12 tháng 3

Ngày 12 tháng 3 là ngày thứ 71 (72 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 294 ngày trong năm.

<< Tháng 3 năm 2024 >>
CN	T2	T3	T4	T5	T6	T7
					1	2
3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23
24	25	26	27	28	29	30
31

Sự kiện

• 1884 – Chiến dịch Bắc Kỳ: Quân Thanh vượt sông Cầu rút chạy về Thái Nguyên, quân Pháp chiếm được thành Bắc Ninh.
• 1894 – Sản phẩm nước ngọt có ga Coca-Cola được đóng chai và bán đầu tiên ở Vicksburg, Mississippi, Hoa Kỳ.
• 1913 – Thủ đô tương lai của Úc chính thức được đặt tên là Canberra trong một buổi lễ bởi phu nhân của Toàn quyền Úc Thomas Denman.
• 1918 – Mát-xco-va là thủ đô của nước Nga Xô Viết.
• 1922 – Armenia, Gruzia và Azerbaijan hợp nhất thành Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz, tham gia sáng lập Liên Xô vào tháng 12 cùng năm.
• 1939 – Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội chính thức thành lập ở Thượng Hải
• 1956 – thành lập Nhà hát Múa rối Việt Nam.
• 1957 – Sách truyện The Cat in the Hat ra đời, tạo nên biến chuyển cách mạng về sách tập đọc tiếng Anh.^[1]
• 1967 – Suharto đoạt lấy quyền lực từ Sukarno, trở thành quyền Tổng thống của Indonesia, ông nắm giữ chức vụ tổng thống cho đến năm 1998.
• 1975 – Việt Nam và Niger thiết lập quan hệ ngoại giao.
• 1992 – thành lập Hội Văn hóa các dân tộc thiểu số Việt Nam.
• 1997 – thành lập Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy.
• 2005 – Một tàu hỏa bị đứt móc nối khi chạy qua Lăng Cô, Huế khiến 11 người thiệt mạng và hàng trăm người bị thương.^[2]
• 2014 – Một vụ nổ khí ga tại East Halem, thành phố New York, Mỹ làm 8 người thiệt mạng và 70 người bị thương.

