Họ Rắn nước

Họ Rắn nước
	Khoảng thời gian tồn tại: Oligocen - gần đây
	Colubridae
Phân loại khoa học
Vực:	Eukaryota
Giới:	Animalia
Ngành:	Chordata
Lớp:	Reptilia
Bộ:	Squamata
Phân bộ:	Serpentes
Liên họ:	Colubroidea
Họ:	Colubridae; Oppel, 1811

Họ Rắn nước (tên khoa học là Colubridae), là một họ thuộc phân bộ Rắn.

Đặc điểm chung của họ Rắn nước

Các loài trong họ không có di tích đai hông và chi sau, chỉ còn 1 lá phổi phải.
Đa số các loài trong họ đều không có nọc độc.

Phân loại

Theo truyền thống, họ Colubridae đã được định nghĩa không như là một nhóm tự nhiên, do nhiều chi/loài trên thực tế có quan hệ họ hàng gần với các nhóm rắn khác, chẳng hạn với họ rắn hổ, hơn là với nhau trong nội bộ họ này^[1]. Như thế, dường như nó là một đơn vị phân loại thùng rác chứa các loài rắn không phù hợp để xếp vào chỗ nào khác^[2].

Họ Rắn nước như định nghĩa này bao gồm trên 1.800 loài^[3]. Sự phân chia họ Colubridae thành 12 phân họ lần đầu tiên được đề cập tới trong nghiên cứu của Zaher (1999)^[4] bao gồm:

Phân họ Boodontinae
Phân họ Calamariinae
Phân họ Colubrinae
Phân họ Dipsadinae
Phân họ Homalopsinae
Phân họ Natricinae
Phân họ Pareatinae
Phân họ Psammophiinae
Phân họ Pseudoxenodontinae
Phân họ Pseudoxyrhophiinae
Phân họ Xenodermatinae
Phân họ Xenodontinae

Một số nghiên cứu phát sinh chủng loài gần đây như Lawson et al., 2005^[5]; Vidal et al., 2007^[6]; Wiens et al., 2008^[7]; Zaher et al., 2009^[8]; Pyron et al., 2010^[9] đã tách họ Colubridae đa ngành này thành các họ sau:

Colubridae nghĩa mới: Khoảng 1.596-1.600 loài (có thể gộp hoặc tách riêng họ Dipsadidae/Xenodontidae, nếu tách thì họ Dipsadidae này chứa khoảng 752 loài). Họ này có thể chia ra thành các phân họ như sau^[10]^[11]:
- Ahaetuliinae
- Calamariinae
- Pseudoxenodontinae
- Sibynophiinae = Scaphiodontophiinae
- Grayiinae
- Colubrinae
- Natricinae
- Dipsadinae
Homalopsidae: Khoảng 53 loài.
Lamprophiidae: Khoảng 309 loài.
Pareatidae: Khoảng 18 loài.
Xenodermidae: Khoảng 18 loài.

Phát sinh chủng loài

Dưới đây là 2 biểu đồ nhánh phát sinh chủng loài của họ Colubridae trong phạm vi Caenophidia/Colubroidea.

Theo Wiens et al. (2012)^[12] và Pyron et al. (2013)^[10].

Theo Figueroa et al. (2016)^[11]

Caenophidia

	Acrochordidae (Acrochordoidea)

	Xenodermidae (một phần Colubridae nghĩa cũ)

Pareatidae (một phần Colubridae nghĩa cũ)

Viperidae

Homalopsidae (một phần Colubridae nghĩa cũ)

	Lamprophiidae (một phần Colubridae nghĩa cũ)

	Elapidae (gồm cả Hydrophiidae)

Colubridae nghĩa mới

Caenophidia

Acrochordidae

Colubroidea

Xenodermidae

	Pareidae

	Viperidae

	Homalopsidae

	Lamprophiidae + Elapidae

Colubridae nghĩa mới

còn dưới đây là biểu đồ phát sinh chủng loài trong phạm vi họ Colubridae ở cấp độ phân họ.^[11]

Colubridae

	Sibynophiinae

	Natricinae

	Pseudoxenodontinae

	Dipsadinae

	Grayinae

	Calamariinae

	Ahaetuliinae

	Colubrinae

Các phân họ hiện tại

Sibynophiinae – 2 chi

Scaphiodontophis
Sibynophis

Natricinae – 37 chi (một số thỉnh thoảng được xếp vào họ Natricidae)

Pseudoxenodontinae – two genera

Plagiopholis
Pseudoxenodon

Dipsadinae – 100 genera (sometimes given as family Dipsadidae)

