Phùng (họ)

Họ Phùng viết bằng Chữ Hán

Phùng là một họ của người thuộc vùng Văn hóa Đông Á. Họ này xuất hiện ở Việt Nam; khá phổ biến ở Trung Quốc (chữ Hán: 馮, bính âm: Feng) và cũng có mặt ở Triều Tiên với số lượng rất ít (Hangul: 풍, Romaja quốc ngữ: Pung).

Nguồn gốc

Hậu duệ nước Tất là Tất Vạn làm tướng cho Tấn Hiến Công, được phong đất Ngụy với đất Phùng làm thực ấp. Con cháu Tất Vạn lấy Ngụy, Phùng làm họ.

Gốc Tư Mã

Sử học gia thời Tây Hán là Tư Mã Thiên vì bị liên luỵ trong vụ án Lý Lăng nên phải chịu cung hình. Để bảo toàn gia tộc, phải báo quan là không có con trai nối dõi, vì thế 2 người con trai của ông buộc phải đổi họ.

Người con trưởng là Tư Mã Lâm từ họ phức là Tư Mã (司馬) đã lấy chữ Mã (馬) đồng thời thêm 2 chấm bên trái đổi thành họ Phùng (馮). Người con thứ là Tư Mã Quan từ họ phức Tư Mã (司馬) lấy chữ Tư (司) đồng thời thêm một nét sổ bên trái chữ Tư đổi thành họ Đồng (同), nhưng 2 dòng họ này vẫn nhớ đến dòng họ gốc Tư Mã của mình.

Hiện nay tại thôn Trại Từ Long Môn, thuộc thành phố cấp huyện Hàn Thành, tỉnh Thiểm Tây quê hương của Tư Mã Thiên tuy không còn họ Tư Mã, nhưng người họ Phùng, họ Đồng rất đông, họ đều là con cháu đời sau của Tư Mã Thiên. Cả ngàn năm nay hai họ Phùng và Đồng vì cùng tế chung một ông tổ nên không bao giờ thông hôn, vì họ đều là người một nhà.

Người Việt Nam họ Phùng có danh tiếng

• Phùng Hưng (?-791), lãnh tụ khởi nghĩa thời nhà Đường được tôn là Bố Cái đại vương
• Phùng An (Tk.8), con trai của Phùng Hưng
• Phùng Gia (Tk.10), vị tướng nhà Đinh có công giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp 12 sứ quân thế kỷ X.
• Phùng Cường Bạo (Tk.10) hay Cường Bạo Đại Vương trong truyền thuyết là vị tướng nhà Đinh có với dân được triều đình phong thưởng.
• Phùng Tá Chu (1191-1241), quan đại thần Nhà Trần
• Nhu Huy hoàng hậu (1444-1489), tức Sùng viên Phùng Thị Quý, hoàng hậu nhà Hậu Lê, vợ vua Lê Thánh Tông mẹ của Lê Tân bà nội vua Lê Tương Dực.
• Phùng Khắc Khoan (1528-1613), đại thần thời nhà Lê sơ được mệnh danh là Trạng Bùng
• Phùng Phúc Kiều (1724-1790), đô đốc thượng tướng quân thời Hậu Lê người có công khai phá vùng biển Cửa Lò Nghệ An
• Phùng Duy Cần (1890-), quan đại thần nhà Nguyễn, Hiệp tá đại học sỹ, Thượng thư Bộ Lễ và Công trình công cộng ^[1]
• Phùng Thế Tài (1920-2014), Thượng tướng Phó tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam
• Phùng Quang Thanh (1949-2021), đại tướng, cố Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân Việt Nam
• Phùng Văn Cung, bác sĩ, phó chủ tịch kiêm bộ trưởng bộ nội vụ của chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam
• Phùng Quang Bích, (tức Nguyễn Quang Bích), Thiếu tướng Phó tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân, Phó tư lệnh Binh đoàn Trường Sơn
• Phùng Hữu Phú, giáo sư tiến sĩ sử học, phó trưởng ban tuyên giáo trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam
• Phùng Quán, nhà thơ, nhà văn Việt Nam, tham gia phong trào Nhân Văn-Giai Phẩm.
• Phùng Cung, nhà thơ, nhà văn của phong trào Nhân Văn-Giai Phẩm; tác giả Con ngựa già của Chúa Trịnh
• Phùng Thị Cúc (Điềm Phùng Thị), nhà điêu khắc, viện sĩ viện hàn lâm khoa học văn học và nghệ thuật Pháp
• Phùng Tất Đắc (Lãng Nhân), nhà thơ, nhà văn với các tác phẩm: Giai thoại làng Nho...
• Phùng Văn Tửu, nhà văn, Nhà giáo Nhân dân, giáo sư văn học, nhà nghiên cứu, phê bình, lý luận văn học
• Phùng Gia Lộc, nhà giáo, nhà văn...
• Phùng Ngọc Hùng, nhà thơ, nhà văn thiếu nhi, thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Việt Nam
• Phùng Văn Khầu, đại tá pháo binh, anh hùng quân đội
• Phùng Khắc Đăng, trung tướng, Phó chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam, phó chủ tịch Hội CCB Việt Nam, Trưởng ban liên lạc dòng họ Phùng Việt Nam
• Phùng Sĩ Tấn, Trung tướng, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam
• Phùng Thị Lệ Lý, nhà văn hải ngoại người Mỹ gốc Việt
• Phùng Tuấn Vũ, nhạc sĩ độc tấu guitar thùng
• Phùng Xuân Nhạ, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam
• Phùng Quốc Hiển, nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội nước Việt Nam