Sinh

• 1620 – Johann Heinrich Hottinger, nhà ngữ văn, nhà thần học Thụy Sĩ (m. 1667)
• 1672 – Richard Steele, nhà văn, chính khách người Ireland (m. 1729)
• 1685 – George Berkeley, nhà thần học người Ireland (m. 1753)
• 1710 – Thomas Arne, nhà soạn nhạc người Anh (m. 1778)
• 1718 – Joseph Damer, chính khách người Anh (m. 1798)
• 1781 – Frederica of Baden, nữ hoàng Thụy Điển (m. 1826)
• 1824 – Gustav Kirchhoff, nhà vật lý người Đức (m. 1887)
• 1831 – Clement Studebaker, người Mỹ và là người đi đầu trong lĩnh vực ô tô (m. 1901)
• 1835 – Simon Newcomb, nhà thiên văn, nhà toán học người Mỹ (m. 1909)
• 1837 – Alexandre Guilmant, người chơi đàn organ, nhà soạn nhạc người Pháp (m. 1911)
• 1838 – William Henry Perkin, nhà hóa học người Anh (m. 1907)
• 1863 – Gabriele D'Annunzio, nhà văn người Ý (m. 1938)
• 1864 – W. H. R. Rivers, nhà tâm thần học người Anh (m. 1922)
• 1881
  • Mustafa Kemal Atatürk, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đầu tiên (m. 1938)
  • Gunnar Nordström, nhà vật lý người Phần Lan (m. 1923)
• 1883 – Zoltán Meskó, quốc xã người Hungary (m. 1959)
• 1889 – Þórbergur Þórðarson, tác gia người Iceland (m. 1974)
• 1891 – W. Mason, nhà tư bản công nghiệp người Mỹ (m. 1954)
• 1907
  • Arthur Hewlett, diễn viên người Anh (m. 1997)
  • Dorrit Hoffleit, nhà thiên văn người Mỹ (m. 2007)
• 1908 – Rita Angus, họa sĩ người New Zealand (m. 1970)
• 1911 – Gustavo Díaz Ordaz, tổng thống México (m. 1979)
• 1912 – Irving Layton, nhà thơ người Canada (m. 2006)
• 1918 – de Kooning, nghệ sĩ người Mỹ (m. 1989)
• 1921
  • Ülo Jõgi, nhà đấu tranh vì tự do người Estonia (m. 2007)
  • Gordon MacRae, ca sĩ, diễn viên người Mỹ (m. 1986)
• 1922 – Jack Kerouac, nhà văn người Mỹ (m. 1969)
• 1923
  • Hjalmar Andersen, vận động viên trượt băng tốc độ người Na Uy
  • Norbert Brainin, nghệ sĩ vĩ cầm người Áo (m. 2005)
  • Wally Schirra, nhà du hành vũ trụ người Mỹ (m. 2007)
  • Mae Young, đô vật Wrestling chuyên nghiệp người Mỹ
• 1925
  • Louison Bobet, vận động viên xe đạp người Pháp (m. 1983)
  • Leo Esaki, nhà vật lý, giải thưởng Nobel người Nhật Bản
  • Harry Harrison, tác gia người Mỹ
• 1928
  • Edward Albee, nhà viết kịch người Mỹ
  • Thérèse Lavoie-Roux, chính khách, thượng nghị sĩ Quebec
  • Aldemaro Romero, nhạc sĩ người Venezuela (m. 2007)
• 1930 – Vernon Law, vận động viên bóng chày người Mỹ
• 1931 – Billie "Buckwheat" Thomas, diễn viên người Mỹ (m. 1980)
• 1932
  • Barbara Feldon, nữ diễn viên, người mẫu, người Mỹ
  • Andrew Young, nhà đấu tranh cho nhân quyền, chính khách người Mỹ
• 1935 – John Doherty, cầu thủ bóng đá người Anh (m. 2007)
• 1936 – Patrick Procktor, nghệ sĩ người Anh (m. 2003)
