Wikipedia:Danh sách quy định

Trang này có nội dung tổng quan các quy định chính thức trên Wikipedia tiếng Việt với chi tiết được liệt kê ở chỗ khác. Quy định được các biên tập viên thừa nhận rộng rãi và được coi là tiêu chuẩn mà tất cả các biên tập viên nên làm theo. Khi chỉnh sửa trang này, hãy đảm bảo rằng phiên bản của bạn là phù hợp với các chính sách cơ bản. Khi nghi ngờ, hãy thảo luận tại trang thảo luận.

Trường hợp có sự khác biệt tồn tại, trang quy định chính sẽ có độ ưu tiên cao hơn. Thay đổi trang này không làm thay đổi quy định. Tương tự như vậy, thêm một trang vào bản tóm tắt này không nâng nó lên thành một quy định. Các quy định được đề ra thông qua sự đồng thuận. Xem Wikipedia:Quy định và hướng dẫn để biết chi tiết.

Viết tắt

WP:DSQĐ

Tất cả quy định được liệt kê ở Thể loại:Quy định chính thức Wikipedia. Danh sách các quy định và hướng dẫn được liệt kê ở Danh sách quy định và hướng dẫn. Trang này được chia thành các mục sau:

Nội dung, trong đó xác định phạm vi của trang bách khoa toàn thư và các tài liệu nào là phù hợp với nó
Ứng xử, trong đó mô tả cách thức các biên tập viên cộng tác với nhau và những hành vi được chấp nhận
Xóa trang, trong đó giải thích các quá trình xóa các trang, sửa đổi, và các bản ghi
Thực thi, trong đó mô tả các phương tiện khác nhau thông qua đó tiêu chuẩn được thực thi
Pháp lý, trong đó bao gồm các quy tắc ảnh hưởng bởi những vấn đề pháp lý, và các biện pháp đối với việc sử dụng sai quy tắc
Thủ tục, bao gồm thông tin về các quy trình khác nhau của Wikipedia tiếng Việt.

Nội dung

Viết tắt quy định

Các trang nằm trong Thể loại:Quy định nội dung Wikipedia:

Tên bài: Tiêu đề lý tưởng cho một bài viết Wikipedia là dễ nhận biết với những người nói tiếng Việt, dễ tìm, chính xác, ngắn gọn và phù hợp với các tên bài khác.
Tiểu sử người đang sống: Bài viết về những con người sống, đòi hỏi một mức độ nhạy cảm nhất định, phải thực hiện đúng chính sách nội dung của Wikipedia. Cần phải có tài liệu tham khảo có chất lượng cao, đặc biệt là về chi tiết của cuộc sống cá nhân. "Các thông tin không nguồn hoặc nguồn không đáng tin cho dù tiêu cực, tích cực, hoặc chỉ đơn giản là có vấn đề-về người sống (hoặc đôi khi về người mới qua đời) cần được loại bỏ ngay lập tức không cần thảo luận khỏi các bài viết, trang thảo luận, trang người dùng, và không gian của dự án Wikipedia."
Quy định sử dụng hình ảnh: Nói chung bạn cần tránh tải lên hình ảnh không tự do; hãy mô tả đầy đủ các nguồn hình ảnh và những chi tiết về bản quyền trên trang mô tả của chúng, và cố gắng để làm cho hình ảnh hữu ích và tái sử dụng càng nhiều càng tốt.
Quan điểm trung lập: Tất cả mọi thứ mà người đọc của chúng ta có thể thấy, bao gồm các bài báo, bản mẫu, thể loại, dự án, phải được viết một cách khách quan và không thiên vị.
Không đăng nghiên cứu chưa được công bố: Các bài viết không được chứa bất kỳ lý thuyết, dữ liệu, báo cáo, khái niệm, lý luận, hoặc những ý tưởng chưa được xuất bản; hoặc bất kỳ giải thích, phân tích mới, hoặc là một bài tổng hợp các dữ liệu được công bố, báo cáo, khái niệm, lý luận, hoặc những ý tưởng hoàn toàn mới, theo lời của đồng sáng lập Wikipedia Jimbo Wales, tương đương với "tiểu thuyết hay giải thích mang tính lịch sử."
Thông tin kiểm chứng được: Các bài viết cần có chú thích nguồn gốc bất cứ khi nào có thể. Mặc dù chúng ta không thể kiểm tra tính chính xác của các nguồn trích dẫn, chúng ta có thể kiểm tra xem các nguồn này đã được một ấn phẩm có uy tín công bố và liệu các nguồn độc lập đã ủng hộ họ bằng các bản đánh giá riêng. Các thông tin không có nguồn gốc có thể được thử thách và bị loại bỏ.
Những gì không phải là Wikipedia: Wikipedia là một Bách khoa toàn thư trực tuyến. Xin hãy tránh sử dụng Wikipedia cho các mục đích khác.
Wikipedia không phải là từ điển: Wikipedia không phải là một từ điển hay một cuốn hướng dẫn sử dụng hay bảng từ đa nghĩa.

