Trợ giúp:Mã wiki

Wikitext, còn gọi là Wiki markup hoặc Mã wiki, bao gồm cú pháp và từ khóa được sử dụng bởi phần mềm MediaWiki để định dạng một trang. Để tìm hiểu cách xem đánh dấu này và để lưu chỉnh sửa, hãy xem: Trợ giúp:Sửa đổi. Nói chung, mã có thể được sao chép và dán, mà không cần viết mã mới. Có một danh sách ngắn về mã đánh dấu và lời khuyên tại Trợ giúp:Học wiki nhanh.

Ngoài Wikitext, một số phần tử HTML cũng được phép định dạng bản trình bày. Xem en:Help:HTML in wikitext để biết thông tin về điều này.

Mã wiki cơ bản cho bài viết

[sửa | sửa mã nguồn]

Sau đây là một số mã wiki đơn giản và thông dụng. Các mã này thường được hỗ trợ bởi các nút ở hộp soạn thảo. Bạn có thể mở trang này trong một cửa sổ khác của trình duyệt để tham khảo và thử các mã này tại chỗ thử soạn bài.

Liên kết tới bài khác

[sửa | sửa mã nguồn]
Gợi ý Nếu có nút
trên hộp soạn thảo,
bạn cũng có thể bôi đen
đoạn cần liên kết
và ấn nút này.

Các bài viết ở Wikipedia đều thường chứa các khái niệm có chứa đường liên kết đến bài viết khác. Mã wiki là:

[[khái niệm]]

Trong đó khái niệm là tên khái niệm và cũng là tên bài viết sẽ được liên kết tới.

Ví dụ mã sau:

[[vật lý học]]

Cho ra

vật lý học

Nếu liên kết hiện ra màu đỏ, nghĩa là trong Wikipedia tiếng Việt chưa có bài nào với tên như vậy. Nếu liên kết hiện ra màu xanh, nghĩa là đã có bài như vậy rồi.

Pipe trick

[sửa | sửa mã nguồn]

Kết nối tới bài khác có thể hiển thị theo tên khác tùy thích bằng mã:

[[khái niệm|tên hiển thị]]

Ví dụ mã sau:

[[vật lý học|môn học về tự nhiên]]

Cho ra

môn học về tự nhiên

Chúng ta thường gọi kỹ thuật này là "pipe-trick".

Nối đến mục trong bài

[sửa | sửa mã nguồn]

Đôi khi ta muốn nối thẳng đến mục con trong bài viết bằng mã:

[[Khái niệm#mục]]

Ví dụ bài vật lý học có mục "Lịch sử", nếu muốn người đọc ấn vào liên kết sẽ tới ngay mục này, có thể viết:

[[Vật lý học#Lịch sử]]

Sẽ hiện ra :

Vật lý học#Lịch sử

Cũng có thể dùng "pipe-trick" để hiển thị liên kết dưới tên khác. Ví dụ:

[[Vật lý học#Lịch sử|Lịch sử vật lý học]]

Sẽ hiện ra:

Lịch sử vật lý học

URL địa phương và đầy đủ

[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm các tiêu bản định nghĩa sẵn {{localurl:}}, {{localurle:}}, {{fullurl:}}, {{fullurle:}}, {{urlencode:}} tại m:Help:Variable#Constants depending on parameters.

Viết đậm, viết nghiêng

[sửa | sửa mã nguồn]
Gợi ý Nếu có nút
trên hộp soạn thảo,
bạn cũng có thể bôi đen
đoạn cần viết nghiêng
và ấn nút này.

Để viết nghiêng, dùng 2 dấu sắc:

''chữ cần viết nghiêng''

Ví dụ mã sau:

''vật lý học''

Cho ra

vật lý học
Gợi ý Nếu có nút
trên hộp soạn thảo,
bạn cũng có thể bôi đen
đoạn cần viết đậm
và ấn nút này.