• Phùng Quang Hùng, nguyên Chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Vĩnh Phúc
• Phùng Đình Ấm, thiếu tướng, phó tư lệnh mặt trận 479
• Phùng Bá Thường, thiếu tướng, hiệu trưởng Học viện Hậu cần
• Phùng Khánh Linh ca sĩ nhạc trẻ Việt Nam
• Phùng Trọng Luân Cầu Thủ Futsal Thi Đấu Cho Câu Lạc Bộ Zebit Sài Gòn FC
• Phùng Trương Trân Đài, Hoa hậu Chuyển giới Việt Nam 2020
• Phùng Đắc Cam, GS.TSKH - Thành viên Hội đồng Chức danh Giáo sư ngành Y (2009 - 2019); Chủ tịch Hội đồng Chức danh Giáo sư

Người Trung Quốc họ Phùng

• Hoàng tộc Bắc Yên:
  • Phùng Bạt, Văn Thành Đế (trị vì 409-430)
  • Phùng Hoằng, Chiêu Thành Đế (trị vì 430-436)
• Phùng Áng, Tướng nhà Đường
• Phùng Tử Tài, Tổng đốc Quảng Tây đời Quang Tự nhà Thanh
• Phùng Quốc Chương, Từng đảm nhận các cương vị như Tổng thống và Phó Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc.
• Phùng Ngọc Tường, tư lệnh quân đội Quốc dân đảng Trung Quốc
• Phùng Chiếm Hải, tướng lĩnh quân đội Quốc dân đảng Trung Quốc
• Phùng Tử Tài, tướng thống lĩnh quân Quảng Tây, của nhà Thanh
• Phùng Mộng Long, tác gia, sáng tác Đông Chu Liệt Quốc.
• Phùng Thiệu Phong, diễn viên Trung Quốc
• Phùng Đề Mạc, nữ ca sĩ và streamer nổi tiếng tại Trung Quốc
• Phùng Hy Dư, nghệ danh Fiona Fung, nữ ca sĩ Hồng Kông
• Phùng Tân Đóa, cựu thành viên SNH48
• Phùng Mạc Phong ,Nhân Vật trong tiểu Thuyết Kim Dung

Tham khảo

1. M. Phùng Duy Cần. Mémoires d'Indochine, 23/08/2013. Truy cập 23/05/2018.