Wikipedia:Nguyên tắc

Wikipedia tiếng Việt không có một tuyên bố duy nhất và dứt khoát về các giá trị và nguyên tắc của cộng đồng. Trong những năm qua, một số biên tập viên đã biên soạn nhiều bài tóm tắt thông tin về các giá trị và nguyên tắc này, cũng như những bài luận bày tỏ ý kiến về việc cái gì là quan trọng. Dưới đây liệt kê một số trang phổ biến nhất:

Viết tắt

Quy định chung
Nguyên tắc
Năm cột trụ Bỏ qua mọi quy tắc Quy tắc cốt lõi về nội dung
Quy định về nội dung
Thái độ trung lập Thông tin kiểm chứng được Không đăng nghiên cứu chưa công bố Tiểu sử người đang sống Tên bài Sử dụng hình ảnh Những gì không phải là Wikipedia (Không phải từ điển)
Quy định về cách ứng xử
Thái độ văn minh Không tấn công cá nhân Quấy rối Không đe dọa can thiệp pháp lý Đồng thuận Giải quyết mâu thuẫn Tên người dùng Làm lại từ đầu Phá hoại Quy định biên tập Bút chiến Sở hữu bài viết Không phân biệt đối xử
Các thể loại quy định khác
Xóa trang Chế tài Pháp lý Thủ tục
Quy ước
Cẩm nang biên soạn
x t s

Wikipedia:Năm cột trụ: Có lẽ là nổi tiếng nhất, trang này được viết theo kiểu tóm tắt đơn giản dành cho biên tập viên mới.
Tuyên bố về các nguyên tắc của Jimmy Wales (tiếng Anh): Đây là một trong những tuyên bố về các nguyên tắc lâu đời nhất, được viết bởi đồng sáng lập Wikipedia Jimmy Wales.
Wikipedia:Ba nguyên tắc cơ bản: Bộ quy tắc ba điểm này chính là tiền thân cho trang "năm cột trụ".
Wikipedia:Quy định cốt lõi về nội dung: Tóm tắt ngắn gọn và một chút thông tin cơ bản về các quy định cốt lõi về nội dung của dự án.
Wikipedia:Wikipedia là một bách khoa toàn thư: Thẳng thắn nêu rõ Wikipedia là gì.
Wikipedia:Tóm tắt Wikipedia: Tập trung vào bản chất bách khoa của dự án.
Wikipedia:Bộ quy tắc giản lược: Một trang dài hơn với nhiều thông tin hơn.
Wikipedia:Mục đích: Mục đích và sứ mệnh của Wikipedia.
Wikipedia:Sản phẩm, quy trình, quy định: Ba chữ P cốt lõi (product, process, policy).
Wikipedia:Ở đây là để xây dựng một bách khoa toàn thư: Những hành vi giúp xây dựng, hoặc làm phá hủy dự án.
Wikipedia:Tám quy tắc đơn giản trong sửa đổi bách khoa toàn thư

Tất cả các trang trên đây đều nhằm cung cấp thông tin hữu ích cho các biên tập viên. Không có trang nào đều là quy định hoặc hướng dẫn chính thức của cộng đồng Wikipedia tiếng Việt (xem thêm WP:Mức độ đồng thuận để biết thêm chi tiết).

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

Wikipedia:Administration, về cấu trúc quản lý chung của Wikipedia; Wikipedia:Quản lý Wikipedia, về hệ thống quản lý tại Wikipedia tiếng Việt.
Wikipedia:Chào mừng người mới đến/Wikipedia:Giới thiệu, trang giới thiệu
Wikipedia:IP cũng là con người, một bài luận
Wikipedia:Điểm hay, một bài luận

Đọc thêm `(liên kết ngoài)`

[sửa | sửa mã nguồn]

Video
Jimmy Wales: The birth of Wikipedia, 2005 TED (conference), 20 mins.

Mission statement – Quỹ Wikimedia
Wikimedia values – Sáu giá trị của Quỹ Wikimedia
In a nutshell, what is Wikipedia? And what is the Wikimedia Foundation? – Quỹ Wikimedia
Wikimedia founding principles – Các nguyên tắc thường được tất cả cộng đồng Wikimedia ủng hộ
Wikimedia Ethics – Các nguyên tắc đạo đức liên quan đến phương tiện truyền thông trực tuyến

Nguyên tắc Wikipedia

Năm cột trụ
Tuyên bố về nguyên tắc của Wikipedia

Tuyên bố của Jimbo
Nguyên tắc lịch sử
(tiếng Anh)

Bộ quy tắc giản lược
Tóm tắt các cuộc thảo luận của chúng tôi

Nguyên tắc của Wikimedia
Chung cho mọi dự án
(tại Meta-Wiki)

