Sắt(II) sulfat

Sắt(II) sunfat
Sắt(II) sunfat
	Cấu trúc khung phân tử của sắt(II) sunfat ngậm 6 nước
	Cấu trúc 3D phân tử của sắt(II) sunfat khan
Danh pháp IUPAC	Sắt(II) sulfate
Tên khác	Ferơ sunfat, vitriol xanh lục, vitriol sắt, Copperas, Melanterit, Szomolnokit
Nhận dạng
Số CAS	7720-78-7
PubChem	24393
ChEBI	75832
ChEMBL	1200830
Số RTECS	NO8500000 (khan); NO8510000 (7 nước)
Ảnh Jmol-3D	ảnh
SMILES	đầy đủ [O-]S(=O)(=O)[O-].[Fe+2] ;
InChI	đầy đủ 1/Fe.H2O4S/c;1-5(2,3)4/h;(H2,1,2,3,4)/q+2;/p-2;
ChemSpider	22804
UNII	2IDP3X9OUD
Thuộc tính
Công thức phân tử	FeSO4
Khối lượng mol	151,9106 g/mol (khan); 169,92588 g/mol (1 nước); 223,97172 g/mol (4 nước); 241,987 g/mol (5 nước); 260,00228 g/mol (6 nước); 278,01756 g/mol (7 nước)
Bề ngoài	tinh thể không màu (khan); tinh thể vàng nhạt (1 nước); tinh thể lục lam sáng (7 nước)
Mùi	không mùi
Khối lượng riêng	3,65 g/cm³ (khan); 3 g/cm³ (1 nước); 2,15 g/cm³ (5 nước); 1,934 g/cm³ (6 nước); 1,895 g/cm³ (7 nước)
Điểm nóng chảy	680 °C (953 K; 1.256 °F) ; (khan, phân hủy); 300 °C (572 °F; 573 K) (1 nước, phân hủy); 60–64 °C (140–147 °F; 333–337 K) (7 nước, phân hủy)
Điểm sôi
Độ hòa tan trong nước	1 nước:; 44,69 g/100mL (77 ℃); 35,97 g/100mL (90,1 ℃); 7 nước:; 15,65 g/100mL (0 ℃); 20,5 g/100mL (10 ℃); 29,51 g/100mL (25 ℃); 39,89 g/100mL (40,1 ℃); 51,35g/100mL (54 ℃)
Độ hòa tan	tan ít trong cồn; tạo phức với nhiều phối tử vô cơ và hữu cơ
Độ hòa tan trong etylen glycol	6,4 g/100 g (20 ℃)
Áp suất hơi	1,95 kPa (7 nước)
MagSus	1,24×10−2 cm³/mol (khan); 1,05×10−2 cm³/mol (1 nước); 1,12×10−2 cm³/mol (7 nước); +10200×10−6 cm³/mol
Chiết suất (nD)	1,591 (1 nước); 1,526–1,528 (21 ℃, 4 nước); 1,513–1,515 (5 nước); 1,468 (6 nước); 1,471 (7 nước)
Cấu trúc
Cấu trúc tinh thể	Trực thoi, oP24 (khan); Đơn nghiêng, mS36 (1 nước); Đơn nghiêng, mP72 (4 nước); Ba nghiêng, aP42 (5 nước); Đơn nghiêng, mS192 (6 nước); Đơn nghiêng, mP108 (7 nước)
Nhóm không gian	Pnma, No. 62 (khan) ; C2/c, No. 15 (1 và 6 nước); P21/n, No. 14 (4 nước); P1, No. 2 (5 nước); P21/c, No. 14 (7 nước)
Hằng số mạng	a = 8,704(2) Å, b = 6,801(3) Å, c = 4,786(8) Å (293 K, khan)
Tọa độ	Bát diện (Fe2+)
Nhiệt hóa học
Enthalpy; hình thành ΔfHo298	-928,4 kJ/mol (khan); -3016 kJ/mol (7 nước)
Entropy mol tiêu chuẩn So298	107,5 J/mol·K (khan); 409,1 J/mol·K (7 nước)
Nhiệt dung	100,6 J/mol·K (khan); 394,5 J/mol·K (7 nước)
Dược lý học
Các nguy hiểm
NFPA 704	1 2 1
LD50	237 mg/kg (đường miệng, chuột)
REL	TWA 1 mg/m³
Ký hiệu GHS
Báo hiệu GHS	Cảnh báo
Chỉ dẫn nguy hiểm GHS	H302, H315, H319
Chỉ dẫn phòng ngừa GHS	P305+P351+P338
Các hợp chất liên quan
Anion khác	Sắt(II) selenat; Sắt(II) telurat
Cation khác	Coban(II) sunfat; Đồng(II) sunfat; Mangan(II) sunfat; Niken(II) sunfat
Hợp chất liên quan	Sắt(III) sunfat
	Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). kiểm chứng (cái gì ?) Tham khảo hộp thông tin

