Trang trợ giúp này là một hướng dẫn. Nó là một hướng dẫn chi tiết các cách thực hiện quy chuẩn của Wikipedia và không phải là quy định, bởi vì nó chưa được cộng đồng xem xét một cách kỹ lưỡng. |
Wikitext, còn gọi là Wiki markup hoặc Mã wiki, bao gồm cú pháp và từ khóa được sử dụng bởi phần mềm MediaWiki để định dạng một trang. Để tìm hiểu cách xem đánh dấu này và để lưu chỉnh sửa, hãy xem: Trợ giúp:Sửa đổi. Nói chung, mã có thể được sao chép và dán, mà không cần viết mã mới. Có một danh sách ngắn về mã đánh dấu và lời khuyên tại Trợ giúp:Học wiki nhanh.
Ngoài Wikitext, một số phần tử HTML cũng được phép định dạng bản trình bày. Xem en:Help:HTML in wikitext để biết thông tin về điều này.
Sau đây là một số mã wiki đơn giản và thông dụng. Các mã này thường được hỗ trợ bởi các nút ở hộp soạn thảo. Bạn có thể mở trang này trong một cửa sổ khác của trình duyệt để tham khảo và thử các mã này tại chỗ thử soạn bài.
Các bài viết ở Wikipedia đều thường chứa các khái niệm có chứa đường liên kết đến bài viết khác. Mã wiki là:
[[khái niệm]]
Trong đó khái niệm
là tên khái niệm và cũng là tên bài viết sẽ được liên kết tới.
Ví dụ mã sau:
[[vật lý học]]
Cho ra
Nếu liên kết hiện ra màu đỏ, nghĩa là trong Wikipedia tiếng Việt chưa có bài nào với tên như vậy. Nếu liên kết hiện ra màu xanh, nghĩa là đã có bài như vậy rồi.
Kết nối tới bài khác có thể hiển thị theo tên khác tùy thích bằng mã:
[[khái niệm|tên hiển thị]]
Ví dụ mã sau:
[[vật lý học|môn học về tự nhiên]]
Cho ra
Chúng ta thường gọi kỹ thuật này là "pipe-trick".
Đôi khi ta muốn nối thẳng đến mục con trong bài viết bằng mã:
[[Khái niệm#mục]]
Ví dụ bài vật lý học có mục "Lịch sử", nếu muốn người đọc ấn vào liên kết sẽ tới ngay mục này, có thể viết:
[[Vật lý học#Lịch sử]]
Sẽ hiện ra :
Cũng có thể dùng "pipe-trick" để hiển thị liên kết dưới tên khác. Ví dụ:
[[Vật lý học#Lịch sử|Lịch sử vật lý học]]
Sẽ hiện ra:
Xem thêm các tiêu bản định nghĩa sẵn {{localurl:}}, {{localurle:}}, {{fullurl:}}, {{fullurle:}}, {{urlencode:}} tại m:Help:Variable#Constants depending on parameters.
Để viết nghiêng, dùng 2 dấu sắc:
''chữ cần viết nghiêng''
Ví dụ mã sau:
''vật lý học''
Cho ra
Để viết đậm, dùng 3 dấu sắc:
'''chữ cần viết đậm'''
Ví dụ mã sau:
'''vật lý học'''
Cho ra
Để viết vừa đậm vừa nghiêng, dùng 5 dấu sắc. Xem thêm Wikipedia:Cẩm nang về văn phong để biết các tình huống sử dụng chữ nghiêng và chữ đậm.
Khi viết mã wiki, nếu bạn xuống 1 hàng, kết quả hiển thị sẽ vẫn cùng dòng. Muốn hiển thị xuống hàng, ví dụ viết đoạn văn mới, xin xuống hàng 2 lần khi viết mã wiki.
Ví dụ:
Đoạn 1 Đoạn 2
sẽ cho:
Có thể viết mã <br>
hoặc <br />
để hiển thị xuống hàng. Tuy nhiên cách này thường không dùng trong bài viết.
