Yamanaka Shin'ya

Đây là một tên người Nhật; trong tiếng Nhật họ và tên được viết theo thứ tự Á Đông (họ trước tên sau): họ là Yamanaka.

Yamanaka Shin'ya
Sinh	4.9.1962 Higashiōsaka, Osaka, Nhật Bản
Tư cách công dân	Nhật Bản
Trường lớp	Đại học Kobe Đại học Thành phố Osaka
Nổi tiếng vì	Induced Pluripotent Stem Cells
Giải thưởng	Giải Robert Koch (2008) Giải Shaw (2008) Giải Albert Lasker cho nghiên cứu Y học cơ bản (2009) Giải Nobel Sinh lý và Y khoa (2012)
Sự nghiệp khoa học
Ngành	Nghiên cứu Tế bào gốc
Nơi công tác	Viện Tim Mạch Gladstone

Yamanaka Shin'ya (山中 伸弥 ^{(Sơn Trung Thân Di)}, Yamanaka Shin'ya^?) (sinh ngày 4.9.1962 tại Higashiōsaka, Osaka) là bác sĩ y khoa người Nhật Bản và nhà nghiên cứu tế bào gốc của người trưởng thành. Ông làm giáo sư ở Viện Công nghệ Tiên tiến Nara, nhà nghiên cứu cấp cao ở "Viện J. David Gladstone trực thuộc Đại học California tại San Francisco" và giáo sư khoa Giải phẫu ở Đại học California tại San Francisco (UCSF). Năm 2009, ông đã được trao Giải Albert Lasker cho nghiên cứu Y học cơ bản. Năm 2012, ông được trao Giải Nobel Y học cùng với John Gurdon (Học viện Gurdon tại Cambridge, Anh) nhờ vào công trình nghiên cứu tái tạo tế bào gốc ở người trưởng thành.

Sự nghiệp

Ông đậu bằng bác sĩ y khoa ở Đại học Kobe năm 1987 và bằng tiến sĩ tại Khoa Y khoa Sau Đại học (Đại học Thành phố Osaka) năm 1993.

• Từ năm 1987 tới 1989, Yamanaka làm bác sĩ nội trú khoa phẫu thuật chỉnh hình ở Bệnh viện quốc lập Osaka.
• Từ năm 1993 tới 1995, ông là nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Viện Tim Mạch Gladstone, trực thuộc Đại học California tại San Francisco.
• Từ năm 1995 tới 1996, ông là nhà nghiên cứu trong biên chế của Viện Tim Mạch Gladstone nói trên.
• Từ năm 1996 tới 1999, ông làm giáo sư phụ tá ở Khoa Y học Đại học Thành phố Osaka.
• Từ năm 1999 tới 2003, ông là phó giáo sư ở Viện Công nghệ Tiên tiến Nara.
• Từ năm 2003 tới 2005, ông là giáo sư ở Viện Công nghệ Tiên tiến Nara.
• Từ năm 2004 tới nay, ông là giáo sư ở Viện Nghiên cứu Y khoa Tái sinh, Đại học Kyoto.^[1]
• Năm 2006, ông và đội nghiên cứu của ông đã tạo ra các Induced Pluripotent Stem Cell (Tế bào gốc đa năng được tạo ra) - tế bào gốc đa năng từ nguyên bào sợi của chuột trưởng thành.
• Năm 2007, ông và đội nghiên cứu đã tạo ra được "Induced Pluripotent Stem Cell" từ nguyên bào sợi của người trưởng thành.

Giải thưởng và Vinh dự

• 2007, Yamanaka Shin'ya được công nhận là "Person Who Mattered" (Nhân vật quan trọng) thuộc Time Person of the Year (Nhân vật của năm của tạp chí Time).^[2]
• 2007 Giải nghiên cứu Ung thư Meyenburg ^[3][4]
• 2008 Yamanaka Shin'ya được đề cử vào chung kết trong 100 nhân vật của báo Time (Time 100) năm 2008.^[5]
• 2008 Giải Yamazaki-Teiichi về Khoa Sinh học & Công nghệ
• 2008 Giải Robert Koch
• 2008 Giải Shaw về Khoa học đời sống & Y học^[6][7][8]
• 2008 Giải tưởng niệm Sankyo Takamine^[9]
• 2009 Giải Rosenstiel cho Công trình xuất sắc trong Nghiên cứu Y học cơ bản^[10]
• 2009 Giải quốc tế Quỹ Gairdner^[11]
• 2009 Giải Albert Lasker cho nghiên cứu Y học cơ bản
• 2010 Giải March of Dimes về Sinh học phát triển
• 2010 Giải Kyoto về Công nghệ sinh học và Công nghệ Y học.^[12]
• 2010 Giải Balzan cho công trình nghiên cứu sinh học và Tế bào gốc.^[13]
• 2012 Giải Nobel Sinh lý và Y khoa (với John Gurdon): cho việc phát hiện tế bào trưởng thành có thể đổi thành tế bào gốc.

Tham khảo và Chú thích

1. “Shinya Yamanaka MD., Ph.D.”. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 2 năm 2008. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2011.
2. “Junying Yu, James Thomson and Shinya Yamanaka”. Time. ngày 19 tháng 12 năm 2007. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 8 năm 2013. Truy cập ngày 23 tháng 5 năm 2010.
3. “Meyenburg Cancer Research Award 2007 given to Dr. Shinya Yamanaka for the artificial generation of stem cells”.
4. “Meyenburg Cancer Research Award 2007 for artificial stem cell production”. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 2 năm 2008. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2011.
5. “Shinya Yamanaka - The 2008 Time 100 Finalists”. ngày 1 tháng 4 năm 2008. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 10 năm 2012. Truy cập ngày 23 tháng 5 năm 2010.
6. “Gladstone's Shinya Yamanaka Wins Prestigious Shaw Prize for Stem Cell Discoveries”.^{[liên kết hỏng]}
7. “Gladstone's Shinya Yamanaka wins prestigious Shaw Prize”. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 9 năm 2020. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2011.
8. “Professor Shinya Yamanaka Awarded the Shaw Prize”. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2011.
9. “Professor Shinya Granted Sixth Sankyo Takamine Memorial Award” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 28 tháng 10 năm 2008. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2011.
10. “Lewis S. Rosenstiel Award for Distinguished Work in Basic Medical Science”. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 6 năm 2010. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2011.
11. “The 2009 Canada Gairdner Award... › Shinya Yamanaka”. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 9 năm 2009. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2011.
12. http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5jkbxRhyDrpFC_JPI1USg0ngYs3CQD9GDOE8G0
13. Balzan Prize winners in 2010 Lưu trữ 2011-07-19 tại Wayback Machine, from the website of the Fondazione internazionale Premio Balzan

Liên kết ngoài

• Center for iPS Cell Research and Application, Kyoto University
• Fackler, Martin (ngày 11 tháng 12 năm 2007). “Risk Taking Is in His Genes”. The New York Times. Truy cập ngày 11 tháng 12 năm 2007.
• The Discovery and Future of Induced Pluripotent Stem (iPS)
• Nature Reports Stem Cells Q&A with Shinya Yamanaka