Tiếng Akha

Tiếng Akha
Sử dụng tại	Myanmar, Trung Quốc, Lào, Thái Lan
Tổng số người nói	600.000
Dân tộc	Akha
Phân loại	Hán-Tạng Tạng-Miến Lô Lô-Miến Lô Lô Hà Nhì Hanoid Tiếng Akha
Phương ngữ	Ako Asong
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3	ahk
Glottolog	akha1245[1]

Tiếng Akha là ngôn ngữ được nói bởi người Akha ở miền nam Trung Quốc (tỉnh Vân Nam), miền đông Miến Điện (bang Shan), miền bắc Lào và miền bắc Thái Lan.

Các học giả phương Tây nhóm tiếng Akha, tiếng Hà Nhì và tiếng Hào Nhì (Honi) vào nhóm ngôn ngữ Hà Nhì, coi cả ba là các ngôn ngữ riêng biệt không thể hiểu được lẫn nhau, nhưng có liên quan chặt chẽ với nhau. Nhóm ngôn ngữ Hà Nhì thuộc nhóm ngôn ngữ Lô Lô. Theo phân loại chính thức các nhóm dân tộc của Trung Quốc, tất cả những người nói các ngôn ngữ Hà Nhì bị nhóm thành một dân tộc, các nhà ngôn ngữ học Trung Quốc coi tất cả các ngôn ngữ Hà Nhì, bao gồm cả tiếng Akha, là phương ngữ của một ngôn ngữ duy nhất.

Những người nói tiếng Akha sống ở những vùng núi xa xôi, nơi nó đã phát triển thành một cụm phương ngữ trong một phạm vi rộng. Các phương ngữ từ các làng cách nhau ít nhất mười km có thể có sự khác biệt rõ rệt. Bản chất cô lập của các cộng đồng Akha cũng đã dẫn đến một số ngôi làng có phương ngữ khác nhau. Các phương ngữ nằm ngoài cùng và các phương ngữ cách xa nhau thì không thể hiểu lẫn nhau.^[2]

Xem thêm

• Danh sách từ vựng so sánh Akha (Wiktionary)

Tham khảo

1. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Akha”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
2. Katsura, M. (1973). “Phonemes of the Alu Dialect of Akha”. Papers in Southeast Asian Linguistics No.3. Pacific Linguistics, the Australian National University. 3 (3): 35–54.

Đọc thêm

• Hansson, Inga-Lill (2003). “Akha”. Trong Graham Thurgood and Randy J. LaPolla (biên tập). The Sino-Tibetan Languages. Routledge Language Family Series. London &New York: Routledge. tr. 236–252.
• Lewis, Paul (1968). “Akha phonology”. Anthropological Linguistics. 10 (2): 8–18. JSTOR 30029167.
• Lewis, Paul (1973). “Tone in the Akha language”. Anthropological Linguistics. 15 (4): 183–188. JSTOR 30029534.
• Nishida Tatsuo 西田 龍雄 (1966). アカ語の音素体系: タイ国北部における山地民アカ族の言語の記述的研究 [A Preliminary Report on the Akha Language ―A Language of a Hill Tribe in Northern Thailand]. 音声科学研究 Studia phonologica (bằng tiếng Nhật). 4 (1): 1–36.

Danh sách từ cho các loại ngôn ngữ của Lào

• Kingsadā, Thō̜ngphet, and Tadahiko Shintani. 1999. Basic Vocabularies of the Languages Spoken in Phongxaly, Lao P.D.R. Tokyo: Institute for the Study of Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
• Shintani, Tadahiko, Ryuichi Kosaka, and Takashi Kato. 2001. Linguistic Survey of Phongxaly, Lao P.D.R. Tokyo: Institute for the Study of Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
• Kato, Takashi. 2008. Linguistic Survey of Tibeto-Burman languages in Lao P.D.R. Tokyo: Institute for the Study of Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
• Hayashi, Norihiko. 2016. A Phonological Sketch of Akha Buli: A Lolo-Burmese language of Muang Sing, Laos. 神戸市外国語大学外国学研究 [Kobe University of Foreign Studies, Foreign Language Studies] 92: 67-98.
• Hayashi, Norihiko. 2018. A Phonological Sketch of Akha Chicho: A Lolo-Burmese language of Luang Namtha, Laos. Proceedings of the 51st International Conference on Sino-Tibetan Languages and Linguistics (2018). Kyoto: Kyoto University.

Liên kết ngoài

• ELAR archive of Archaic Akha language documentation materials