Đài Bắc Trung Hoa tại Thế vận hội

Đài Bắc Trung Hoa tại Thế vận hội
Hiệu kỳ Đài Bắc Trung Hoa
Mã IOC	TPE
NOC	Ủy ban Olympic Đài Bắc Trung Hoa
Trang web	www.tpenoc.net (tiếng Trung Quốc và Anh)
Huy chương Xếp hạng 64	Vàng Bạc Đồng Tổng số 7 11 18 36
Tham dự Mùa hè
1956 1960 1964 1968 1972 1976–1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020
Tham dự Mùa đông
1972 1976 1980 1984 1988 1992 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022
Các lần tham dự khác
Trung Hoa Dân Quốc (1924–1948)

Đài Loan, tên chính thức là Trung Hoa Dân Quốc (THDQ), thi đấu với tên gọi "Đài Bắc Trung Hoa" (TPE) tại Thế vận hội kể từ năm 1984. Các vận động viên (VĐV) thi đấu dưới lá Hiệu kỳ Đài Bắc Trung Hoa thay vì cờ của THDQ; và trong bất kỳ lễ trao huy chương nào, Quốc kỳ ca của THDQ được xướng lên thay cho Quốc ca của THDQ.

Các VĐV Đài Loan đã giành được huy chương Olympic đầu tiên vào năm 1960 và huy chương vàng đầu tiên vào năm 2004, đồng thời đoạt được nhiều huy chương nhất tại đại hội năm 2020.

Quá trình tham gia

Thời gian	Đoàn
1932–1936	Trung Quốc	như một phần của  Nhật Bản
1948	Trung Quốc
1952	Cộng hòa nhân dân Trung Hoa
1956		THDQ
1960		Formosa (RCF)
1964–1968		Đài Loan (TWN)
1972–1976		THDQ (ROC)
1980	Trung Quốc (CHN)
1984–		Đài Bắc Trung Hoa (TPE)

Bảng huy chương

Thế vận hội Mùa hè TVH VĐV Vàng Bạc Đồng Tổng XT 1932–1936 như một phần của  Nhật Bản (JPN)[1] Luân Đôn 1948 như một phần của  Trung Hoa Dân Quốc (ROC)[2] Helsinki 1952 không tham dự Melbourne 1956 13 0 0 0 0 – Roma 1960 27 0 1 0 1 32 Tokyo 1964 40 0 0 0 0 – Thành phố México 1968 43 0 0 1 1 42 München 1972 21 0 0 0 0 – Montréal 1976 không tham dự Moskva 1980 Los Angeles 1984 38 0 0 1 1 43 Seoul 1988 61 0 0 0 0 – Barcelona 1992 37 0 1 0 1 49 Atlanta 1996 74 0 1 0 1 61 Sydney 2000 74 0 1 4 5 58 Athens 2004 89 2 2 1 5 31 Bắc Kinh 2008 80 1 1 2 4 45 Luân Đôn 2012 44 1 0 1 2 49 Rio de Janeiro 2016 58 1 0 2 3 50 Tokyo 2020 68 2 4 6 12 34 Paris 2024 chưa diễn ra Tổng số 7 11 18 36 64

Thế vận hội Mùa đông TVH VĐV Vàng Bạc Đồng Tổng XT Sapporo 1972 5 0 0 0 0 – Innsbruck 1976 6 0 0 0 0 – Lake Placid 1980 không tham dự Sarajevo 1984 12 0 0 0 0 – Calgary 1988 13 0 0 0 0 – Albertville 1992 8 0 0 0 0 – Lillehammer 1994 2 0 0 0 0 – Nagano 1998 7 0 0 0 0 – Thành phố Salt Lake 2002 6 0 0 0 0 – Torino 2006 1 0 0 0 0 – Vancouver 2010 1 0 0 0 0 – Sochi 2014 3 0 0 0 0 – Pyeongchang 2018 4 0 0 0 0 – Bắc Kinh 2022 4 0 0 0 0 – Milano–Cortina 2026 chưa diễn ra Tổng số 0 0 0 0 –