Các bài luận về Wikipedia

Bài luận về xây dựng, soạn thảo và xoá nội dung

Triết lý	Articles must be written Cả năm cột trụ đều quan trọng như nhau Avoid vague introductions Be a reliable source Cohesion Năng lực là phải có Concede lost arguments 8 quy tắc đơn giản trong sửa đổi bách khoa toàn thư Explanationism Ở đây là để xây dựng một bách khoa toàn thư Các cấp độ năng lực Not editing because of Wikipedia restriction Một câu hỏi Paradoxes Paraphrasing POV and OR from editors, sources, and fields Sản phẩm, quy trình, quy định Mục đích Không tồn tại thâm niên Ten Simple Rules for Editing Wikipedia Tendentious editing The role of policies in collaborative anarchy The rules are principles Ba nguyên tắc cơ bản Tóm tắt Wikipedia Wikipedia là một bách khoa toàn thư Wikipedia is a community
Xây dựng	100K featured articles A navbox on every page Acronym Overkill Advanced article editing Advanced table formatting Advanced template coding Advanced text formatting Alternatives to the "Expand" template Amnesia test An unfinished house is a real problem Các bài viết đều có một chu kỳ bán rã Autosizing images Avoid mission statements Bare URLs Be neutral in form Beef up that first revision Chu trình dám sửa, lùi sửa, thảo luận Cherrypicking Children's lit, adult new readers, & large-print books Citation overkill Concept cloud Creating controversial content Dictionaries as sources Don't demolish the house while it's still being built Don't hope the house will build itself Don't leave giant breaks between sections Don't panic Editing on mobile devices Editors are not mindreaders Endorsements (commercial) Featured articles may have problems Give an article a chance Ignore STRONGNAT for date formats Inaccuracy Law sources Liên kết hỏng Mine a source Merge Test Minors and persons judged incompetent "Murder of" articles Not every story/event/disaster needs a biography Not everything needs a navbox Nothing is in stone Tiếng Việt Bài vĩnh viễn sơ khai Potential, not just current state Put a little effort into it Pruning article revisions Publicists Restoring part of a reverted edit Robotic editing Sham consensus Run an edit-a-thon Temporary versions of articles There is a deadline There is no deadline The deadline is now Walled garden What an article should not include Wikipedia là một sản phẩm đang hoàn thiện Wikipedia không phải là nguồn đáng tin cậy Wikipedia không được viết theo cách có tổ chức Wikipedia tiếng Việt không phải là Wikipedia Việt Nam Thế giới sẽ không kết thúc vào ngày mai Write the article first Writing better articles
Xoá	Adjectives in your recommendations Biểu quyết xóa bài không phải là chiến địa Những lập luận cần tránh khi tham gia trang Biểu quyết xóa bài Arguments to avoid in deletion reviews Arguments to avoid in image deletion discussions Arguments to make in deletion discussions Avoid repeated arguments Before commenting in a deletion discussion But there must be sources! Content removal Delete the junk Does deletion help Don't overuse shortcuts to policy and guidelines to win your argument Follow the leader How to save an article proposed for deletion I just don't like it Immunity Liar Liar Pants on Fire Nothing Overzealous deletion Relisting can be abusive Wikipedia is not Whack-A-Mole Tại sao trang của tôi lại bị xóa? Làm gì nếu bài viết của tôi bị gán thẻ đề nghị xoá nhanh? When in doubt, hide it in the woodwork

Các bài luận về thái độ văn minh

Cơ bản	Cách sống văn minh Thỏa hiệp Chấp nhận các thành viên khác Hãy thư giãn Nghĩa vụ Cảm ơn Xin lỗi Đình chiến Divisiveness Khuyến khích người mới đến Relationships with academic editors High-functioning autism and Asperger's editors Quá dài để đọc
Triết lý	An uncivil environment is a poor environment Be the glue Civility warnings Deletion as revenge Failure Tha thứ và quên It's not the end of the world Không ai quan tâm Most people who disagree with you on content are not vandals Giữ một cái đầu lạnh The grey zone The last word The rules of polite discourse Chẳng có lẽ thường nào cả Wikipedia không phải là nơi thắng thua Writing for the opponent
Nên	Giữ thiện ý Assume the assumption of good faith Assume no clue Assume clue Tránh nhận xét về cá nhân Avoid the word "vandal" Call a spade a spade Candor Drop the stick and back slowly away from the horse carcass Từ chối nhìn nhận kẻ phá hoại Encourage full discussions Get over it How to lose Just drop it Mind your own business Keep it down to earth Tặng sao
Không nên	Chủ nghĩa đếch quan tâm Don't be inconsiderate Đừng thô lỗ Đừng chỉ mặt đặt tên Chó chê mèo lắm lông Không mắc bẫy Đừng xúc phạm người phá hoại Don't come down like a ton of bricks Don't be ashamed Don't drink the consensus Kool-Aid Don't spite your face Don't call things cruft No angry mastodons No, you can't have a pony Don't be an ostrich Don't template the regulars Don't be a fanatic Đừng buộc tội ai đó công kích cá nhân vì họ buộc tội công kích cá nhân Đừng dùng lửa dập lửa Don't be prejudiced Don't remind others of past misdeeds Don't throw your toys out of the pram Don't help too much Passive Aggressive Don't cry COI Don't be obnoxious Don't be a WikiBigot
Quan hệ	WikiLove WikiHate WikiCrime WikiBullying WikiPeace WikiLawyering Quấy rối POV Railroading