Kurt Gödel

Kurt Gödel
Kurt Gödel
Sinh	28 tháng 4, 1906 Brno, Áo-Hung
Mất	14 tháng 1, 1978 Princeton, New Jersey
Trường lớp	Đại học Viên
Nổi tiếng vì	Các định lý bất toàn của Gödel
Giải thưởng	Giải thưởng Albert Einstein (1951)
Sự nghiệp khoa học
Ngành	Toán học
Nơi công tác	Viện Nghiên cứu Cao cấp Princeton
Người hướng dẫn luận án tiến sĩ	Hans Hahn

Kurt Gödel (28 tháng 4 năm 1906 – 14 tháng 1 năm 1978) là một nhà toán học và logic học nổi tiếng người Áo, người đã được tờ tạp chí danh tiếng Time bình chọn là một trong 100 người có tầm ảnh hưởng nhất thế kỷ 20.^[1]

Ông là tác giả của một định lý nổi tiếng trong toán học: "Định lý bất toàn" (incompleteness theorem), là một định lý được giới khoa học so sánh với thuyết tương đối của Einstein và nguyên lý bất định của Heisenberg. Định lý này khẳng định rằng bất kì một hệ tiên đề hình thức độc lập nào đủ mạnh để miêu tả số học cũng hàm chứa những mệnh đề không thể khẳng định mà cũng không thể phủ định. Được chứng minh vào năm 1930 và công bố một năm sau đó, định lý này đã đập tan niềm tin tuyệt đối của các nhà toán học vào sức mạnh của các công cụ hình thức vốn được đề xuất bởi David Hilbert và các cộng sự nhằm loại bỏ những mâu thuẫn và nghịch lý ra khỏi toán học.

Tiểu sử

Thời trẻ

Ông sinh ngày 28 tháng 4 năm 1906 tại Brünn, một trung tâm công nghiệp của Đế quốc Áo-Hung (nay là thành phố Brno của Cộng hòa Séc).

Tại Wien

Tại Princeton

Ông giảng dạy toán học ở Đại học Princeton (Hoa Kỳ) từ năm 1953.

Gödel và Einstein tại IAS (1950)

Cuối đời

Ông sống rất sạch sẽ, thậm chí có tin đồn rằng ông mất năm 1978 vì ông sợ không dám ăn thức ăn trong bát đĩa mà ông nghi là chưa sạch. Gödel mắc bệnh hoang tưởng, luôn nghi ngờ có người âm mưu, đầu độc ông.

Định lý Gödel

Tác phẩm

• Über formal unentscheidbare Sätze der Principia Mathematica und verwandter Systeme, Monatshefte für Mathematik und Physik, vol. 38 (1931) [1] Lưu trữ 2006-07-05 tại Wayback Machine
• The Consistency of the Axiom of Choice and of the Generalized Continuum Hypothesis with the Axioms of Set Theory. Princeton University Press, Princeton, NJ. (1940)
• Rotating Universes in General Relativity Theory (1950)

Tham khảo thêm

• Dawson, John W. Logical dilemmas: The life and work of Kurt Gödel. A K Peters. ISBN 1-56881-025-3
• Depauli-Schimanovich, Werner, & Casti, John L. Gödel: A life of logic. Perseus. ISBN 0-7382-0518-4
• Goldstein, Rebecca (2005). Incompleteness: The Proof and Paradox of Kurt Godel (Great Discoveries). W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-05169-2
• Hofstadter, Douglas. Gödel, Escher, Bach. ISBN 0-465-02656-7
• Nagel, Ernst, & Newman, James R. Gödel's Proof. New York University Press. ISBN 0-8147-5816-9
• Wang, Hao (1996). A logical journey: From Gödel to philosophy. Cambridge, MA: MIT Press.
• Yourgrau, Palle (2004). A World Without Time: The Forgotten Legacy of Gödel and Einstein. Basic Books. ISBN 0-465-09293-4
• Yourgrau, Palle (1999). Gödel Meets Einstein: Time Travel in the Gödel Universe. Open Court. ISBN 0-8126-9408-2

Liên kết ngoài

• Kurt Gödel tại Dự án Phả hệ Toán học
• Bản mẫu:ScienceWorldBiography
• Juliette Kennedy. “Kurt Gödel”. Trong Zalta, Edward N. (biên tập). Stanford Encyclopedia of Philosophy.
• Time Bandits: an article about the relationship between Gödel and Einstein by Jim Holt
• "Gödel and the limits of logic" by John W Dawson Jr. (June 2006)
• Notices of the AMS, April 2006, Volume 53, Number 4 Kurt Gödel Centenary Issue
• Paul Davies and Freeman Dyson discuss Kurt Godel
• "Gödel and the Nature of Mathematical Truth" Edge: A Talk with Rebecca Goldstein on Kurt Gödel.
• It's Not All In The Numbers: Gregory Chaitin Explains Gödel's Mathematical Complexities. Lưu trữ 2009-11-06 tại Wayback Machine
• Gödel photo g. Lưu trữ 2009-03-01 tại Wayback Machine
• Kurt Gödel tại Find a Grave
• National Academy of Sciences Biographical Memoir
• O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., “Kurt Gödel”, Bộ lưu trữ lịch sử toán học MacTutor, Đại học St. Andrews

Xem thêm

• Giải Gödel, giải toán học mang tên của Kurt Gödel
• Gödel, Escher, Bach
• http://diendantoanhoc.net/forum/index.php?showtopic=68
• http://diendantoanhoc.net/forum/index.php?showtopic=520

Tham khảo

1. Hofstadter, Douglas. “Mathematician KURT GODEL”. TIME. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2021.

Liên kết ngoài

• Kennedy, Juliette. “Kurt Gödel”. Trong Zalta, Edward N. (biên tập). Stanford Encyclopedia of Philosophy.
• Time Bandits: an article about the relationship between Gödel and Einstein by Jim Holt
• "Gödel and the limits of logic" by John W Dawson Jr. (June 2006)
• Notices of the AMS, April 2006, Volume 53, Number 4 Kurt Gödel Centenary Issue
• Paul Davies and Freeman Dyson discuss Kurt Godel
• "Gödel and the Nature of Mathematical Truth" Edge: A Talk with Rebecca Goldstein on Kurt Gödel.
• It's Not All In The Numbers: Gregory Chaitin Explains Gödel's Mathematical Complexities.
• Gödel photo g. Lưu trữ 2009-03-01 tại Wayback Machine
• Kurt Gödel tại Find a Grave
• National Academy of Sciences Biographical Memoir
• O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., “Kurt Gödel”, Bộ lưu trữ lịch sử toán học MacTutor, Đại học St. Andrews
• Guerra-Pujol, Enrique (2013). “Gödel's Loophole”. Capital University Law Review. University of Central Florida; Pontifical Catholic University of Puerto Rico. 41: 637–673. SSRN 2010183.