Huy chương theo môn Mùa hè Môn thi đấu Vàng Bạc Đồng Tổng số Cử tạ 4 2 4 10 Taekwondo 2 1 6 9 Cầu lông 1 1 0 2 Bắn cung 0 2 2 4 Bóng bàn 0 1 2 3 Điền kinh 0 1 1 2 Judo 0 1 0 1 Thể dục dụng cụ 0 1 0 1 Bóng chày 0 1 0 1 Karate 0 0 1 1 Quyền Anh 0 0 1 1 Golf 0 0 1 1 Tổng số (12 đơn vị) 7 11 18 36

VĐV giành huy chương

Huy chương	VĐV	Thế vận hội	Môn thi đấu	Nội dung
Bạc	Dương Truyền Quảng	Roma 1960	Điền kinh	Mười môn phối hợp nam
Đồng	Kỷ Chính	Thành phố México 1968	Điền kinh	80 mét vượt rào nữ
Đồng	Thái Ôn Nghĩa	Los Angeles 1984	Cử tạ	60 kg nam
Bạc	Trương Chính Hiến Trương Văn Tông Trương Diệu Đằng Trần Chấp Tín Trần Uy Thành Giang Thái Quyền Hoàng Trung Nghĩa Hoàng Văn Bác Trung Vũ Chính Cổ Quốc Khiêm Quách Lý Kiến Phu Liêu Mẫn Hùng Lâm Triều Hoàng Lâm Côn Hãn La Chấn Vinh La Quốc Chương Bạch Côn Hoằng Thái Minh Hoành Vương Quang Hy Ngô Tư Hiền	Barcelona 1992	Bóng chày	Nam
Bạc	Trần Tĩnh	Atlanta 1996	Bóng bàn	Đơn nữ
Bạc	Lê Phong Anh	Sydney 2000	Cử tạ	53 kg nữ
Đồng	Trần Tĩnh	Sydney 2000	Bóng bàn	Đơn nữ
Đồng	Kỷ Thục Như	Sydney 2000	Taekwondo	49 kg nữ
Đồng	Hoàng Chí Hùng	Sydney 2000	Taekwondo	58 kg nam
Đồng	Quách Nghệ Hàm	Sydney 2000	Cử tạ	75 kg nữ
Vàng	Trần Thi Hân	Athens 2004	Taekwondo	Hạng ruồi nữ
Vàng	Chu Mộc Viêm	Athens 2004	Taekwondo	Hạng ruồi nam
Bạc	Trần Thi Viên Lưu Minh Hoàng Vương Chính Bang	Athens 2004	Bắn cung	Đồng đội nam
Bạc	Hoàng Chí Hùng	Athens 2004	Taekwondo	Hạng nhẹ nam
Đồng	Trần Lệ Như Ngô Huệ Như Viên Thúc Kỳ	Athens 2004	Bắn cung	Đồng đội nữ
Vàng	Trần Vĩ Lăng	Bắc Kinh 2008	Cử tạ	48 kg nữ
Bạc	Lư Ánh Ky	Bắc Kinh 2008	Cử tạ	63 kg nữ
Đồng	Chu Mộc Viêm	Bắc Kinh 2008	Taekwondo	58 kg nam
Đồng	Tống Ngọc Kỳ	Bắc Kinh 2008	Taekwondo	68 kg nam
Vàng	Hứa Thục Tịnh	Luân Đôn 2012	Cử tạ	53 kg nữ
Đồng	Tăng Lịch Sính	Luân Đôn 2012	Taekwondo	57 kg nữ
Vàng	Hứa Thục Tịnh	Rio de Janeiro 2016	Cử tạ	53 kg nữ
Đồng	Lôi Thiên Oánh Lâm Thi Gia Đàm Nhã Đình	Rio de Janeiro 2016	Bắn cung	Đồng đội nữ
Đồng	Quách Hạnh Thuần	Rio de Janeiro 2016	Cử tạ	58 kg nữ
Vàng	Quách Hạnh Thuần	Tokyo 2020	Cử tạ	59 kg nữ
Vàng	Lý Dương Vương Tề Lân	Tokyo 2020	Cầu lông	Đôi nam
Bạc	Dương Dũng Vĩ	Tokyo 2020	Judo	60 kg nam
Bạc	Đặng Vũ Thành Thang Trí Quân Ngụy Quân Hành	Tokyo 2020	Bắn cung	Đồng đội nam
Bạc	Lý Trí Khải	Tokyo 2020	Thể dục dụng cụ	Ngựa tay quay nam
Bạc	Đới Tư Dĩnh	Tokyo 2020	Cầu lông	Đơn nữ
Đồng	La Gia Linh	Tokyo 2020	Taekwondo	57 kg nữ
Đồng	Lâm Quân Nhu Trịnh Di Tĩnh	Tokyo 2020	Bóng bàn	Đôi nam nữ
Đồng	Trần Mân Hủy	Tokyo 2020	Cử tạ	64 kg nữ
Đồng	Phan Chính Tông	Tokyo 2020	Golf	Cá nhân nam
Đồng	Hoàng Tiểu Văn	Tokyo 2020	Quyền Anh	Hạng ruồi nữ
Đồng	Văn Tư Vân	Tokyo 2020	Karate	55 kg nữ