Để viết đậm, dùng 3 dấu sắc:

'''chữ cần viết đậm'''

Ví dụ mã sau:

'''vật lý học'''

Cho ra

vật lý học

Để viết vừa đậm vừa nghiêng, dùng 5 dấu sắc. Xem thêm Wikipedia:Cẩm nang về văn phong để biết các tình huống sử dụng chữ nghiêng và chữ đậm.

Xuống hàng

[sửa | sửa mã nguồn]

Khi viết mã wiki, nếu bạn xuống 1 hàng, kết quả hiển thị sẽ vẫn cùng dòng. Muốn hiển thị xuống hàng, ví dụ viết đoạn văn mới, xin xuống hàng 2 lần khi viết mã wiki.

Ví dụ:

Đoạn 1

Đoạn 2

sẽ cho:

Đoạn 1
Đoạn 2

Có thể viết mã <br> hoặc <br /> để hiển thị xuống hàng. Tuy nhiên cách này thường không dùng trong bài viết.

Ví dụ:

Đoạn 1<br>Đoạn 2

sẽ cho:

Đoạn 1
Đoạn 2

hoặc

Đoạn 1<br />Đoạn 2

cũng sẽ cho:

Đoạn 1
Đoạn 2
Gợi ý Nếu có nút
trên hộp soạn thảo,
bạn cũng có thể bôi đen
đoạn cần làm đề mục
và ấn nút này.

Một bài viết dài nên được chia làm nhiều mục. Việc chia thành các mục giúp làm bài viết có cấu trúc hợp lý, độc giả dễ theo dõi, đồng thời việc sửa đổi thuận tiện do chỉ cần ấn vào nút [sửa] của mục để sửa mục này thay cho sửa cả bài.

Thông thường, chúng ta thêm một mục trong bài bằng cách viết

==Tên mục==

ở trên đầu của mục; trong đó Tên mục là tên của mục.

Nếu muốn thêm mục con của mục, viết thêm dấu "=" vào hai bên tên mục con. Ví dụ:

===Tên mục con===

hay

====Tên mục con của mục con====

Mời bạn viết thử đoạn mã sau trong Wikipedia:Chỗ thử để thí nghiệm.

Thử các mục
==Mục 1==
Nội dung
===Mục 1.1===
Mục con thứ nhất của mục 1
===Mục 1.2===
Mục con thứ hai của mục 1

Xem Wikipedia:Cẩm nang về văn phong để biết thêm cách dùng đề mục trong cấu trúc của bài.

Cũng có thể tạo mục bằng cách dùng kết hợp mã <h2></h2> kẹp hai bên tên của mục thay cho == (hoặc <h3></h3> thay cho ===, ...). Cụ thể đoạn mã <h2>Tên mục</h2> nằm ở vị trí bất kỳ trong mã nguồn của bài viết tạo ra mục cấp độ 2 tương ứng với tên mục là Tên mục.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]
Gợi ý Nếu có nút
trên hộp soạn thảo,
bạn cũng có thể bôi đen
đoạn cần liên kết
và ấn nút này.

Muốn tạo trong bài viết một liên kết đến trang mạng bên ngoài, dùng mã:

[http://trang_mạng_ngoài Mô tả về trang đó]

Ví dụ:

[http://www.wikimedia.org Trang chủ của Wikimedia]

sẽ cho:

Trang chủ của Wikimedia

Dạng chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

Có thể không cần mô tả về trang và để phần mềm tự động hiện ra liên kết ở dạng chú thích bằng mã:

[http://trang mạng ngoài]

Ví dụ:

Trang chủ của Wikimedia [http://www.wikimedia.org] là nơi giúp tìm hiểu về Wikimedia.

sẽ cho:

Trang chủ của Wikimedia [1] là nơi giúp tìm hiểu về Wikimedia.

Địa chỉ thuần

[sửa | sửa mã nguồn]

Viết thẳng địa chỉ trang ngoài mà không dùng mã gì sẽ cho liên kết đến trang ngoài và hiển thị địa chỉ này.

