Người Karachay

Karachay
Qaraçaylıla
	; Người Karachay thế kỷ 19
Tổng dân số
	225.000
Khu vực có số dân đáng kể
Nga	218.403
Thổ Nhĩ Kỳ	21.000 (2019)
Kyrgyzstan	2.800 (2019)
Kazakhstan	1.700 (2019)
Uzbekistan	500 (2019)
Ukraina	200 (2019)
Ngôn ngữ
	Karachay-Balkar, Nga (tại Karachay-Cherkessia)
Tôn giáo
	Sunni Islam
Sắc tộc có liên quan
	Balkar, Nogai

Người Karachay (tiếng Karachay-Balkar: Къарачайлыла hoặc таулула, tiếng Latin: Qaraçaylıla hoặc tawlula) là một dân tộc thuộc nhóm sắc tộc Turk, cư trú ở vùng Bắc Kavkaz, chủ yếu sống ở Cộng hòa Karachay-Cherkessia thuộc Liên bang Nga.^[7]

Người Karachay nói tiếng Karachay-Balkar, một ngôn ngữ thuộc Ngữ hệ Turk, được cả người Balkar ở Kabardino-Balkaria và Karachay-Cherkessia sử dụng. Tên dân tộc có nghĩa chữ là Những người leo núi.

Người Karachay năm 2010 có số dân khoảng 245 ngàn, trong đó ở Nga hơn 218 ngàn ^[8]^[9], Thổ Nhĩ Kỳ 21 ngàn. Ngoài ra còn khoảng 2 ngàn người cư trú ở các nước lân cận thuộc Liên Xô cũ.^[10]^[11]

Tham khảo

^ “ВПН-2010”. Perepis-2010.ru. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 12 năm 2013. Truy cập ngày 22 tháng 10 năm 2020.
^ Malkar Türkleri Lưu trữ 2016-10-03 tại Wayback Machine
^ “Kyrgyzstan. People Groups. Karachai // Joshua Project. A ministry of the U.S. Center for World Mission”.
^ “Kazakhstan. People Groups. Karachai // Joshua Project. A ministry of the U.S. Center for World Mission”.
^ “Uzbekistan - People Groups. Karachai // Joshua Project. A ministry of the U.S. Center for World Mission”.
^ “Ukrain - People Groups. Karachai // Joshua Projekt. A ministry of the U.S. Center for World Mission”.
^ Peter B. Golden, (2010), Turks and Khazars: Origins, Institutions, and Interactions in Pre-Mongol Eurasia, p. 33
^ Всероссийская перепись населения 2010 г Lưu trữ 2012-06-01 tại Wayback Machine. Национальный состав регионов России; Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года в отношении демографических и социально-экономических характеристик отдельных национальностей
^ Всероссийская перепись населения 2010 Lưu trữ 2021-12-23 tại Wayback Machine. Национальный состав населения РФ 2010
^ Дмитрий Раевский, Владимир Петрухин. История народов России в древности и раннем средневековье 3-е изд., испр. и доп. Учебное пособие для бакалавриата и магистратуры. — Litres, 2020-03-05. — 404 с. — ISBN 978-5-04-125960-0.
^ Алексеев В. П. Происхождение народов Кавказа. — М.: Наука, 1974.

Liên kết ngoài

[Ru2010-1] “ВПН-2010”. Perepis-2010.ru. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 12 năm 2013. Truy cập ngày 22 tháng 10 năm 2020.

[2] Malkar Türkleri Lưu trữ 2016-10-03 tại Wayback Machine

[3] “Kyrgyzstan. People Groups. Karachai // Joshua Project. A ministry of the U.S. Center for World Mission”.

[4] “Kazakhstan. People Groups. Karachai // Joshua Project. A ministry of the U.S. Center for World Mission”.

[5] “Uzbekistan - People Groups. Karachai // Joshua Project. A ministry of the U.S. Center for World Mission”.

[6] “Ukrain - People Groups. Karachai // Joshua Projekt. A ministry of the U.S. Center for World Mission”.

[7] Peter B. Golden, (2010), Turks and Khazars: Origins, Institutions, and Interactions in Pre-Mongol Eurasia, p. 33

[Ru2010Cens-8] Всероссийская перепись населения 2010 г Lưu trữ 2012-06-01 tại Wayback Machine. Национальный состав регионов России; Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года в отношении демографических и социально-экономических характеристик отдельных национальностей

[RuC2010-9] Всероссийская перепись населения 2010 Lưu trữ 2021-12-23 tại Wayback Machine. Национальный состав населения РФ 2010

[10] Дмитрий Раевский, Владимир Петрухин. История народов России в древности и раннем средневековье 3-е изд., испр. и доп. Учебное пособие для бакалавриата и магистратуры. — Litres, 2020-03-05. — 404 с. — ISBN 978-5-04-125960-0.