Ví dụ:
Đoạn 1<br>Đoạn 2
sẽ cho:
hoặc
Đoạn 1<br />Đoạn 2
cũng sẽ cho:
Một bài viết dài nên được chia làm nhiều mục. Việc chia thành các mục giúp làm bài viết có cấu trúc hợp lý, độc giả dễ theo dõi, đồng thời việc sửa đổi thuận tiện do chỉ cần ấn vào nút [sửa] của mục để sửa mục này thay cho sửa cả bài.
Thông thường, chúng ta thêm một mục trong bài bằng cách viết
==Tên mục==
ở trên đầu của mục; trong đó Tên mục
là tên của mục.
Nếu muốn thêm mục con của mục, viết thêm dấu "=" vào hai bên tên mục con. Ví dụ:
===Tên mục con===
hay
====Tên mục con của mục con====
Mời bạn viết thử đoạn mã sau trong Wikipedia:Chỗ thử để thí nghiệm.
Thử các mục ==Mục 1== Nội dung ===Mục 1.1=== Mục con thứ nhất của mục 1 ===Mục 1.2=== Mục con thứ hai của mục 1
Xem Wikipedia:Cẩm nang về văn phong để biết thêm cách dùng đề mục trong cấu trúc của bài.
Cũng có thể tạo mục bằng cách dùng kết hợp mã <h2>
và </h2>
kẹp hai bên tên của mục thay cho
==
(hoặc <h3>
và </h3>
thay cho
===
, ...). Cụ thể đoạn mã <h2>Tên mục</h2>
nằm ở vị trí bất kỳ trong mã nguồn của bài viết tạo ra mục cấp độ 2 tương ứng với tên mục là Tên mục
.
Muốn tạo trong bài viết một liên kết đến trang mạng bên ngoài, dùng mã:
[http://trang_mạng_ngoài Mô tả về trang đó]
Ví dụ:
[http://www.wikimedia.org Trang chủ của Wikimedia]
sẽ cho:
Có thể không cần mô tả về trang và để phần mềm tự động hiện ra liên kết ở dạng chú thích bằng mã:
[http://trang mạng ngoài]
Ví dụ:
Trang chủ của Wikimedia [http://www.wikimedia.org] là nơi giúp tìm hiểu về Wikimedia.
sẽ cho:
Viết thẳng địa chỉ trang ngoài mà không dùng mã gì sẽ cho liên kết đến trang ngoài và hiển thị địa chỉ này.
Ví dụ:
http://www.wikimedia.org
sẽ cho:
Khi bạn viết bài mới, hãy dành thời gian xếp bài này vào các thể loại thích hợp giúp người đọc dễ tra cứu và quảng bá bài viết của bạn. Xem hướng dẫn chi tiết tại Trợ giúp:Thể loại.
Tất cả các mã wiki giới thiệu trong trang hướng dẫn này sẽ bị vô hiệu nếu dùng kết hợp <nowiki>
và </nowiki>
.
Ví dụ:
<nowiki>'''chữ vẫn không đậm'''</nowiki>
sẽ cho:
Các mã wiki trong mục này giúp người viết thực hiện được thêm các trình bày nâng cao cho bài viết. Chúc mừng bạn đã đọc đến các hướng dẫn này.
Để tạo các danh sách liệt kê, xin chú ý dùng hai mã cơ bản sau:
Dạng liệt kê này dùng ký tự "*" viết ở đầu dòng.
Ví dụ:
*ý 1 *ý 2
sẽ cho:
Có thể tạo ra liệt kê con trong liệt kê lớn bằng cách viết 2 hay nhiều dấu "*" tùy cấp độ.
Ví dụ:
*ý 1 **ý 1.1 **ý 1.2 *ý 2 **ý 2.1 ***ý 2.1.1
sẽ cho:
Dạng liệt kê này dùng ký tự "#" viết ở đầu dòng và cho ra số thứ tự.
