Ngô Ban

Ngô Ban
Tên chữ	Nguyên Hùng
Thông tin cá nhân
Giới tính	nam
Gia quyến
Thân phụ	Ngô Khuông
Nghề nghiệp	sĩ quan quân đội
Quốc tịch	Thục Hán
x • t • s

Ngô Ban (chữ Hán: 吴班, ? - ?), tên tự là Nguyên Hùng, người quận Trần Lưu, Duyện Châu ^[1], là tướng lĩnh nhà Thục Hán thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc.

Thân thế

Sử cũ ghi chép về Ngô Ban rất ít ỏi.

Cha ông là Ngô Khuông, vốn là quan thuộc của Đại tướng quân Hà Tiến thời Hán Linh Đế. Anh họ ông là Ngô Ý cũng làm tướng Thục Hán. Ngô Ban có tiếng là hào hiệp, quan vị thường kém Ý một bậc. Ban đi theo Lưu Bị, được làm Lĩnh quân^[2].

Sự nghiệp

Năm 221, Hán Chiêu Liệt đế Lưu Bị đem quân đánh Ngô, sai Ngô Ban cùng Phùng Tập đánh quân Ngô của do Lục Tốn, Lý Dị, Lưu A chỉ huy ở huyện Vu, rồi tiến đến Tỷ Quy.

Đầu năm sau (222), ông cùng Trần Thức đưa thủy quân đồn trú Di Lăng, cặp vào bờ tây Giang Đông.^[3]

Sau đó Ngô Ban nhận lệnh lập doanh trại trên đồng bằng, khiêu chiến quân Ngô, nhưng chủ tướng Ngô là Lục Tốn không trúng kế^[4]. Khi quân Thục đại bại ở trận Di Lăng, Ngô Ban trong số ít các tướng thoát chết trở về.

Những năm sau đó, Ngô Ban được làm Hậu tướng quân, phong An Nhạc đình hầu. Năm 231 thời Lưu Thiện, Ngô Ban cùng các đại thần kiến nghị bãi truất Lý Nghiêm.^[5]

Ngô Ban làm đến Phiêu kỵ tướng quân, giả tiết, được phong Miên Trúc hầu.^[2]

Tham khảo

• Trần Thọ – Tam quốc chí [1]
• Trương Chú – Gia Cát Lượng tập [2]

Chú thích

1. Quận trị nay là Khai Phong, Hà Nam
2. ^ Trần Thọ, tlđd, quyển 45, Thục thư 15 – Dương Hý truyện
3. Trần Thọ, tlđd, quyển 32, Thục thư 2 – Tiên chủ truyện: Tháng 7, mùa thu... tướng Ngô là bọn Lục Nghị, Lý Dị, Lưu A đồn trú Vu, Tỷ Quy; tướng quân Ngô Ban, Phùng Tập từ Vu đánh phá bọn Dị,... , Tháng giêng, mùa xuân năm thứ 2 (222), quân của Tiên chủ về Tỷ Quy, thủy quân của tướng quân Ngô Ban, Trần Thức đồn trú Di Lăng, giáp bờ tây Giang Đông.
4. Trần Thọ, tlđd, quyển 58, Ngô thư 13 – Lục Tốn truyện: ... trước hết sai Ngô Ban đem vài ngàn người ở đồng bằng lập doanh, muốn làm vậy để khiêu chiến. Chư tướng đều muốn đánh, Tốn nói: "Đây ắt là lừa dối, cứ chờ xem." Bị biết kế không xong, bèn đưa 8000 phục binh từ trong hang đi ra.
5. Trương Chú, tlđd, quyển 1, Công văn thượng thượng thư: Liền cùng bọn Hành trung quân sư Xa kỵ tướng quân Đô hương hầu thần Lưu Diễm, Sứ trì tiết Tiền quân sư Chinh tây đại tướng quân lĩnh Lương Châu thứ sử Nam Trịnh hầu thần Ngụy Duyên, Tiền tướng quân Đô đình hầu thần Viên Lâm, Tả tướng quân lĩnh Kinh Châu thứ sử Cao Dương hương hầu thần Ngô Ý, Đốc tiền bộ Hữu tướng quân Huyền hương hầu thần Cao Tường, Đốc hậu bộ Hậu tướng quân An Nhạc đình hầu thần Ngô Ban... nghị, liền giải nhiệm của Bình, miễn quan lộc, tiết truyền, ấn thụ, phù sách, tước cờ tước đất.