Ứng xử

Viết tắt

Các trang nằm trong Thể loại:Quy định ứng xử Wikipedia:

Thái độ văn minh: Sự thô lỗ hoặc không nhạy cảm, dù cố ý hay không, có thể làm xao lãng và cản trở việc soạn thảo trên wikipedia. Các cách giải quyết tranh chấp sẽ được sử dụng khi các biên tập viên không thể tranh luận một cách ôn hòa.
Khởi đầu mới: Bất kỳ thành viên nào không bị xử phạt vì chỉnh sửa có thể từ bỏ tài khoản của mình và bắt đầu mới dưới một tên mới, miễn là tài khoản mới không được sử dụng như một tài khoản con rối.
Đồng thuận: Sự đồng thuận là công cụ duy nhất của chúng ta để giải quyết tranh chấp nội dung, và là công cụ chính của chúng ta để giải quyết tất cả các tranh chấp khác.
Giải quyết mâu thuẫn: Bước đầu tiên để giải quyết bất kỳ mâu thuẫn nào là nói chuyện với những người không đồng ý với bạn. Nếu nói chuyện không thành công, có những hình thức thảo luận phức tạp hơn có sẵn cho bạn áp dụng.
Bút chiến: Nếu một người nào đó thách thức sửa đổi của bạn, hãy thảo luận với họ và tìm kiếm một sự thỏa hiệp, hoặc yêu cầu giải quyết tranh chấp. Đừng bắt đầu bút chiến trên quan điểm và các phiên bản đối lập. Lùi sửa lại bất kỳ phần nào của bất kỳ trang nào hơn ba lần trong vòng 24 giờ, hoặc thậm chí một lần, nếu bút chiến dài hạn là rõ ràng, có thể dẫn đến việc tài khoản của bạn sẽ bị cấm.
Quy định biên tập: Cải thiện bài viết trong khả năng của bạn và đừng quá lo về việc để lại một sản phẩm không hoàn hảo. Hãy giải thích trước khi thực hiện sửa đổi lớn.
Quấy rối: Đừng cản trở các biên tập viên khác trên Wikipedia bằng cách đe dọa, săm soi chỉnh sửa thiện ý trên các bài viết khác nhau, gây phiền nhiễu lặp đi lặp lại, tấn công cá nhân liên tục hoặc đăng tải thông tin cá nhân của người khác.
Không kỳ thị: Không phân biệt đối xử với người sử dụng hiện tại hoặc tiềm năng dựa trên chủng tộc, màu da, giới tính, tôn giáo, nguồn gốc quốc gia, tuổi tác, khuyết tật, khuynh hướng tình dục, hoặc bất kỳ đặc điểm nào được luật pháp bảo vệ.
Không tấn công cá nhân: Không tấn công cá nhân bất cứ nơi nào trên Wikipedia. Cần nhận xét về nội dung, không phải người đã soạn thảo nó. Các cuộc tấn công cá nhân làm tổn thương cộng đồng và cản trở các biên tập viên.
Sở hữu bài viết: Mặc dù bạn có giữ lại một số quyền theo quyền tác giả của Wikipedia, các trang mà bạn tạo và chỉnh sửa thuộc về cộng đồng. Những người khác có thể và thường xuyên chỉnh sửa bài viết "của bạn" không thương tiếc.
Tài khoản con rối: Không sử dụng nhiều tài khoản để tạo ra ảo giác về sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho một vấn đề, để đánh lừa người khác, hoặc để bỏ qua việc cấm. Đừng nhờ bạn bè của bạn để tạo ra các tài khoản để hỗ trợ bạn hay bất cứ ai.
Quy định tên người dùng: Bạn chỉ cần chọn một tên người dùng trung lập là ổn. Bạn có thể thay đổi tên của bạn nếu cần bằng cách đề nghị đổi tên, nhưng bạn không thể xóa nó.
Phá hoại: Phá hoại là một sự bổ sung, xóa, hoặc thay đổi nội dung được thực hiện trong một nỗ lực cố ý để làm hỏng tính toàn vẹn của bách khoa toàn thư. Đó là hành vi không thích hợp cho một bách khoa toàn thư trực tuyến.