• 1938 – Johnny Rutherford, ô tô người đua người Mỹ
• 1940
  • Al Jarreau, ca sĩ người Mỹ
  • M.A. Numminen, ca sĩ, nhà văn người Phần Lan
• 1945 – Sammy "The Bull" Gravano, găngxtơ người Mỹ
• 1946
  • Liza Minnelli, ca sĩ, nữ diễn viên người Mỹ
  • Frank Welker, diễn viên lồng tiếng người Mỹ
• 1947 – Kalervo Palsa, nghệ sĩ người Phần Lan (m. 1987)
• 1948
  • James Taylor, nhạc sĩ người Mỹ
  • Virginia Bottomley, chính khách người Anh
• 1949
  • Rob Cohen, đạo diễn phim, nhà sản xuất, nhà văn người Mỹ
  • Moctesuma Esparza, nhà sản xuất, nhà sản xuất phim người México
  • Natalia Kuchinskaya, vận động viên thể dục người Liên Xô
• 1950
  • Javier Clemente, ông bầu bóng đá người Tây Ban Nha
  • Jon Provost, diễn viên người Mỹ
• 1952 – Naomi Shihab Nye, nhà thơ, người sáng tác bài hát, tiểu thuyết gia người Mỹ
• 1953
  • Carl Hiaasen, nhà báo, tác gia người Mỹ
  • Madhav Kumar Nepal, chính khách Nepal
• 1956 – Dale Murphy, vận động viên bóng chày người Mỹ
• 1960
  • Kipp Lennon, ca sĩ người Mỹ
  • Minoru Niihara, ca sĩ người Nhật Bản
  • Courtney B. Vance, diễn viên người Mỹ
• 1961 – Joseph Facal, chính khách Quebec
• 1962 – Darryl Strawberry, vận động viên bóng chày người Mỹ
• 1963
  • Ian Holloway, ông bầu bóng đá người Anh
  • Joaquim Cruz, người chạy đua người Brasil
• 1965
  • Steve Finley, vận động viên bóng chày người Mỹ
  • Shawn Gilbert, vận động viên bóng chày người Mỹ
  • Steve Levy, thể thao nhà báo người Mỹ
• 1967 – Julio Dely Valdes, cầu thủ bóng đá người Panama
• 1968 – Aaron Eckhart, diễn viên người Mỹ
• 1969 – Jake Tapper, nhà báo người Mỹ
• 1970 – Dave Eggers, nhà văn, chủ bút, nhà xuất bản người Mỹ
• 1971 – Isaiah Rider, cầu thủ bóng rổ người Mỹ
• 1972
  • Hector Luis Bustamante, diễn viên người Colombia
  • James Maritato, đô vật Wrestling chuyên nghiệp người Mỹ
• 1975 – Kelle Bryan, ca sĩ người Anh
• 1976 – Vy, nữ diễn viên, ca sĩ, đạo diễn người Trung Quốc
• 1977 – Ramiro Corrales, cầu thủ bóng đá người Mỹ
• 1978 – Masuimi Max, người mẫu, người Mỹ
• 1979
  • Pete Doherty, nhạc sĩ người Anh
  • Nidia Guenard, đô vật Wrestling chuyên nghiệp người Mỹ
  • Edwin Villafuerte, cầu thủ bóng đá người Ecuador
• 1982
  • Zach Miner, vận động viên bóng chày người Mỹ
  • Tobias Schweinsteiger, cầu thủ bóng đá người Đức
• 1984
  • Shreya Ghoshal, ca sĩ Ấn Độ
  • Jaimie Alexander, nữ diễn viên người Mỹ
• 1985 – Bradley Wright-Phillips, cầu thủ bóng đá người Anh
• 1987 – Chris Seitz, cầu thủ bóng đá người Mỹ
• 1993 – Sara Lưu (Lưu Ngọc Duyên), nữ ca sĩ người Việt Nam, á quân Giai điệu chung đôi 2018, vợ của nhạc sĩ Dương Khắc Linh
• 1994 – Grimmie, ca sĩ người Mỹ (m. 2016)