Quá trình được công nhận tại Thế vận hội

Các thông tin được trình bày sau đây liên quan đến các tên gọi khác nhau và các sự kiện chính liên quan đến việc công nhận đoàn thể thao THDQ (ROC):

• 1922 - Liên đoàn Điền kinh Nghiệp dư Quốc gia Trung Quốc được Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) công nhận là Ủy ban Olympic quốc gia tại Trung Quốc.^[3]
• 1932 – THDQ lần đầu tiên tham dự Thế vận hội với tư cách là Trung Quốc.^[4]
• 1949 - Liên đoàn Điền kinh Nghiệp dư Quốc gia Trung Quốc chuyển đến Đài Loan.^[5]
• 1952 – Đoàn THDQ rút khỏi Thế vận hội tại Helsinki^[6] vì IOC cho phép Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) tham gia.^[5]
• 1954 – IOC thông qua nghị quyết chính thức công nhận Ủy ban Olympic Trung Quốc của CHND Trung Hoa.^[7][8]
• 1956 – THDQ tham dự Thế vận hội tại Melbourne với tư cách là chính THDQ. CHND Trung Hoa rút khỏi Thế vận hội để phản đối việc hai Ủy ban Olympic Trung Quốc có tên trong danh sách ủy ban thành viên của IOC.^[7][8]
• 1958 – CHND Trung Hoa rút khỏi phong trào Olympic và tất cả các liên đoàn quản lý các môn thể thao Olympic. Giáo sư Đổng Thủ Nghĩa, thành viên IOC của CHND Trung Hoa từ chức.^[7][9]
• 1959 – IOC thông báo với THDQ rằng THDQ không kiểm soát các vấn đề thể thao ở Trung Quốc đại lục, các quy định xác định rằng THDQ sẽ không còn được công nhận bằng tên gọi "Ủy ban Olympic Trung Quốc". Tất cả các hoạt động dưới một tên khác sẽ được xem xét.^[9]
• 1960 – Ủy ban đại diện THDQ được đổi tên thành "Ủy ban Olympic THDQ" và được công nhận.^[7]
• 1963 – IOC công nhận tên gọi "Đài Loan" và NOC nước này được phép sử dụng tên viết tắt "ROC" trên các trang phục/đồng phục thể thao.^[7]
• 1968 – IOC đồng ý đổi tên đoàn Đài Loan thành THDQ sau Thế vận hội năm 1968 và cho phép đoàn tham gia dưới tên gọi đó.^[7]
• 1976 - THDQ không được phép tham gia Thế vận hội Mùa hè tại Montreal, khi nước này cương quyết lấy tên THDQ, bởi vì nước chủ nhà, Canada, công nhận CHND Trung Hoa là chính phủ hợp pháp duy nhất của Trung Quốc.^[10][11]
• 1979 – IOC công nhận Ủy ban Olympic Trung Quốc là đại diện chính thức của Trung Quốc.^[9] Quyết định của IOC được đưa ra sau một cuộc bỏ phiếu qua đường bưu điện của 89 thành viên.^[12] Theo quyết định của IOC, ủy ban Olympic của THDQ sẽ đổi tên thành "Ủy ban Olympic Đài Bắc Trung Hoa" và không được phép sử dụng quốc ca hoặc cờ THDQ.
• 1980 - THDQ tẩy chay Thế vận hội Mùa đông tại Lake Placid và Thế vận hội Mùa hè ở Moskva do quyết định của IOC buộc nước này sử dụng tên Đài Bắc Trung Hoa trong các sự kiện thể thao quốc tế.^[13]
• 1981 - Một thỏa thuận được ký kết tại Lausanne bởi Juan Antonio Samaranch, Chủ tịch IOC và Thẩm Gia Minh, Chủ tịch Ủy ban Olympic Đài Bắc Trung Hoa (CTOC).^[14] Thỏa thuận nêu rõ tên, cờ và biểu tượng của CTOC.
• 1984 - Đài Bắc Trung Hoa lần đầu tiên thi đấu dưới tên gọi mới ở Thế vận hội Mùa đông tại Sarajevo.

