Tiếng Haryana

Tiếng Haryana
हरयाणवी
Sử dụng tại	Ấn Độ
Khu vực	Haryana và Delhi
Tổng số người nói	9,8 triệu, một phần
Dân tộc	Haryana
Phân loại	Ấn-Âu Ấn-Iran Ấn-Arya Ấn-Arya Trung Hindi Tây Tiếng Haryana
Hệ chữ viết	Devanagari
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3	bgc
Glottolog	hary1238[1]

Tiếng Haryana (हरियाणवी hariyāṇvī hoặc हरयाणवी harayāṇvī) là một ngôn ngữ/cụm phương ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ Hindi Tây và được viết bằng chữ Devanagari. Tiếng Haryana có nguồn gốc từ vùng Haryana, Ấn Độ.^[2] Tiếng Haryana cũng được nói ở thủ đô Delhi,^[3] phía bắc Rajasthan và Tây Uttar Pradesh^[4] của Ấn Độ. Nó cũng được nói ở Chandigarh và một số khu vực của Punjab.

Văn hóa

Các bộ phim Bollywood như Dangal,^[5] Sultan (2016) và Tanu Weds Manu: Returns có sử dụng tiếng Haryana.^[6] Những bộ phim này nhận được sự đánh giá cao trên khắp Ấn Độ cũng như các nước khác.^[7][8] Do đó, một số người không bản ngữ đã quan tâm đến việc học tiếng Haryana.^[9][10]

Tiếng Haryana đã thành công trong Điện ảnh Ấn Độ,^[11][12] các album nhạc TV^[13] nổi tiếng ^[14][15][16] và học viện.^[17][18] Với ảnh hưởng của tiếng Haryana trong các lĩnh vực thể thao, Bollywood, quốc phòng,^[19][20][21] tư tưởng^[22][23] và chính trị.^[24][25][26] Ngôn ngữ và văn hóa Haryana^[27] cũng đã được thúc đẩy mạnh.

Nguồn tham khảo

1. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Haryanvi”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
2. “Haryanvi”. Multitree. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
3. “Delhi cabinet green signal for 15 new language academies”. The Indian Express. ngày 8 tháng 8 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
4. “Analysis and Recognition of Dialects of Hindi Speech” (PDF). International Journal of Scientific Research in Comp Research in Computer Science and Engineering. 3 (5): 2. ngày 30 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
5. “Aamir Khan's Dangal Declared Tax Free In Haryana”. NDTV.com. ngày 25 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
6. “Haryanvi cinema booms”. HT (bằng tiếng Anh). ngày 23 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
7. “South Korean First Lady, a Fan of Dangal, Invites Phogat Sisters For Tea”. News18. ngày 9 tháng 7 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
8. “As audiences embrace local stories, should Bollywood tap into 'Make in India'?”. Moneycontrol. ngày 5 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
9. “Foreigner speaks with locals in Haryanvi, leaves big smiles on their faces”. Hindustan Times (bằng tiếng Anh). ngày 8 tháng 2 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
10. “Cabbies Confess: 'I Want Google Maps to Talk in Haryanvi'”. The Quint (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
11. “Haryanvi cinema vies to create its own space”. Hindustan Times. ngày 23 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
12. “Reel good news: Filmmaking accorded status of industry in Haryana”. Hindustan Times (bằng tiếng Anh). ngày 7 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
13. “Had to undergo rigorous training to learn Haryanvi for Super Sisters: Muskan Bamne”. Mumbai Live (bằng tiếng Anh). Mumbai Live. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
14. “'Hat Ja Tau' a typical small-town wedding song”. Friday Moviez. ngày 22 tháng 2 năm 2018. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
15. “Latest Haryanvi Song Ek Chhori Ne Sabki Leni Kar Rakhi Sung By Masoom Sharma Haryanvi”. timesofindia.indiatimes.com. ngày 29 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
16. “Latest Haryanvi Song Mohtarma Bawal Sung By Masoom Sharma”. ToI. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
17. “Poet Hali: A Haryanvi to the 'red-ripe'”. The Tribune. ngày 6 tháng 10 năm 2018. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
18. “Need to respect Haryanvi dialect and create culturally linked transitional courses for Haryana's rural kids”. www.merinews.com. ngày 3 tháng 6 năm 2018. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
19. “Veer Ahirs of Rewari fought valiently at Rezangla, Ladakh in 1962 war”. The Print. ngày 18 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
20. “Nobody believed we had killed so many Chinese at Rezang La in 1962, 13 Kumaon Regiment”. Indian Express (bằng tiếng Anh). ngày 30 tháng 10 năm 2012. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
21. “Rewari to get Army recruitment centre: FM rajnath Singh in Haryana”. The Times of India. ngày 17 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
22. “Economic Development in Haryana, GSDP of Haryana, HSIIDC”. www.ibef.org. tháng 8 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
23. “BJP seeks Harayana votes on the promise of delivering Skill enhancement & growth”. www.tribuneindia.com. ngày 9 tháng 10 năm 2014. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
24. “Haryana CM Manohar Lal Khattar gives NOC for dam's construction - Times of India”. The Times of India. ngày 22 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
25. “Various political leaders from Haryana including Bhupinder Singh Hooda, AIJASS chief Yashpal Malik invited by PM Modi for inauguration of 64-foot tall statue of peasant leader Chhotu Ram”. The Times of India (ngày 6 tháng 10 năm 2018). Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
26. “Haryana Govt: Babus to Pay 1 Re/KM for use of swanky SUVs”. Economic Times (ngày 4 tháng 10 năm 2018). Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.
27. Pioneer, The (ngày 7 tháng 9 năm 2018). “Haryana Govt okays film policy for growth of Haryanvi, non-Haryanvi cinema”. The Pioneer (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2018.