Mất

• 1507 – Cesare Borgia, tướng, chính khách người Ý (s. 1475)
• 1628 – Bull, nhà soạn nhạc người Anh
• 1648 – de Molina, nhà văn người Tây Ban Nha (s. 1571)
• 1699 – Griffenfeld, chính khách người Đan Mạch (s. 1635)
• 1757 – Giuseppe Galli-Bibiena, kiến trúc sư, họa sĩ người Ý (s. 1696)
• 1790 – Hadik, tướng người Áo Hung (s. 1710)
• 1827 – Phan Bá Vành lãnh đạo khởi nghĩa nông dân (s. 1784)
• 1832 – Kuhlau, nhà soạn nhạc người Đức (s. 1786)
• 1872 – Guofan, chính khách, tướng người Trung Quốc (s. 1811)
• 1894 – Pryanishnikov, họa sĩ người Nga (s. 1840)
• 1898 – Topelius, nhà văn người Phần Lan (s. 1818)
• 1908 – De Amicis, nhà văn, nhà báo, nhà thơ người Ý (s. 1846)
• 1914 – Westinghouse, chủ doanh nghiệp, kĩ sư người Mỹ (s. 1846)
• 1916 – Marie von Ebner-Eschenbach, nhà văn người Áo (s. 1830)
• 1925 – Tôn Trung Sơn, chính khách, triết gia chính trị và bác sĩ người Trung Quốc (s. 1866)
• 1929 – Asa Griggs Candler, doanh nhân người Mỹ (s. 1851)
• 1930 – Alois Jirásek, nhà văn người Séc (s. 1851)
• 1937
  • Charles-Marie Widor, người chơi đàn organ, nhà soạn nhạc người Pháp (s. 1844)
  • Jenő Hubay, nghệ sĩ vĩ cầm người Hungary (s. 1858)
• 1942 – Robert Bosch, nhà tư bản công nghiệp người Đức (s. 1861)
• 1943 – Vigeland, nhà điêu khắc người Na Uy (s. 1869)
• 1944 – Gavazzi, Geographer người Croatia (s. 1861)
• 1947 – "Winston Churchill the American", tiểu thuyết gia người Mỹ (s. 1871)
• 1955 – Charlie Parker, nhạc Jazz nhạc công saxophon người Mỹ (s. 1920)
• 1960 – Hoàng Lê Kha Chủ tịch Ủy ban hành chính kháng chiến huyện Dương Minh Châu, Tây Ninh (s. 1907)
• 1973 – Frankie Frisch, vận động viên bóng chày người Mỹ (s. 1898)
• 1978
  • John Cazale, diễn viên người Mỹ (s. 1935)
  • Gene Moore, vận động viên bóng chày người Mỹ (s. 1909)
• 1980 – Arthur Charles Dobson, người đua xe người Anh (s. 1914)
• 1984 – Ridley, nhà soạn kịch, diễn viên người Anh (s. 1896)
• 1985 – Ormandy, người chỉ huy dàn nhạc người Hungary (s. 1899)
• 1987 – Hayes, bóng đá huấn luyện viên người Mỹ (s. 1913)
• 1989 – Evans, diễn viên người Anh (s. 1901)
• 1990 – Breem, tác gia người Anh (s. 1926)
• 1991 – Ragnar Granit, nhà nghiên cứu thần kinh học, giải thưởng Nobel người Phần Lan (s. 1900)
• 1995 – Clay, nữ diễn viên người Mỹ (s. 1949)
• 1998
  • Judge Dread, nhạc sĩ người Anh (s. 1945)
  • Jozef Kroner, diễn viên người Slovakia (s. 1924)
• 1999 – Yehudi Menuhin, nghệ sĩ vĩ cầm người Mỹ (s. 1916)
• 2001 – Robert Ludlum, tác gia người Mỹ (s. 1927)
• 2002 – Paul Riopelle, họa sĩ, nhà điêu khắc Quebec (s. 1923)
• 2003
  • Zoran Đinđić, thủ tướng Serbia (s. 1952)
  • Howard Fast, tác gia người Mỹ (s. 1914)
  • Andrei Kivilev, vận động viên xe đạp người Kazakhstan (s. 1973)
  • Lynne Thigpen, nữ diễn viên người Mỹ (s. 1948)
• 2005
  • Bill Cameron, nhà báo người Canada (s. 1943)
  • Stavros Koujioumtzis, người sáng tác bài hát người Hy Lạp (s. 1932)
• 2015 – Nhạc sĩ Anh Việt Thanh (Sinh 1936)

Ngày lễ và kỷ niệm

• Ngày lễ trồng cây (Trung Quốc)^[3]

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về 12 tháng 3.

Tham khảo

1. Beckerman, Jim (ngày 1 tháng 3 năm 2017), “Game Changers: 'The Cat in the Hat'” [Kẻ thay đổi trò chơi: The Cat in the Hat], northjersey.com (bằng tiếng Anh), lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 3 năm 2017, truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2021
2. Nhóm phóng viên (28 tháng 9 năm 2006). “Xử phúc thẩm vụ đổ tàu E1”. Công an nhân dân. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 8 năm 2021. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2021.
3. “Beijing picks 18 tree-planting sites for Arbor Day- China.org.cn”. www.china.org.cn. Truy cập ngày 6 tháng 1 năm 2020.