Ví dụ:

http://www.wikimedia.org

sẽ cho:

http://www.wikimedia.org

Xếp thể loại

[sửa | sửa mã nguồn]

Khi bạn viết bài mới, hãy dành thời gian xếp bài này vào các thể loại thích hợp giúp người đọc dễ tra cứu và quảng bá bài viết của bạn. Xem hướng dẫn chi tiết tại Trợ giúp:Thể loại.

Cách gài hình ảnh và âm thanh

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem Trợ giúp:Hình ảnh
Xem Wikipedia:Đoạn âm thanh

Viết công thức toán học

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem Trợ giúp:Toán học

Vô hiệu mã wiki

[sửa | sửa mã nguồn]
Gợi ý Nếu có nút
trên hộp soạn thảo,
bạn cũng có thể bôi đen
đoạn cần vô hiệu
và ấn nút này.

Tất cả các mã wiki giới thiệu trong trang hướng dẫn này sẽ bị vô hiệu nếu dùng kết hợp <nowiki></nowiki>.

Ví dụ:

<nowiki>'''chữ vẫn không đậm'''</nowiki>

sẽ cho:

'''chữ vẫn không đậm'''

Mã wiki nâng cao cho bài viết

[sửa | sửa mã nguồn]

Các mã wiki trong mục này giúp người viết thực hiện được thêm các trình bày nâng cao cho bài viết. Chúc mừng bạn đã đọc đến các hướng dẫn này.

Danh sách liệt kê

[sửa | sửa mã nguồn]

Để tạo các danh sách liệt kê, xin chú ý dùng hai mã cơ bản sau:

Liệt kê hoa thị

[sửa | sửa mã nguồn]

Dạng liệt kê này dùng ký tự "*" viết ở đầu dòng.

Ví dụ:

*ý 1
*ý 2

sẽ cho:

  • ý 1
  • ý 2

Có thể tạo ra liệt kê con trong liệt kê lớn bằng cách viết 2 hay nhiều dấu "*" tùy cấp độ.

Ví dụ:

*ý 1
**ý 1.1
**ý 1.2
*ý 2
**ý 2.1
***ý 2.1.1

sẽ cho:

  • ý 1
    • ý 1.1
    • ý 1.2
  • ý 2
    • ý 2.1
      • ý 2.1.1

Liệt kê số

[sửa | sửa mã nguồn]

Dạng liệt kê này dùng ký tự "#" viết ở đầu dòng và cho ra số thứ tự.

Ví dụ:

#ý 1
#ý 2

sẽ cho:

  1. ý 1
  2. ý 2

Có thể tạo ra liệt kê con trong liệt kê lớn bằng cách viết 2 hay nhiều dấu "#" tùy cấp độ.

Ví dụ:

#ý 1
##ý 1.1
##ý 1.2
#ý 2
##ý 2.1
##ý 2.2

sẽ cho:

  1. ý 1
    1. ý 1.1
    2. ý 1.2
  2. ý 2
    1. ý 2.1
    2. ý 2.2

Gióng hàng

[sửa | sửa mã nguồn]

Nếu bạn muốn bắt đầu đoạn văn với các nội dung bị lùi vào bên phải, đừng viết khoảng trống vào đầu. Nếu viết khoảng trống vào đầu, đoạn văn sẽ bị hiển thị ra như đoạn mã. Thay vào đó, chúng ta dùng dấu hai chấm, ":", ở đầu.

Ví dụ:

:Đây là đoạn văn bị lùi vào 1 hàng

sẽ cho:

Đây là đoạn văn bị lùi vào 1 hàng

Muốn lùi vào nhiều hàng, thêm nhiều dấu hai chấm.

Ví dụ:

::::Đây là đoạn văn bị lùi vào 4 hàng

sẽ cho:

Đây là đoạn văn bị lùi vào 4 hàng

Gióng hàng có thể kết hợp với liệt kê danh sách.