Sắt(II) sunfat là tên chung của một nhóm muối với công thức hóa học Fe SO₄·xH₂O. Dạng muối phổ biến nhất là dạng ngậm 7 phân tử nước (x = 7) nhưng ngoài ra cũng có nhiều giá trị x khác nhau. Muối ngậm nước này được sử dụng trong y tế để điều trị chứng thiếu sắt, và cũng cho các ứng dụng công nghiệp. Được biết đến từ thời cổ đại với cái tên coppera và vitriol xanh lá cây, muối ngậm 7 phân tử nước với màu lục lam nhạt là dạng phổ biến nhất của hợp chất này. Tất cả sắt(II) sunfat hòa tan trong nước để tạo ra cùng một aquo phức [Fe(H₂O)₆]²⁺, có mô hình hình học phân tử bát diện và thuận từ. Tên copperas có từ thời đồng(II) sunfat được gọi là coppera xanh, và có lẽ tương tự, sắt(II) và kẽm sunfat được biết đến tương ứng là coppera màu xanh lá cây và coppera trắng.^[14]

Hợp chất này có trong Danh sách các thuốc thiết yếu của WHO, các loại thuốc quan trọng nhất cần thiết cho một hệ thống y tế cơ bản.^[15]

Điều chế

FeSO₄ có thể được điều chế theo nhiều cách khác nhau. Một trong những cách đó là cho sắt(II) oxit hoặc sắt(II) hydroxide tác dụng với axit sunfuric loãng.

FeO + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂O

Ngoài ra, cho Fe tác dụng với CuSO₄ cũng là một cách để điều chế FeSO₄.

Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu↓

Hợp chất khác

FeSO₄ còn tạo một số hợp chất với NH₃, như:

FeSO₄·2NH₃·H₂O – bột màu nâu đen;^[16]
FeSO₄·4NH₃ – chất rắn màu đỏ nâu;^[17]
FeSO₄·5NH₃·H₂O – tinh thể màu đỏ nâu;^[18]
FeSO₄·6NH₃ – bột trắng.^[19]

FeSO₄ còn tạo ra một số hợp chất với N₂H₄, như FeSO₄·2N₂H₄·H₂O là tinh thể lục phương màu lục nhạt, có tính nổ.^[20]

FeSO₄ còn tạo một số hợp chất với CON₃H₅, như FeSO₄·2CON₃H₅ là tinh thể màu trắng, tan vừa trong nước. Trong dung dịch nó dễ bị oxy hóa, tạo ra sắt(III) hydroxide.^[21]

FeSO₄ còn tạo một số hợp chất với CS(NH₂)₂, như FeSO₄·2CS(NH₂)₂ là tinh thể không màu.^[22]

FeSO₄ còn tạo một số hợp chất với CSN₃H₅, như FeSO₄·2CSN₃H₅ là tinh thể màu lục, tan trong nước.^[23]

