1 d'octubre

Set - Octubre - Nov
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31
Calandario d'escaicimientos

Escaicimientos

Aragón

• 1177 - escomienza a repoblación de Teruel con chens d'orichen aragonés y navarro, dando-se-li Fuero a la ciudat y esligando-la d'a localidat de Daroca, a on perteneixeba como lugar dica ista repoblación.
• 2009 - a Biquipedia en aragonés plega ta 17.000 articlos, con l'articlo Ṣād.

Atros países

Sieglo IV aC

• 331 aC - en a batalla de Gaugamela, en o norte de l'actual Iraq, as tropas d'Alexandre lo Gran redotan a os persas de Darío III de Persia.

Sieglo XVIII

• 1792 - publicación en Barcelona d'o primer numero d'o Diario de Barcelona, uno d'os diarios mas antigos d'Europa.
• 1795 - Francia s'anexiona os Países Baixos austriacos.

Sieglo XIX

• 1823 - o rei Ferrando VII restablix a Inquisición en Espanya.
• 1890 - en os Estaus Unius, o Congreso declara Yosemite y Yellowstone como parques nacionals.

Sieglo XX

Anyos 1900

• 1901 - s'estableix en Madrit (Espanya) a Sociedad General de Autores y Editores.

Anyos 1910

• 1918 - en a Primera Guerra Mundial, mientres d'a dita Rebelión arabe, as tropas de Thomas Edward Lawrence (Lawrence d'Arabia) dentran en Domás.
• 1919 - Iraq, independient de l'Imperio Otomán, encara que resta baixo o control d'o Reino Uniu como un mandato d'a Sociedat de Nacions.

Anyos 1920

• 1923 - Mustafa Kemal Atatürk treslada a capital de Turquía dende Istambul enta Ankara, ta trencar con l'antiga tradición otomana.

Anyos 1930

• 1936 - en a Guerra Civil espanyola, plega a Alicant o primer nuclio de voluntarios foranos ta formar as Brigadas Internacionals y esfender a Segunda Republica Espanyola.

Anyos 1940

• 1940 - o medico y politico panamenyo Arnulfo Arias Madrid se converte en o nuevo President de Panamá.
• 1946 - Veredicto d'os Chudicios de Nuremberg contra a cupula nazi d'o Tercer Reich.
• 1949 - proclamación en Pequín d'a Republica Popular China por Mao Zedong.

Anyos 1950

• 1958 - en Estaus Unius s'estableix a National Aeronautics and Space Administration (NASA) ta chestionar o programa espacial estausunidense.

Anyos 1960

• 1960 - Nicheria, una antiga colonia britanica, se converte en un estato independient.
• 1961 - en Estaus Unius s'estableix a Defense Intelligence Agency'.
• 1965 - en Indonesia, golpe d'estato d'o cheneral Suharto.
• 1968 - o medico y politico panamenyo Arnulfo Arias Madrid se converte por tercera vegata en President de Panamá.

Anyos 1970

• 1978 - Tuvalu, independient d'o Reino Uniu.

Anyos 1990

• 1994 - Palau se converte en un estato independient d'os Estaus Unius.
• 1999 - prencipia a Segunda Guerra Chechena en Chechenia entre Rusia y os independentistas chechens.

Sieglo XXI

• 2002 - s'estableix en Estaus Unius o United States Northern Command.

Naixencias

Aragón

Atros países

Sieglo I aC

• 86 aC - naixencia en Amiternum d'o historiador y politico d'a Republica Romana Gayo Salustio Crispo (†34 aC).

Sieglo III

• 208 - naixencia en Arca Cesarea (en l'actual Siria) d'o emperador romano Aleixandre Severo (†235).

Sieglo XIII

• 1207 - naixencia en o castiello de Winchester (Hampshire, Anglaterra) d'o rei Henrique III d'Anglaterra.

Sieglo XVII

• 1685 - naixencia en Viena (Austria) de Carlos VI d'o Sacro Imperio Romano Chermanico, dito archiduque Carlos en a Guerra de Sucesión Espanyola (†1740).

Sieglo XVIII

O zar Pavlo I de Rusia, naixito l'1 d'octubre de 1784.