Ví dụ:
#ý 1 #ý 2
sẽ cho:
Có thể tạo ra liệt kê con trong liệt kê lớn bằng cách viết 2 hay nhiều dấu "#" tùy cấp độ.
Ví dụ:
#ý 1 ##ý 1.1 ##ý 1.2 #ý 2 ##ý 2.1 ##ý 2.2
sẽ cho:
Nếu bạn muốn bắt đầu đoạn văn với các nội dung bị lùi vào bên phải, đừng viết khoảng trống vào đầu. Nếu viết khoảng trống vào đầu, đoạn văn sẽ bị hiển thị ra như đoạn mã. Thay vào đó, chúng ta dùng dấu hai chấm, ":", ở đầu.
Ví dụ:
:Đây là đoạn văn bị lùi vào 1 hàng
sẽ cho:
Muốn lùi vào nhiều hàng, thêm nhiều dấu hai chấm.
Ví dụ:
::::Đây là đoạn văn bị lùi vào 4 hàng
sẽ cho:
Gióng hàng có thể kết hợp với liệt kê danh sách.
Ví dụ:
#ý 1 #:chú thích thêm #ý 2
sẽ cho:
Dùng kết hợp <center>
và </center>
.
Ví dụ:
<center>Đoạn văn nằm ở giữa</center>
sẽ cho:
Dùng kết hợp <small>
và </small>
cho chữ nhỏ và <big>
và </big>
cho chữ lớn.
Ví dụ:
<small>Chữ nhỏ</small> và <big>Chữ to</big>
sẽ cho:
Dùng kết hợp <u>
và </u>
cho chữ gạch dưới và <s>
và </s>
(strike-through) hay <del>
và </del>
cho chữ gạch đè.
Ví dụ:
<u>gạch chân</u> và <s>gạch đè</s> và <del>gạch xóa</del>
sẽ cho:
Nếu đọc phần mã wiki cơ bản cho bài viết ở trên, chúng ta đã biết rằng việc viết khoảng trống ở đầu đoạn văn sẽ khiến nó hiển thị giống mã nguồn.
Ví dụ:
Khi bỏ một khoảng trống trước đoạn văn, thì đoạn văn sẽ được thể hiện theo cách đánh chữ. Lúc này, văn bản sẽ cố định định dạng và sẽ không tự động chỉnh lí hàng.
sẽ cho:
Khi bỏ một khoảng trống trước đoạn văn,
thì đoạn văn sẽ được thể hiện theo cách đánh chữ. Lúc này, văn bản sẽ cố định định dạng và sẽ không tự động chỉnh lí hàng.
Có thể dùng kết hợp <code>
và </code>
để tạo ra phông chữ của mã nguồn.
Ví dụ:
<code>int main()</code>
sẽ cho:
int main()
Có thể viết trong mã nguồn của bài viết các chú thích mà không cho hiển thị ra sau khi lưu. Dùng kết hợp <!--
và -->
.
Ví dụ:
<!-- xin cho biết nguồn tham khảo của đoạn này -->
sẽ khiến toàn bộ dòng trên không hiện ra trong bài viết.
Mặc dù các chữ không hiện ra trong bài viết, những người soạn thảo bài sẽ đọc được trên mã nguồn của bài khi sửa bài.
Viết 4 hoặc nhiều hơn các dấu trừ, "-", ở đầu đoạn văn sẽ tạo ra một gạch ngang. Thể hiện này rất ít khi dùng trong bài viết.
Viết dấu chấm phẩy ở đầu đoạn văn làm cả đoạn văn hiển thị bằng chữ đậm.
Ví dụ:
;Đoạn văn chữ đậm
sẽ cho:
Cách viết này cũng rất ít dùng
Trong ô soạn thảo có các nút giúp chèn các ký tự đặc biệt. Xem thêm chi tiết ở Unicode và Trợ giúp:Toán học.