Tham khảo

^ ^a ^b ^c ^d “Siderotil Mineral Data”. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2014.
^ ^a ^b ^c ^d “Ferrohexahydrite Mineral Data”. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2014.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Lide, David R. biên tập (2009). CRC Handbook of Chemistry and Physics . Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN 978-1-4200-9084-0.
^ ^a ^b Anatolievich, Kiper Ruslan. “iron(II) sulfate”. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2014.
^ ^a ^b Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên fca
^ Seidell, Atherton; Linke, William F. (1919). Solubilities of Inorganic and Organic Compounds (ấn bản thứ 2). New York: D. Van Nostrand Company. tr. 343.
^ ^a ^b ^c ^d Bản dữ liệu Sắt(II) sulfat của Sigma-Aldrich, truy cập lúc {{{Datum}}} (PDF).Vorlage:Sigma-Aldrich/Vorlagenfehler
^ ^a ^b ^c Ralph, Jolyon; Chautitle, Ida. “Szomolnokite”. Mindat.org. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2014.
^ ^a ^b ^c “Rozenite Mineral Data”. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2014.
^ ^a ^b ^c “Melanterite Mineral Data”. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2014.
^ ^a ^b ^c Weil, Matthias (2007). “The High-temperature β Modification of Iron(II) Sulfate”. Acta Crystallographica Section E. International Union of Crystallography. 63 (12): i192. doi:10.1107/S160053680705475X. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2014.
^ ^a ^b ^c Anatolievich, Kiper Ruslan. “iron(II) sulfate heptahydrate”. Truy cập ngày 3 tháng 8 năm 2014.
^ “NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards #0346”. Viện An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp Quốc gia Hoa Kỳ (NIOSH).
^ Brown, Lesley (1993). The New shorter Oxford English dictionary on historical principles. Oxford [Eng.]: Clarendon. ISBN 0-19-861271-0.
^ “WHO Model List of Essential Medicines (19th List)” (PDF). World Health Organization. tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2016.
^ Handbuch der Anorganischen Chemie (Abegg, R. (Richard), 1869-1910; Auerbach, Felix, 1856-1933), trang B 95 – [1]. Truy cập 14 tháng 5 năm 2020.
^ Contributions from the Physical Laboratories of Harvard University for the Years..., Tập 16 (1922), trang 7. Truy cập 3 tháng 9 năm 2020.
^ A Text-book Of Inorganic Chemistry Vol-x, trang 127 – [2]. Truy cập 7 tháng 3 năm 2020.
^ A Comprehensive Treatise on Inorganic and Theoretical Chemistry: Fe (part 3) (Joseph William Mellor; Longmans, Green and Company, 1947), trang 273 – [3]. Truy cập 25 tháng 4 năm 2020.
^ Russian Journal of Inorganic Chemistry, Tập 19,Phần 2 (British Library Lending Division with the cooperation of the Royal Society of Chemistry, 1974), trang 1582 – [4]. Truy cập 2 tháng 2 năm 2021.
^ Smith – "Co-ordination compounds of semicarbazide, phenylsemicarbazide, m-tolylsemicarbazide, and aminoguanidine" trong Journal of the Chemical Society, Phần 2 (Chemical Society (Great Britain); The Society, 1937), trang 1356. Truy cập 12 tháng 3 năm 2021.
^ Investigation on the growth and characterization of nonlinear optical single crystal of bis thiourea iron(II) sulphate. Truy cập 14 tháng 5 năm 2020.
^ Glenn A.Eisman, William MichaelReiff – A magnetic susceptibility and Mössbauer spectroscopy study of bis(thiosemicarbazide)iron(II) sulfate. A case of zero field splitting. Inorganica Chimica Acta (50), 1981, tr. 239–242. doi:10.1016/S0020-1693(00)83750-0.