Đảng bộ cấp huyện hay còn được gọi là đảng bộ cấp trên cơ sở, huyện, quận và tương đương, hay cấp huyện ủy bao gồm đảng bộ thành ủy (trực thuộc tỉnh ủy), thị ủy, quận ủy, huyện ủy.
Đảng bộ cấp huyện tương đương với đơn vị hành chính cấp huyện tại Việt Nam. Đứng đầu đảng bộ là bí thư cấp ủy. Bí thư do Ban chấp hành đảng bộ cùng cấp bầu, kể từ Ban chấp hành Trung ương khóa X quy định một số quy chế bầu cử tại các cấp ủy thì bí thư có thể được bầu trực tiếp từ đại hội đại biểu đảng bộ cùng cấp bầu, hiện nay đang tiếp tục được thí điểm tại một số nơi[1][2].
Đảng bộ cấp huyện là đảng bộ quản lý cấp giữa cơ sở và cấp tỉnh ủy, vì vậy việc quản lý đảng viên và thi hành điều lệ đảng, nghị quyết trung ương Đảng,... là nhiệm vụ quan trọng nhất của cấp huyện ủy.
Cơ quan tham mưu, giúp việc cấp huyện ủy là[3]:
Số lượng đại biểu tham dự đại hội đại biểu đảng bộ huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh và tương đương không quá 300 đại biểu và thời gian làm việc không quá 3 ngày.
Thời gian họp trù bị đại hội đại biểu đảng bộ cấp quận, huyện và tương đương không quá 1/2 ngày.
Đại hội đảng bộ cấp huyện thực hiện 4 nội dung sau:
Quyền hạn và nhiệm vụ chung của cấp huyện ủy là:
Tùy vào cấp hành chính khác nhau, mỗi cấp ủy lại có quyền hạn và nhiệm vụ khác nhau.
Số lượng cấp ủy viên cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và tương đương từ 29 đến 41 ủy viên, ủy viên thường vụ từ 9 đến 11 ủy viên, phó bí thư 2 ủy viên. Huyện, quận có số lượng đảng viên lớn hoặc tính chất nhiệm vụ, địa bàn phức tạp, số lượng cấp ủy viên không quá 43 ủy viên, ủy viên thường vụ không quá 13 ủy viên.
Những huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh đang triển khai chủ trương tăng thêm chức danh lãnh đạo cấp ủy, chính quyền để đào tạo cán bộ, nếu nhận thấy trong nhiệm kỳ vẫn cần giữ số lượng tăng thêm và được ban thường vụ cấp ủy cấp trên trực tiếp đồng ý, thì có thể tiếp tục có 3 phó bí thư cấp ủy.
Nhân sự đảng bộ cấp huyện được quy định như sau:
Bí thư cấp ủy huyện đã giữ chức vụ 2 nhiệm kỳ liên tiếp ở một địa phương, đơn vị, nếu còn đủ điều kiện, tiêu chuẩn tham gia cấp ủy khóa mới thì cần phân công công tác khác hoặc giới thiệu ứng cử ở địa phương, đơn vị khác.