Bộ Chim điên

Bộ Chim điên
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Animalia
Ngành (phylum)	Chordata
Lớp (class)	Aves
Nhánh	Aequornithes
Bộ (ordo)	Suliformes Sharpe, 1891
Các họ
Fregatidae Sulidae Phalacrocoracidae Anhingidae †Plotopteridae

Bộ Chim điên (danh pháp khoa học: Suliformes, còn gọi là "Phalacrocoraciformes" như theo Christidis & Boles 2008) là một tên gọi do Đại hội Điểu học Quốc tế (IOC) đề xuất^[1]. Do chứng cứ gần đây cho thấy bộ Pelecaniformes truyền thống là đa ngành^[2] nên người ta đề xuất rằng bộ này nên được chia tách ra để phản ánh đúng các mối quan hệ tiến hóa thật sự.

Hệ thống hóa

Trong số các họ của bộ Pelecaniformes truyền thống chỉ có Pelecanidae là còn lại. Họ chim nhiệt đới Phaethontidae được chuyển sang bộ của chính nó là Phaethontiformes. Phân tích di truyền dường như chỉ ra rằng Pelecaniformes nghĩa mới (bao gồm Pelecanidae, Balaenicipitidae và Scopidae) trên thực tế có quan hệ họ hàng gần với Ardeidae và Threskiornithidae. Còn đối với Suliformes, chúng dường như chỉ là các họ hàng xa đối với bộ Pelecaniformes theo nghĩa mới^[3][4]. Theo phân loại của Hackett và ctv (2008) thì Gaviiformes (chim lặn gavia), Sphenisciformes (chim cánh cụt), Procellariiformes (hải âu), Ciconiiformes (hạc), cũng như Suliformes và Pelecaniformes, tất cả dường như đều tiến hóa từ cùng một tổ tiên chung. Một siêu bộ chim lội nước cũng đã được đề xuất^[5].

Các họ còn sinh tồn

• Fregatidae - cốc biển
• Sulidae - chim điên
• Phalacrocoracidae - cốc
• Anhingidae - chim cổ rắn

Phát sinh chủng loài

Biểu đồ phát sinh chủng loài vẽ theo Gibb G. C. et al. (2013)^[6]

Suliformes	Fregatidae       Sulidae       Anhingidae     Phalacrocoracidae

Ghi chú

1. “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 12 năm 2013. Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2012.
2. Mayr Gerald (2003): The phylogenetic affinities of the Shoebill (Balaeniceps rex). Journal für Ornithologie 144(2): 157–175. [Tiếng Anh với tóm tắt tiếng Đức] Tóm tắt HTML
3. Kennedy, M., R.D. Gray and H.G. Spencer (2000), The phylogenetic relationships of the shags and cormorants: can sequence data resolve a disagreement between behavior and morphology? Mol. Phylogenet. Evol. 17, 345-359.
4. Mayr (2005)
5. A Phylogenomic Study of Birds Reveals Their Evolutionary History. Shannon J. Hackett, et al. Science 320, 1763 (2008)
6. Gibb, G.C. et al. (2013) Beyond phylogeny: Pelecaniform and Ciconiiform birds, and long-term niche stability. Molecular Phylogenetics and Evolution, 68(2):229–238.