Xem thêm

• Danh sách người cầm cờ cho đoàn Đài Bắc Trung Hoa tại Thế vận hội
• Ủy ban Olympic Đài Bắc Trung Hoa
• Cờ Olympic Đài Bắc Trung Hoa
• Đài Bắc Trung Hoa tại Đại hội Thể thao châu Á
• Trung Hoa Dân Quốc tại Thế vận hội
• Đài Bắc Trung Hoa tại Thế vận hội Người khuyết tật

Tham khảo

1. “Zhang Hsing-Hsien”. olympedia.org. Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.
2. “Chen Yinglang”. olympedia.org. Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.
3. “奧會簡介” [Introduction to the Olympic Committee]. Chinese Taipei Olympic Committee (bằng tiếng Trung). Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.
4. “X Olympiad Los Angeles 1932 Official Report” (PDF). LA84 Foundation. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 7 tháng 7 năm 2010. Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.
5. ^ Chan, Gerald (Autumn 1985). “The "Two-Chinas" Problem and the Olympic Formula”. Pacific Affairs. 58 (3): 473–490. doi:10.2307/2759241. JSTOR 2759241. Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.
6. Werner Soderstrom Osakeyhtio, “The Official Report of the Organising Committee for the Games of the XV Olympiad Helsinki 1952” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 11 tháng 4 năm 2008. (30.6 MB) p. 32, Sulo Kolkka (ed.), Alex Matson (trans.), The Organising Committee for the XV Olympiad Helsinki 1952, 1952
7. ^ The Times, "The Latest Threat to the Olympics - And its all over a name", 10 July 1976
8. ^ “10th–15th Olympic Summer Games: 1936–1952”. Chinese Olympics Committee. 30 tháng 3 năm 2004.
9. ^ Brownell, Susan (tháng 3 năm 2005). “Globalization is not a Dinner Party: He Zhenliang and China's 30-Year Struggle for Recognition by the International Olympic Committee”. Globalization and Sport in Historical Context. University of California, San Diego: LA84 Foundation.
10. Pound, Richard W. (2012). “Side-Swiped: the IOC and the China Issue at the 1976 Montreal Olympic Games” (PDF). Journal of Olympic History. 20 (1): 11–32. Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.
11. Pound, Richard W. (2012). “Side-Swiped: the IOC and the China Issue at the 1976 Montreal Olympic Games Part 2” (PDF). Journal of Olympic History. 20 (2): 34–51. Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.
12. “China and the Five Rings”. Olympic Review. 145: 626. tháng 11 năm 1979. Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.
13. Eaton, Joseph (tháng 11 năm 2016). “Reconsidering the 1980 Moscow Olympic Boycott: American Sports Diplomacy in East Asian Perspective”. Diplomatic History. 40 (5): 845–864. doi:10.1093/dh/dhw026. JSTOR 26376807. Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.
14. “1981 Agreement with IOC” (PDF). Chinese Taipei Olympic Committee. 23 tháng 3 năm 1981. Truy cập ngày 9 tháng 7 năm 2022.

Liên kết ngoài

• “Chinese Taipei”. International Olympic Committee. 27 tháng 7 năm 2021.
• “Chinese Taipei”. Olympedia.com.
• “Olympic Analytics/TPE”. olympanalyt.com.