Ví dụ:

#ý 1
#:chú thích thêm
#ý 2

sẽ cho:

  1. ý 1
    chú thích thêm
  2. ý 2

Liên kết với ngôn ngữ hay dự án khác

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem Liên kết với Wikipedia ngoại ngữ
Xem Liên kết với dự án khác

Cách tạo bảng

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem Trợ giúp:Tạo bảng

Chú thích nguồn gốc

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem Kỹ thuật chú thích nguồn gốc
Xem Quy định về chú thích nguồn gốc

Thêm về trang trí phông chữ

[sửa | sửa mã nguồn]

Chữ nằm giữa

[sửa | sửa mã nguồn]

Dùng kết hợp <center></center>.

Ví dụ:

<center>Đoạn văn nằm ở giữa</center>

sẽ cho:

Đoạn văn nằm ở giữa

Chữ nhỏ/to

[sửa | sửa mã nguồn]

Dùng kết hợp <small></small> cho chữ nhỏ và <big></big> cho chữ lớn.

Ví dụ:

<small>Chữ nhỏ</small> và <big>Chữ to</big>

sẽ cho:

Chữ nhỏChữ to

Gạch dưới, gạch xóa

[sửa | sửa mã nguồn]

Dùng kết hợp <u></u> cho chữ gạch dưới và <s></s> (strike-through) hay <del></del> cho chữ gạch đè. Ví dụ:

<u>gạch chân</u> và <s>gạch đè</s> và <del>gạch xóa</del>

sẽ cho:

gạch chângạch đègạch xóa

Kiểu mã nguồn

[sửa | sửa mã nguồn]

Nếu đọc phần mã wiki cơ bản cho bài viết ở trên, chúng ta đã biết rằng việc viết khoảng trống ở đầu đoạn văn sẽ khiến nó hiển thị giống mã nguồn.

Ví dụ:

Khi bỏ một khoảng trống trước đoạn văn,
   thì đoạn văn sẽ được
   thể hiện theo cách đánh chữ.
     Lúc này, văn bản sẽ cố định định dạng
       và sẽ không tự động chỉnh lí hàng.

sẽ cho:

Khi bỏ một khoảng trống trước đoạn văn,

  thì đoạn văn sẽ được
  thể hiện theo cách đánh chữ.
    Lúc này, văn bản sẽ cố định định dạng
      và sẽ không tự động chỉnh lí hàng.

Có thể dùng kết hợp <code></code> để tạo ra phông chữ của mã nguồn.

Ví dụ:

<code>int main()</code>

sẽ cho:

int main()

Che không hiển thị

[sửa | sửa mã nguồn]

Có thể viết trong mã nguồn của bài viết các chú thích mà không cho hiển thị ra sau khi lưu. Dùng kết hợp <!---->.

Ví dụ:

<!-- xin cho biết nguồn tham khảo của đoạn này -->

sẽ khiến toàn bộ dòng trên không hiện ra trong bài viết.

Mặc dù các chữ không hiện ra trong bài viết, những người soạn thảo bài sẽ đọc được trên mã nguồn của bài khi sửa bài.

Hàng ngang

[sửa | sửa mã nguồn]
Gợi ý Nếu có nút
trên hộp soạn thảo,
bạn có thể ấn nút
để tạo vạch ngang.

Viết 4 hoặc nhiều hơn các dấu trừ, "-", ở đầu đoạn văn sẽ tạo ra một gạch ngang. Thể hiện này rất ít khi dùng trong bài viết.

Đoạn chữ đậm

[sửa | sửa mã nguồn]

Viết dấu chấm phẩy ở đầu đoạn văn làm cả đoạn văn hiển thị bằng chữ đậm.

Ví dụ:

;Đoạn văn chữ đậm

sẽ cho:

Đoạn văn chữ đậm

Cách viết này cũng rất ít dùng

Kí tự đặc biệt

[sửa | sửa mã nguồn]

Trong ô soạn thảo có các nút giúp chèn các ký tự đặc biệt. Xem thêm chi tiết ở UnicodeTrợ giúp:Toán học.

Dùng bản mẫu

[sửa | sửa mã nguồn]

Sửa mục lục

[sửa | sửa mã nguồn]

Các mục lục tự động hiện ra ở đầu trang, phía bên trái, khi trong bài viết có nhiều hơn 3 mục.