Xóa trang

Các trang nằm trong Thể loại:Quy định xóa trang Wikipedia:

Trang tấn công: Một bài viết, trang, thể loại, chuyển hướng hoặc hình ảnh Wikipedia mà nội dung chủ yếu để làm mất uy tín chủ đề là một "trang tấn công". Những trang này có thể bị quản trị viên xóa bất cứ lúc nào.
Quy định xóa nhanh: Các bài viết, hình ảnh, thể loại v.v.. có thể được "xóa nhanh" nếu chúng rõ ràng rơi vào những thể loại nhất định, mà thường tập trung vào các trang thiếu nội dung, hoặc các trang phá rối. Bất cứ trang nào không chắc chắn phải xóa nhanh cần phải sử dụng biểu quyết xóa bài để đề nghị xóa.
Quy định xóa trang: Xóa bài viết cần một điều phối viên/bảo quản viên và tuân theo một quá trình thống nhất. Các bài viết gây tranh cãi nhiều nhất đòi hỏi một biểu quyết và thời gian chờ đợi 1 tháng.
Giám sát viên: Các bản lưu sửa đổi trang có thể bị xóa vì lý do pháp lý.
Xóa/ẩn các thay đổi ác ý: Chức năng này dành cho các quản trị viên để xóa/ẩn các thay đổi mang tính gây rối hoặc ác ý.

Thực thi

Các trang nằm trong Thể loại:Quy định thực thi Wikipedia:

Bảo quản viên/Điều phối viên: Điều phối viên hay bảo quản viên, cũng như tất cả các biên tập viên, không phải là người hoàn hảo. Tuy nhiên, nói chung, họ được mong đợi ứng xử gương mẫu, là tấm gương sáng trong cộng đồng, có thái độ văn minh, công bằng đối với các biên tập viên và điều hòa các vấn đề nội dung. Khi đóng vai trò quản trị, họ cũng được mong đợi sẽ xử lý công bằng, đánh giá chính xác, giải trình rõ ràng và giao tiếp lưu loát khi cần thiết.
Quy định cấm: Các biên tập viên gây rối quá nhiều có thể bị cấm không cho sửa đổi. Hãy tôn trọng những lệnh cấm, không trêu chọc người sử dụng bị cấm, và không giúp đỡ họ.
Quy định cấm thành viên: Biên tập viên gây rối có thể bị cấm chỉnh sửa một thời gian, ngắn hay dài tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi.
Khóa trang: Các trang có thể được bảo vệ chống lại những kẻ phá hoại hoặc trong quá trình tranh chấp nội dung căng thẳng. Trang được bảo vệ có thể, nhưng nói chung không nên, được quản trị viên chỉnh sửa. Ngoài ra, trang bị phá hoại thường xuyên có thể được bảo vệ một phần để ngăn chặn các biên tập viên rất mới hoặc chưa đăng ký chỉnh sửa.