Grayiinae – one genus

Grayia

Calamariinae – seven genera

Ahaetuliinae – five genera

Colubrinae – 94 genera

Các phân họ trướng đây

Aparallactinae (now a subfamily of Lamprophiidae,^[14] sometimes combined with Atractaspidinae)
Boiginae (now part of Colubrinae)
Boodontinae (some of which now treated as subfamily Grayiinae of the new Colubridae, others moved to family Lamprophiidae as part of subfamilies Lamprophiinae, Pseudaspidinae and Pseudoxyrhophiidae, which are now sometimes treated as families)
Dispholidinae (now part of Colubrinae)
Homalopsinae (now family Homalopsidae)^[14]
Lamprophiinae (now a subfamily of Lamprophiidae)^[14]
Lycodontinae (now part of Colubrinae)
Lycophidinae (now part of Lamprophiidae)
Pareatinae (now family Pareidae,^[14] sometimes incorrectly spelled Pareatidae)^[15]
Philothamninae (now part of Colubrinae)
Psammophiinae (now a subfamily of Lamprophiidae)^[14]
Pseudoxyrhophiinae (now a subfamily of Lamprophiidae)^[14]
Xenoderminae (now family Xenodermidae,^[14] sometimes incorrectly spelled Xenodermatidae)^[15]
Xenodontinae (which many authors put in Dipsadinae/Dipsadidae)

Hình ảnh

Chú thích

^ Lawson R; Slowinski J.B.; Crother B.I.; Burbrink F.T. (2005). “Phylogeny of the Colubroidea (Serpentes): New evidence from mitochondrial and nuclear genes” (PDF). Molecular Phylogenetics and Evolution. 37: 581–601. doi:10.1016/j.ympev.2005.07.016. PMID 16172004. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 27 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2015.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
^ Fry B.G.; Vidal N.; van der Weerd L.; Kochva E.; Renjifo C. (2009). “Evolution and diversification of the Toxicofera reptile venom system”. Journal of Proteomics. 72: 127–136. doi:10.1016/j.jprot.2009.01.009.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
^ Pough H.F., Andrews R.M., Cadle J.E., Crump M.L., Savitsky A.H., Wells K.D., 2004. Herpetology. Pearson Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ.
^ Zaher H., 1999. Hemipenial morphology of the South American xenodontine snakes, with a proposal for a monophyletic Xenodontinae and a reappraisal of colubroid hemipenes. Bull. Am. Mus. Nat. Hist. 240, 1–168.
^ Lawson R., Slowinski J.B., Crother B.I., Burbrink F.T., 2005. Phylogeny of the Colubroidea (Serpentes): new evidence from mitochondrial and nuclear genes. Mol. Phylogenet. Evol. 37, 581–601
^ Vidal N., Delmas A.-S., David P., Cruaud C., Couloux A., Hedges S.B., 2007. The phylogeny and classification of caenophidian snakes inferred from seven nuclear protein-coding genes. C.R. Biologies 330, 182–187.
^ Wiens J.J., Kuczynski C.A., Smith S.A., Mulcahy D.G., Sites Jr. J.W., Townsend T.M., Reeder T.W., 2008. Branch lengths, support, and congruence: testing the phylogenomic approach with 20 nuclear loci in snakes. Syst. Biol. 57, 420–431
^ Zaher H., Grazziotin F.G., Cadle J.E., Murphy R.W., Moura-Leite J.C., Bonatto S.L., 2009. Molecular phylogeny of advanced snakes (Serpentes, Caenophidia) with an emphasis on South America xenodontines: a revised classification and descriptions of new taxa. Pap. Av. Zool. 49, 115–153
^ Pyron R.A., Burbrink F.T., Colli G.R., Montes de Oca A.N., Vitt L.J., Kuczynski C.A., Wiens J.J., 2010. The phylogeny of advanced snakes (Colubroidea), with discovery of a new subfamily and comparison of support methods for likelihood trees. Molecular Phylogenetics and Evolution 58: 329–342.
^ ^a ^b Pyron Robert Alexander, Frank T. Burbrink, John J. Wiens, 2013. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes. BMC Evol. Biol. 13(1) 93, doi:10.1186/1471-2148-13-93.
^ ^a ^b ^c Figueroa, A.; McKelvy, A. D.; Grismer, L. L.; Bell, C. D.; Lailvaux, S. P. (2016). “A species-level phylogeny of extant snakes with description of a new colubrid subfamily and genus”. PLoS ONE. 11: e0161070.
^ Wiens John J., Carl R. Hutter, Daniel G. Mulcahy, Brice P. Noonan, Ted M. Townsend, Jack W. Sites, Tod W. Reeder, 2012. Resolving the phylogeny of lizards and snakes (Squamata) with extensive sampling of genes and species. Biol. Lett. 8(6): 1043-1046, doi:10.1098/rsbl.2012.0703.
^ “Blythia reticulata”. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2021.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên Pyronetal2011
^ ^a ^b Savage, Jay M. (2015). “What are the correct family names for the taxa that include the snake genera Xenodermus, Pareas, and Calamaria?”. Herpetological Review. 46 (4): 664–665. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 14 tháng 5 năm 2018.

