William Ramsay

Sir William Ramsay
Sinh	2 tháng 10 năm 1852 Glasgow, Scotland
Mất	23 tháng 7, 1916(1916-07-23) (63 tuổi) High Wycombe, Bucks, Anh
Quốc tịch	Scotland
Trường lớp	Đại học Glasgow (1866-1869) Viện Anderson, Glasgow (1869) Đại học Tübingen (tiến sĩ năm 1873)
Nổi tiếng vì	Phát hiện ra các khí hiếm
Giải thưởng	Giải Nobel Hóa học (1904) Huy chương Matteucci (1907) Huy chương Elliott Cresson (1913)
Sự nghiệp khoa học
Ngành	Hóa học
Nơi công tác	Đại học Glasgow (1874-1880) Đại học College, Bristol (1880-1887) Đại học College London (1887-1913)
Người hướng dẫn luận án tiến sĩ	Wilhelm Rudolph Fittig
Các nghiên cứu sinh nổi tiếng	Edward Charles Cyril Baly James Johnston Dobbie Jaroslav Heyrovský Otto Hahn

Sir William Ramsay FRS (1852-1916) là nhà hóa học người Scotland. Ông là người đã khám phá ra các khí hiếm và chính ông cũng là người đưa chúng vào bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Nhờ có đóng góp này, ông trở thành nhà hóa học Scotland cũng như Vương quốc Anh đầu tiên nhận Giải Nobel Hóa học. Đó là vào năm 1904^[1].

Việc tìm ra các khí hiếm

Argon

William Ramsay phát hiện ra nguyên tố argon cùng với Lord Rayleigh vào năm 1894. Điều thú vị là nguyên tố này đều giúp cả hai đoạt giải Nobel, một đoạt giải Vật lý, một đoạt giải Hóa học.

Krypton

William Ramsay cùng với Morris Travers phát hiện ra krypton vào năm 1898. Đó là phần còn sót lại khi cả hai cho bay hơi gần hết không khí lỏng.

Neon

William Ramsay cũng cùng với Morris Travers phát hiện ra neon cũng vào năm 1898.

Xenon

Cũng vào năm 1898 ấy, cũng Ramsay và Travers, và xenon được phát hiện.

Heli

Heli là chất khó tìm thấy trên Trái Đất nhất nếu xét các khí hiếm với nhau. Vậy mà William Ramsay đã tìm được. Có lẽ ông phải cảm ơn nhật thực rất nhiều bởi không có hiện tượng đó thì Ramsay khó tìm ra được sự hiện diện của heli. Ngày 26 tháng 3 năm 1895, ông cô tách được heli từ khoáng vật cleveite bằng axít. Thực ra đây chỉ là tình cờ bởi mục đích trong việc cô tách khoáng vật này là tìm ra được argon, nhưng khi tách được nitơ và oxy thoát ra từ acid sulfuric, ông lại phát hiện ra vạch màu vàng trong quang phổ phù hợp với vạch D3 quan sát được trong quang phổ của Mặt Trời^[2][3][4]. Cần nhớ rằng vạch quang phổ này được tìm thấy trong một ngày xảy ra hiện tượng nhật thực. Đó là ngày 18 tháng 6 năm 1868^[5]. Vạch quang phổ đó chính là của heli.

Chú thích

1. “Giải Nobel Hóa học năm 1904”. Nobelprize.org. Truy cập ngày 6 tháng 10 năm 2008.
2. Ramsay, William (1895). “On a Gas Showing the Spectrum of Helium, the Reputed Cause of D3, One of the Lines in the Coronal Spectrum. Preliminary Note”. Proceedings of the Royal Society of London. 58 (347–352): 65–67. doi:10.1098/rspl.1895.0006.
3. Ramsay, William (1895). “Helium, a Gaseous Constituent of Certain Minerals. Part I”. Proceedings of the Royal Society of London. 58 (347–352): 80–89. doi:10.1098/rspl.1895.0010.
4. Ramsay, William (1895). “Helium, a Gaseous Constituent of Certain Minerals. Part II--”. Proceedings of the Royal Society of London. 59 (1): 325–330. doi:10.1098/rspl.1895.0097.
5. Kochhar, R. K. (1991). “French astronomers in India during the 17th – 19th centuries”. Journal of the British Astronomical Association. 101 (2): 95–100. Bibcode:1991JBAA..101...95K.