Pháp lý

Các trang nằm trong Thể loại:Quy định pháp luật Wikipedia:

Đây là những quy định có ý nghĩa pháp lý. Ngoại trừ các quy định, chẳng hạn như những quy định dưới đây và các chính sách văn phòng, Wikipedia không tự kiểm duyệt nội dung có thể được coi là xúc phạm, hoặc thông qua các đề xuất pháp lý chỉnh sửa nội dung, miễn là nội dung của Wikipedia tuân theo pháp luật của Hoa Kỳ. Các vấn đề pháp lý được đưa ra bằng cách nộp đơn khiếu nại chính thức với Wikimedia Foundation.

Bảo vệ trẻ em: Biên tập viên cổ vũ hay cố gắng theo đuổi hoặc tạo điều kiện cho các mối quan hệ người lớn và trẻ em không thích hợp, hoặc những người tự nhận mình là người ấu dâm, đều sẽ bị cấm vô thời hạn.
Vi phạm bản quyền: Liên quan đến tài liệu sao chép từ các nguồn không phải là sở hữu công cộng, hoặc có giấy phép không tương thích mà không có sự cho phép của người giữ bản quyền. Wikipedia rất nghiêm khắc với việc vi phạm bản quyền trong bách khoa toàn thư của chúng tôi, và chúng tôi sẽ tích cực phấn đấu để tìm và loại bỏ bất kỳ hành vi vi phạm.
Quyền tác giả: Liên quan đến các văn bản Wikipedia có bản quyền được cấp giấy phép cho công chúng theo một hoặc một số giấy phép tự do.
Bôi nhọ: Chính sách của Wikipedia sẽ xóa các phiên bản mang tính bôi nhọ ra khỏi lịch sử trang. Nếu bạn tin rằng bạn bị vu oan, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi. Tất cả các thành viên nỗ lực đảm bảo rằng dữ liệu được đăng trên Wikipedia không mang tính bôi nhọ.
Không hăm dọa kiện tụng: Cần sử dụng giải quyết mâu thuẫn thay vì đe dọa pháp lý, vì lợi ích của mọi người, chúng tôi sẽ đáp ứng nhanh chóng các khiếu nại về phỉ báng và vi phạm bản quyền. Nếu bạn đe dọa pháp lý, hoặc có hành động pháp lý đối với một tranh chấp Wikipedia, bạn có thể bị cấm không cho sửa đổi, để các vấn đề không quá nghiêm trọng. Nếu bạn muốn đưa sự việc ra pháp luật, làm ơn ngừng sửa đổi cho đến khi vấn đề được giải quyết.
Không kỳ thị: Không phân biệt đối xử với người sử dụng hiện tại hoặc tiềm năng dựa trên chủng tộc, màu da, giới tính, tôn giáo, nguồn gốc quốc gia, tuổi tác, khuyết tật, khuynh hướng tình dục, hoặc bất kỳ đặc điểm nào được pháp luật bảo vệ.
Tiêu chuẩn cho nội dung không tự do: Các trường hợp mà bạn có thể khai báo sử dụng một hình ảnh không tự do, clip âm thanh, hoặc video clip với chú thích "sử dụng hợp lý" là khá hẹp. Bạn phải xác định việc sử dụng chính xác, và chỉ sử dụng các hình ảnh hoặc clip trong ngữ cảnh đã khai báo. Chỉ sử dụng nội dung không tự do như một phương sách cuối cùng.
Công bố thông tin khi đóng góp được trả tiền: Biên tập viên phải tiết lộ người chủ, khách hàng, và các mối liên quan nếu họ soạn thảo để được trả tiền hoặc trả bằng các hình thức khác.
Dùng lại nội dung của wikipedia: Liên quan đến các cơ sở sử dụng nội dung Wikipedia trong các ấn phẩm của riêng bạn. Hầu hết các tài liệu của Wikipedia có thể được tự do sử dụng theo giấy phép Creative Commons và giấy phép Tài liệu Tự do GNU. Có nghĩa là bạn phải chấp nhận tác giả, tái cấp phép cho các nguyên liệu theo các giấy phép này, và cho phép truy cập miễn phí tới nó.
Điều khoản sử dụng: Các điều khoản sử dụng được thành lập bởi Wikimedia Foundation.