Tham khảo

Colubridae tại Reptarium.cz Reptile Database. Tra cứu 23 January 2009.
Colubrid (snake family) tại Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Bản mẫu:Cite LSA
Psammophids at Life Is Short, but Snakes Are Long

[1] Lawson R; Slowinski J.B.; Crother B.I.; Burbrink F.T. (2005). “Phylogeny of the Colubroidea (Serpentes): New evidence from mitochondrial and nuclear genes” (PDF). Molecular Phylogenetics and Evolution. 37: 581–601. doi:10.1016/j.ympev.2005.07.016. PMID 16172004. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 27 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2015.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)

[2] Fry B.G.; Vidal N.; van der Weerd L.; Kochva E.; Renjifo C. (2009). “Evolution and diversification of the Toxicofera reptile venom system”. Journal of Proteomics. 72: 127–136. doi:10.1016/j.jprot.2009.01.009.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)

[3] Pough H.F., Andrews R.M., Cadle J.E., Crump M.L., Savitsky A.H., Wells K.D., 2004. Herpetology. Pearson Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ.

[4] Zaher H., 1999. Hemipenial morphology of the South American xenodontine snakes, with a proposal for a monophyletic Xenodontinae and a reappraisal of colubroid hemipenes. Bull. Am. Mus. Nat. Hist. 240, 1–168.

[5] Lawson R., Slowinski J.B., Crother B.I., Burbrink F.T., 2005. Phylogeny of the Colubroidea (Serpentes): new evidence from mitochondrial and nuclear genes. Mol. Phylogenet. Evol. 37, 581–601

[6] Vidal N., Delmas A.-S., David P., Cruaud C., Couloux A., Hedges S.B., 2007. The phylogeny and classification of caenophidian snakes inferred from seven nuclear protein-coding genes. C.R. Biologies 330, 182–187.

[7] Wiens J.J., Kuczynski C.A., Smith S.A., Mulcahy D.G., Sites Jr. J.W., Townsend T.M., Reeder T.W., 2008. Branch lengths, support, and congruence: testing the phylogenomic approach with 20 nuclear loci in snakes. Syst. Biol. 57, 420–431

[8] Zaher H., Grazziotin F.G., Cadle J.E., Murphy R.W., Moura-Leite J.C., Bonatto S.L., 2009. Molecular phylogeny of advanced snakes (Serpentes, Caenophidia) with an emphasis on South America xenodontines: a revised classification and descriptions of new taxa. Pap. Av. Zool. 49, 115–153

[9] Pyron R.A., Burbrink F.T., Colli G.R., Montes de Oca A.N., Vitt L.J., Kuczynski C.A., Wiens J.J., 2010. The phylogeny of advanced snakes (Colubroidea), with discovery of a new subfamily and comparison of support methods for likelihood trees. Molecular Phylogenetics and Evolution 58: 329–342.

[Pyron2013-10] Pyron Robert Alexander, Frank T. Burbrink, John J. Wiens, 2013. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes. BMC Evol. Biol. 13(1) 93, doi:10.1186/1471-2148-13-93.

[Figueroa16-11] Figueroa, A.; McKelvy, A. D.; Grismer, L. L.; Bell, C. D.; Lailvaux, S. P. (2016). “A species-level phylogeny of extant snakes with description of a new colubrid subfamily and genus”. PLoS ONE. 11: e0161070.

[12] Wiens John J., Carl R. Hutter, Daniel G. Mulcahy, Brice P. Noonan, Ted M. Townsend, Jack W. Sites, Tod W. Reeder, 2012. Resolving the phylogeny of lizards and snakes (Squamata) with extensive sampling of genes and species. Biol. Lett. 8(6): 1043-1046, doi:10.1098/rsbl.2012.0703.

[13] “Blythia reticulata”. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2021.

[Pyronetal2011-14] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên Pyronetal2011

[Savage-15] Savage, Jay M. (2015). “What are the correct family names for the taxa that include the snake genera Xenodermus, Pareas, and Calamaria?”. Herpetological Review. 46 (4): 664–665. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 14 tháng 5 năm 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

x t s Các họ Rắn
Ngành Chordata (Động vật có dây sống) • Lớp Reptilia (Động vật bò sát) • Bộ Squamata (Bò sát có vảy) • Phân bộ Serpentes (Rắn)
Cận bộ Alethinophidia	Acrochordidae • Aniliidae • Anomochilidae • Atractaspididae • Boidae • Bolyeriidae • Colubridae • Cylindrophiidae • Elapidae • Loxocemidae • Pythonidae • Tropidophiidae • Uropeltidae • Viperidae • Xenopeltidae
Cận bộ Scolecophidia	Anomalepididae • Leptotyphlopidae • Typhlopidae • Gerrhopilidae • Xenotyphlopidae