Các mục lục tự động hiện ra ở đầu trang, phía bên trái, khi trong bài viết có nhiều hơn 3 mục.
Nếu muốn mục lục nằm ở bên phải và ở đoạn tùy ý của bạn, dùng Tiêu bản:Mục lục bên phải.
Nếu không muốn mục lục hiện ra, viết mã __NOTOC__
vào bài. Nếu không muốn một mục bạn mới tạo ra được ghi vào mục lục, dùng kết hợp mã <h2>
và </h2>
thay cho
==
(hoặc <h3>
và </h3>
thay cho
===
, ...).
Nếu muốn mục lục luôn hiện ra ngay cả khi có ít hơn 3 mục, viết mã __TOC__
vào bài.
Biến hệ thống là những mã trông giống như tiêu bản và cho hiển thị ra những số hay chữ. Dưới đây là một số biến hệ thống hay được dùng.
Nội Dung | Kí Hiệu | Hiển Thị |
---|---|---|
Tháng | {{THÁNGNÀY}} hay {{CURRENTMONTH}} | 11 |
Tên tháng | {{TÊNTHÁNGNÀY}} hay {{CURRENTMONTHNAME}} | tháng 11 |
Ngày | {{NGÀYNÀY}} hay {{CURRENTDAY}} | 2 |
Thứ | {{TÊNNGÀYNÀY}} hay {{CURRENTDAYNAME}} | Thứ bảy |
Năm | {{NĂMNÀY}} hay {{CURRENTYEAR}} | 2024 |
Giờ | {{GIỜNÀY}} hay {{CURRENTTIME}} | 10:35 |
Số bài viết | {{SỐBÀI}} hay {{NUMBEROFARTICLES}} | 1.294.951 |
Số tập tin | {{SỐTẬPTIN}} hay {{NUMBEROFFILES}} | 26.419 |
Tên dự án | {{TÊNMẠNG}} hay {{SITENAME}} | Wikipedia |
Tên máy chủ | {{MÁYCHỦ}} hay {{SERVER}} | //vi.wikipedia.org |
Tên miền không gian | {{KHÔNGGIANTÊN}} hay {{NAMESPACE}} | Trợ giúp |
Tên trang | {{TÊNTRANG}} hay {{PAGENAME}} | Mã wiki |
Số của tên miền không gian | {{ns:0}} … {{ns:14}} | {{ns:1}}→Thảo luận |
Khi muốn biểu thị liên kết bên trong trang, ta sử dụng mã lệnh {{localurl:}} hoặc {{localurle:}} và ra lệnh bằng cách như sau; {{localurl:Trang Chính|action=edit}} . Bằng cách này, ta sẽ được một kết quả sau; /w/index.php?title=Trang_Ch%C3%ADnh&action=edit
Ngoài ra, ta có thể sử dụng lệnh {{MÁYCHỦ}} để kết hợp biểu thị những liên kết phức tạp. Ví dụ, {{MÁYCHỦ}}{{localurl:Wikipedia:Giới thiệu|oldid=69360}} (Biểu thị phần new user log)
Các biến cho biết thông tin về trang viết nếu được dùng sử dụng trong tiêu bản thì sẽ cho biết thông tin về trang mà tiêu bản được nhúng vào thay cho thông tin về bản thân tiêu bản. Ví dụ, nếu {{TÊNTRANG}} được sử dụng trong tiêu bản thì tên của trang mà tiêu bản được nhúng vào sẽ được biểu thị thay vì tên của tiêu bản.
{{coord|vĩ độ|vĩ độ phút|vĩ độ giây|hướng vĩ độ|kinh độ|kinh độ phút|kinh độ giây|hướng kinh độ|type:landmark_region:AU}}
ví dụ:
{{coord|15|58|30|N|105|46|30|E|type:landmark_region:AU}}
cho :