Grumman OV-1 Mohawk

Grumman OV-1 Mohawk
	Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Grumman
Typ	samolot rozpoznania pola walki
Konstrukcja	metalowa
Załoga	2
	Historia
Data oblotu	14 kwietnia 1959
	Dane techniczne
Napęd	2 × Silnik turbośmigłowy Lycoming T53-L-701
Moc	1044 kW każdy
	Wymiary
Rozpiętość	14,63 m
Długość	12,55 m; 13,69 m (długość całkowita z zamontowanym radarem obserwacji bocznej AN/APS-94)
Wysokość	3,86 m
Powierzchnia nośna	33,44 m²
	Masa
Własna	5333 kg
Startowa	8214 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	491 km/h
Prędkość wznoszenia	17,5 m/s
Pułap	7620 m
Zasięg	1626 km
Rozbieg	349 m; 358 m z radarem obserwacji bocznej
	Dane operacyjne
	Użytkownicy
	Stany Zjednoczone,; Izrael,; Korea Południowa,; Argentyna,; Niemcy
	Rzuty
	Multimedia w Wikimedia Commons

Grumman OV-1 Mohawk – amerykański samolot rozpoznania i obserwacji pola walki o właściwościach krótkiego startu i lądowania (STOL) wyprodukowany przez firmę Grumman pod koniec lat 50.

Historia

Historia OV-1 sięga połowy lat 50. XX wieku, kiedy US Army i US Marine Corps wspólnie poszukiwały nowego samolotu o właściwościach STOL, mogącego operować z gruntowych pasów startowych, będącego platformą nośną dla systemów rozpoznania i obserwacji pola walki a mającego zastąpić używane do tej pory maszyny Cessna L-19/O-1 Bird Dog. W czerwcu 1956 roku armia wydała specyfikację techniczną TS145 opisującą warunki jakie musi spełniać nowa maszyna.

Wytwórnia Grumman zaproponowała samolot oznaczony jako G-134 napędzany dwoma silnikami turbinowymi Lycoming T53-L-3 o mocy 708 kW każdy. Pierwszy prototypowy samolot z dziewięciu wybudowanych, oznaczony jako YAO-1A wzniósł się w powietrze 14 kwietnia 1959 roku. W międzyczasie piechota morska wycofała swoje zainteresowanie samolotem, który w wersji przeznaczonej dla niej miał mieć oznaczenie OF-1. Dalsze prace kontynuowane były nad samolotem przeznaczonym na użytek armii. Samolot charakteryzował się bardzo dobrymi właściwościami i został skierowany do produkcji seryjnej pod oznaczeniem AO-1. Wyprodukowano 64 egzemplarze tej wersji a w 1962 roku zmieniono jej oznaczenie na OV-1A.

Samolot przenosił na swoim pokładzie aparaty fotograficzne KA-60 i KA-30 do wykonywania zdjęć w dzień, a po wystrzeleniu flar oświetlających teren również podczas nocy. U nasady skrzydeł podczepiane były dwa pojemniki po 52 flary każdy. Kolejna wersja samolotu OV-1B miała podwieszany pod kadłubem radar obserwacji bocznej (SLAR – Side Looking Airborne Radar) APS-94, system transmisji danych AKT-16, powiększoną o 1,79 m (niektóre źródła podają 1,83 m) rozpiętość skrzydeł oraz usunięte hamulce aerodynamiczne zamontowane na kadłubie za skrzydłami, nowe, wyrzucane, opancerzone fotele Martin-Baker Mk J5.

W późniejszym okresie zastosowano również mocniejsze silniki Lycoming T53-L-15. Równolegle z wersją B produkowano wariant OV-1C z mniejszą rozpiętością skrzydeł niż wariant A oraz z systemem rozpoznania w podczerwieni UAS-4 podwieszany na końcu kadłuba samolotu. Zbudowano 133 maszyny w wersji C. Wszystkie zbudowane do tej pory wersje samolotu wzięły udział w działaniach bojowych podczas konfliktu w Wietnamie, samoloty OV-1B i OV-1C latały w parach, uzupełniając się nawzajem.

W maszynach wersji OV-1D powrócono do dużej rozpiętości, którą zmniejszono w wersji C oraz dodano możliwość montowania wymiennie obydwu zestawów urządzeń rozpoznawczych, zarówno radaru obserwacji bocznej jak i po trwającej mniej niż godzinę wymianie, systemu rozpoznania w podczerwieni. Zamontowano również mocniejszy silnik Lycoming T53-L-701. Wybudowano 37 nowych samolotów w wariancie D oraz przebudowano 108 (niektóre źródła podają 72) maszyn z wariantów B i C na wersję D. W 1974 (niektóre źródła^[jakie?] podają 1976) roku dwa samoloty OV-1D zostały zakupione przez Izrael.