Thủ tục

Các trang nằm trong Thể loại:Quy định thủ tục Wikipedia:

Quy định bot: Chương trình cập nhật trang tự động theo một cách hữu ích và vô hại có thể được hoan nghênh, miễn là chủ sở hữu của họ được chấp thuận trước và cẩn thận để giữ cho chúng khỏi chạy sai mục đích hoặc chiếm tài nguyên của Wikipedia.
Hành chính viên: Hành chính viên là những người sử dụng Wikipedia với khả năng kỹ thuật để thêm bảo quản viên, hành chính viên khác, hoặc cấp quyền bot cho một tài khoản; hoặc loại bỏ quyền bảo quản viên/điều phối viên hay bot từ một tài khoản.
CheckUser: CheckUser là một công cụ cho phép để được sử dụng bởi một số lượng nhỏ các biên tập viên để kiểm tra thông tin IP và dữ liệu nhật ký máy chủ trong những hoàn cảnh nhất định, nhằm mục đích bảo vệ Wikipedia tránh các lạm dụng và phá hoại.
Miễn cấm IP: Biên tập có uy tín mà không chỉnh sửa được do các khóa không liên quan hay tường lửa có thể yêu cầu miễn cấm IP, để có thể chỉnh sửa trên một địa chỉ IP khác bị chặn.
Hành động tức thời: Wikimedia Foundation có quyền nhanh chóng xóa một bài viết tạm thời trong các trường hợp tranh cãi quá mức.
Proxy mở rộng: Proxy mở có thể bị cấm chỉnh sửa trong bất kỳ khoảng thời gian nào để đối phó với tình trạng lạm dụng chỉnh sửa.
Quy định và hướng dẫn: Sự hiểu biết về các chính sách và hướng dẫn thay đổi.
Đội tình nguyện: Nếu bạn không đồng ý với bản chỉnh sửa đã được thực hiện liên quan đến một số ticket đáp ứng tình nguyện, hoặc tóm lược sửa đổi, xin vui lòng thực hiện theo các bước được liệt kê tại "Wikipedia:Volunteer response team#Dispute resolution".
Quy định Wikimedia: Một danh sách các liên kết chính sách Wikimedia có ích cho biên tập viên Wikipedia, cùng với các liên kết đến các văn bản của các giấy phép creative commons và Giấy phép Tài liệu Tự do GNU.

Thay đổi gần đây

Tất cả các thay đổi gần đây về các trang quy định.

Khác

Bỏ qua mọi quy tắc: " Nếu một quy tắc cản trở bạn cải thiện hoặc duy trì Wikipedia, bỏ qua nó."

Xem thêm

Danh sách quy định và hướng dẫn
- Wikipedia:Danh sách hướng dẫn
Danh sách quy định - quy định chính thức của Wikimedia Foundation.
Điều cần nhớ giới thiệu ngăn gọn cho những người mới đến về cách thức sửa đổi.
Bộ quy tắc giản lược - hướng dẫn căn bản về các tiêu chuẩn trên Wikipedia