[11] Алексеев В. П. Происхождение народов Кавказа. — М.: Наука, 1974.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

x t s Các dân tộc Turk
Cộng đồng Azerbaijan	Azerbaijan Iran Shahseven Küresünni Gruzia Armenia Qarapapaq
Cộng đồng Gagauz	Gagauz
Cộng đồng Kazakh	Kazakh Trung Quốc Naiman Iran Zhuz
Cộng đồng Kyrgyz	Kyrgyz Trung Quốc
Cộng đồng Turkmen¹	Turkmen Afghanistan Iran
Cộng đồng Thổ Nhĩ Kỳ ²	Thổ Nhĩ Kỳ Abdal Muhacir Tahtacı Yörük Abkhazia Algeria Kouloughli Bosnia và Herzegovina Bungari Croatia Cretan Turk Síp Dodekanisa Turk Ai Cập Turkmen Iraq / Turkoman ¹ Israel Kosovo Libya Macedonia Meskhetian (Ahiska) Montenegro Romania Serbia Tunisia Tây Thrace Turkmen/Turkoman Syria ¹
Cộng đồng Uzbek	Uzbek Afghanistan Karakalpak
Người Turk ở Trung Quốc	Tatar Kazakh Kyrgyz Salar Uyghur Yugur
Người Turk ở Iran	Azerbaijan Afshar Khalajs Khorasani Turk Qashqai Turkmen Sahra Kazakh
Người Turk ở Liên bang Nga	Altai Chelkan Dukha Kumandin Telengit Teleut Tubalar Balkar Bashkir Chulym Chuvash Dolgan Karachay Khakas Kumyk Krymchak Nogai Karaite Krym Shor Tatar Kryashen Tatar Astrakhan Tatar Krym Kryashen Tatar Mishar Nağaybäk Tatar Volga Tatar Siberia Tatar Baraba Tofalar Tuva Yakut
Người Turk ở Mông Cổ	Khoton Dukha
Đã tuyệt chủng	Alat Az Basmyl Dingling Bulaq Bulgar Cuman Dughlat Göktürk Kankali Karluk Khazar Kimek Kipchak (Sir-Kıvchak) Oghuz Turk (Turkoman, Pecheneg) Onoğurs Saragur Shatuo Tiele Türgesh Toquz Oghuz Nushibi Yenisei Kirghiz Yueban Duolu Kutrigurs Yagma Chigils Xueyantuo Yabaku Esegel Chorni Klobuky Berendei
Kiều dân	Kiều dân Azerbaijan Kiều dân Turk
¹Không được nhầm lẫn Người Turkmen sống ở Turkmenistan, Afghanistan và Iran với các nhóm thiểu số Turkmen / Turkoman ở Levant (tức Iraq và Syria) vì những người thiểu số sau này hầu hết đều tuân theo di sản và bản sắc Ottoman-Turk. ² Danh sách này chỉ bao gồm các khu vực định cư truyền thống của người Thổ Nhĩ Kỳ (tức là người Thổ Nhĩ Kỳ vẫn sống trong các lãnh thổ Đế chế Ottoman trước đây).

x t s Các dân tộc tại Nga
Hơn 10 triệu	Nga (111⁺ triệu, 80.9% dân số CHLB Nga, @2010)
Từ 1 đến 10 triệu	Tatar Ukraina Bashkir Chuvash Chechen Armenia
Từ 500 nghìn đến 1 triệu	Avar Mordva Kazakh Azerbaijan Dargin Lezgi Udmurt Mari Ossetia Belarus Kabard Kumyk
Từ 200 đến 500 nghìn	Yakut Buryat Ingush Đức Uzbek Tuva Tatar Krym Komi Karachay Digan Tajik
Từ 100 đến 200 nghìn	Kalmyk Lak Gruzia Do Thái Moldova Koryo-saram (Triều Tiên) Tabasaran Adyghe Balkar Thổ Nhĩ Kỳ Nogai Kyrgyz
Từ 30 đến 100 nghìn	Komi-Perm Hy Lạp Altai Circassia (Karachay-Cherkessia) Khakas Karelia Ba Lan Nenets Abaza Yazidi Evenk Turkmen Rutul Aghul Litva Khanty
Từ 10 đến 30 nghìn	Hoa Bungari Kurd Even Phần Lan Latvia Estonia Chukchi Việt Gagauz Shor Tsakhur Mansi Nanai Abkhaz Assyria
Dưới 10 nghìn	Besermyan Chuvan Kamchadal Koryak Kumandin Nhật Nağaybäk Nganasan Talysh Teleut
Đã biến mất	Chud Muroma Merya Meschera Permi
Chủ đề liên quan	● Dân tộc ● Ngôn ngữ ● Đơn vị hành chính ● Vườn quốc gia ● Sân bay

Qaraçaylıla
Người Karachay thế kỷ 19
Tổng dân số
225.000
Khu vực có số dân đáng kể
Nga	218.403^[1]
Thổ Nhĩ Kỳ	21.000 (2019)^[2]
Kyrgyzstan	2.800 (2019)^[3]
Kazakhstan	1.700 (2019)^[4]
Uzbekistan	500 (2019)^[5]
Ukraina	200 (2019)^[6]
Ngôn ngữ
Karachay-Balkar, Nga (tại Karachay-Cherkessia)
Tôn giáo
Sunni Islam
Sắc tộc có liên quan
Balkar, Nogai