Na początku lat 70. OV-1 zostały przystosowane do wypełniania nowych zadań w zmieniających się warunkach pola walki, rozpoznawania i zakłócania radioelektronicznego. Samoloty OV-1C zostały przebudowane w ramach programu Quick Look I do wersji RV-1C, na których zamontowano urządzenie ALQ-133 podwieszane pod skrzydłem, którego zadaniem było wykrywanie i monitorowanie wrogich emisji radiolokacyjnych. Podobnie postąpiono z 36 samolotami wersji D, tworząc w ramach programu Quick Look II wariant RV-1D, który wyposażono w zmodernizowaną aparaturę AN/ALQ-133.

Wersje

YAO-1A – prototyp
OV-1A – wersja obserwacyjna US Army
OV-1B – wersja z radarem SLAR
OV-1C – wersja z systemem obserwacji w podczerwieni
OV-1D – wersja z możliwością wymiennego montowania systemów SLAR i obserwacji w podczerwieni
JOV-1A – wersja przystosowana do przenoszenia uzbrojenia w postaci niekierowanych rakiet powietrze-ziemia, bomb lub zasobników strzeleckich
RV-1C – wersja rozpoznania radioelektronicznego
RV-1D – wersja rozpoznania radioelektronicznego

Bibliografia

The World's great stealth and reconnaissance aircraft. Hongkong: Oriole Publishing Lid, 1991, s. 127-138. ISBN 1-870318-40-4.
Bill Gunston: Współczesne samoloty wojskowe. Warszawa: MUZA SA, 1997, s. 132. ISBN 83-7079-746-6.

Samoloty myśliwskie	F-4 F-5 F-8 F-9 F-11 F-14 F-15 F-15E F-16 F/A-18 F/A-18E/F F-22 F-35 F-80 F-82 F-84 F-84F F-86 F-89 F-94 F-100 F-101 F-102 F-104 F-105 F-106 F-111 FH FJ F2H F3D F3H F4D F6U F7U F8F F9F
Samoloty bombowe	B-1 B-2 B-36 B-45 B-47 B-50 B-52 B-57 B-58 B-66 F-117 P6M
Samoloty szturmowe	A-1 (AD) A-2 (AJ) A-3 A-4 A-5 A-6 A-7 A-10 A-26 A-37 AC-47 AC-119 AC-130 AM AV-8B
Samoloty patrolowe i zwalczania okrętów podwodnych	AF-2/3 P-2 (P2V) P-3 P-8 P4M P5M S-2 S-3
Samoloty rozpoznawcze WRE i dowodzenia	E-1 E-2 E-3 E-4 E-6 E-8 EA-6B EA-18G EC-121 RF-61C MC-12W RC-135 SR-71 U-2 (TR-1) P4M-1Q
Samoloty obserwacyjne	O-1 O-2 OV-1 OV-10
Samoloty szkolno-treningowe	TT T-6 T-28 T-33 T-34 T-37 T-38 T-43
Samoloty transportowe	C-2 C-5 C-7 C-8 C-9 C-17 C-20A/B/C/D/E C-20F/G/H/J C-23 C-32 C-37B C-74 C-97 C-118 C-119 C-123 C-124 C-130 C-131 C-133 C-135 C-140 C-141 L-20/U-6 U-1
Śmigłowce i pionowzloty	AH-1 AH-1Z AH-64 H-21 H-25 CH-34 CH-37 CH-46 CH-47 CH-53 CH-53E CH-54 HH-43 MH-6 MH-53 OH-6 OH-58 SH-2 SH-2G SH-3 SH-60 UH-1 UH-1N UH-1Y UH-19 UH-60 V-22
Bezzałogowe	AQM-91 BQM-74 D-21 FQM-151 Q-2 MQM-105 ScanEagle MQ-1/RQ-1 RQ-2 RQ-3 RQ-4 RQ-5 RQ-6 RQ-7 RQ-8A MQ-4C MQ-9 RQ-21 RQ-170
Konstrukcje doświadczalne i prototypy	A-12 A2D AH-56 AR40 Avenger Compound Seasprite 533 Bird of Prey Charger CL-760 E-10 F5D F2Y F-20 F-107 16H Jet Mentor MQ-25 N-102 NH-3A RAH-66 RQ-37 S-67 S-92 S-97 S-71 S-72 Sioux Scout KingCobra Skyrocket Skystreak Tacit Blue T-46 T-7 X-21 X-44 X-49 XB-46 XB-48 XC-99 XB-51 XB-70 XCG-20 XC-120 XF10F XF-85 XF-87 XF-88 XF-90 XF-91 XF-92 XF-103 XF-108 XF-109 XH-51A Compound XH-59 XP-79 XQ-58 XT-30 YA-9 YAH-63 YAL-1 YB-35 YB-49 YC-125 YF-12 YF-17 YF-23 YF-93 YF-95 YF-96 V-247 V-280 VZ-2 ARH-70