• 1784 - naixencia en Sant Petersburgo d'o Zar Pavlo I de Rusia (†1801.
• 1760 - naixencia en Londres d'o escritor britanico William Beckford (†1844).
• 1771 - naixencia en Passy (hué anexionato por París) o compositor y vriolinista francés Pierre Baillot (†1842).

Sieglo XIX

• 1865 - naixencia en París d'o compositor francés Paul Dukas (†1935).
• 1892 - naixencia en La Plata (provincia de Buenos Aires) d'o pintor archentino Emilio Pettoruti (†1971).

Sieglo XX

Anyos 1900

• 1904 - naixencia en Viena (Austria) d'o fisico austro-britanico Otto Robert Frisch (†1979).
• 1909 - naixencia en Barcelona (Barcelonés) d'o chesuita y historiador catalán Miquel Batllori i Munné (†2003).

Anyos 1920

• 1920 - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Walter Matthau (†2000).^[1]
• 1921 - naixencia en White Plains (Nueva York) de l'actor estausunidense James Whitmore (†2009).^[2]
• 1924 - naixencia en Plains (Cheorchia) d'o politico estausunidense Jimmy Carter, President d'os Estaus Unius en 1977-1981.
• 1928
  • - naixencia en Joniškis (Lituania) de l'actor britanico Laurence Harvey (†1973).^[3]
  • - naixencia en Detroit (Michigan) de l'actor estausunidense George Peppard (†1994).^[4]

Anyos 1930

• 1930
  • - naixencia en Limerick (condau de Limerick, Irlanda) de l'actor, guionista, director y productor cinematografico irlandés Richard Harris (†2002).^[5]
  • - naixencia en Lille (Norte, Norte-Paso de Calais) de l'actor francés Philippe Noiret (†2006).^[6]
• 1935 - naixencia en Walton-on-Thames (Surrey, Anglaterra) de l'actriz y cantaire britanica Julie Andrews.^[7]

Anyos 1940

• 1943 - naixencia en Juvisy-sur-Orge (Essonne, Isla de Francia) d'o director cinematografico francés Jean-Jacques Annaud.^[8]
• 1949 - naixencia en Zocca (Modena, Italia) d'o politico y economista italiano Giulio Santagata (†2024).

Anyos 1950

• 1953 - naixencia en Oslo de l'atleta noruega Grete Waitz (†2011).
• 1959 - naixencia en Thies (Rechión de Thies, Senegal) d'o cantaire senegalés Youssou N'Dour.

Defuncions

Aragón

Atros países

O escritor, dramaturgo y poeta francés Pierre Corneille, muerto l'1 doctubre de 1684.

• 1198 - muere en Coimbra a reina consorte de Portugal Dulcía d'Aragón (n.1159).
• 1404 - muere en Roma o Papa Bonifacio IX (n.1359).
• 1572 - muere en Roma o chesuita y santo valenciano Francisco de Borcha (n.1510).
• 1578 - muere en Namur (Países Baixos espanyols) o militar espanyol Don Chuan d'Austria (n.1547).
• 1684 - muere en París o dramaturgo francés Pierre Corneille (n.1606).
• 1929 - muere en Le Vésinet (Yvelines, Isla de Francia) o escultor francés Antoine Bourdelle (n.1861).
• 1959 - muere en Torre del Greco (Campania) o politico italiano Enrico de Nicola, primer president d'Italia en 1948 (n.1877).
• 1972 - muere en Londres l'arqueologo, paleontologo y paleoantropologo britanico Louis Leakey (n.1903).
• 1990 - muere en una base aeria en California o militar y piloto estausunidense Curtis LeMay (n.1906).
• 2012 - muere en Londres o historiador marxista britanico Eric Hobsbawm (n.1917).^[9]

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre l'1 d'octubre.

Referencias

1. (en) Walter Matthau en IMDb.
2. (en) James Whitmore en IMDb.
3. (en) Laurence Harvey en IMDb.
4. (en) George Peppard en IMDb.
5. (en) Richard Harris en IMDb.
6. (en) Philippe Noiret en IMDb.
7. (en) Julie Andrews en IMDb.
8. (en) Julie Andrews en IMDb.
9. (en) Eric Hobsbawm dies, aged 95, en The Guardian.