Nếu muốn mục lục nằm ở bên phải và ở đoạn tùy ý của bạn, dùng Tiêu bản:Mục lục bên phải.

Nếu không muốn mục lục hiện ra, viết mã __NOTOC__ vào bài. Nếu không muốn một mục bạn mới tạo ra được ghi vào mục lục, dùng kết hợp mã <h2></h2> thay cho == (hoặc <h3></h3> thay cho ===, ...).

Nếu muốn mục lục luôn hiện ra ngay cả khi có ít hơn 3 mục, viết mã __TOC__ vào bài.

Dùng biến hệ thống

[sửa | sửa mã nguồn]

Biến hệ thống là những mã trông giống như tiêu bản và cho hiển thị ra những số hay chữ. Dưới đây là một số biến hệ thống hay được dùng.

Nội Dung Kí Hiệu Hiển Thị
Tháng {{THÁNGNÀY}} hay {{CURRENTMONTH}} 11
Tên tháng {{TÊNTHÁNGNÀY}} hay {{CURRENTMONTHNAME}} tháng 11
Ngày {{NGÀYNÀY}} hay {{CURRENTDAY}} 2
Thứ {{TÊNNGÀYNÀY}} hay {{CURRENTDAYNAME}} Thứ bảy
Năm {{NĂMNÀY}} hay {{CURRENTYEAR}} 2024
Giờ {{GIỜNÀY}} hay {{CURRENTTIME}} 10:35
Số bài viết {{SỐBÀI}} hay {{NUMBEROFARTICLES}} 1.294.951
Số tập tin {{SỐTẬPTIN}} hay {{NUMBEROFFILES}} 26.419
Tên dự án {{TÊNMẠNG}} hay {{SITENAME}} Wikipedia
Tên máy chủ {{MÁYCHỦ}} hay {{SERVER}} //vi.wikipedia.org
Tên miền không gian {{KHÔNGGIANTÊN}} hay {{NAMESPACE}} Trợ giúp
Tên trang {{TÊNTRANG}} hay {{PAGENAME}} Mã wiki
Số của tên miền không gian {{ns:0}} … {{ns:14}} {{ns:1}}→Thảo luận

Khi muốn biểu thị liên kết bên trong trang, ta sử dụng mã lệnh {{localurl:}} hoặc {{localurle:}} và ra lệnh bằng cách như sau; {{localurl:Trang Chính|action=edit}} . Bằng cách này, ta sẽ được một kết quả sau; /w/index.php?title=Trang_Ch%C3%ADnh&action=edit

Ngoài ra, ta có thể sử dụng lệnh {{MÁYCHỦ}} để kết hợp biểu thị những liên kết phức tạp. Ví dụ, {{MÁYCHỦ}}{{localurl:Wikipedia:Giới thiệu|oldid=69360}} (Biểu thị phần new user log)

//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u&oldid=69360

Các biến cho biết thông tin về trang viết nếu được dùng sử dụng trong tiêu bản thì sẽ cho biết thông tin về trang mà tiêu bản được nhúng vào thay cho thông tin về bản thân tiêu bản. Ví dụ, nếu {{TÊNTRANG}} được sử dụng trong tiêu bản thì tên của trang mà tiêu bản được nhúng vào sẽ được biểu thị thay vì tên của tiêu bản.

Mã wiki cho trang thảo luận

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem Wikipedia:Trang thảo luận

Mã wiki cho trang đổi hướng

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem Wikipedia:Trang đổi hướng

Mã wiki cho tọa độ địa lý

[sửa | sửa mã nguồn]

{{coord|vĩ độ|vĩ độ phút|vĩ độ giây|hướng vĩ độ|kinh độ|kinh độ phút|kinh độ giây|hướng kinh độ|type:landmark_region:AU}}

ví dụ:

{{coord|15|58|30|N|105|46|30|E|type:landmark_region:AU}}

cho :

15°58′30″B 105°46′30″Đ / 15,975°B 105,775°Đ / 15.97500; 105.77500

Chúng tôi bán
Bài viết liên quan