Natri selenit

Đừng nhầm lẫn với Selenide (khoáng vật).

Natri selenit
Nhận dạng
Số CAS	10102-18-8
PubChem	24934
Số EINECS	233-267-9
Số RTECS	VS7350000
Ảnh Jmol-3D	ảnh
SMILES	đầy đủ [Na+].[Na+].[O-][Se]([O-])=O
InChI	đầy đủ 1/2Na.H2O3Se/c;;1-4(2)3/h;;(H2,1,2,3)/q2*+1;/p-2
UNII	HIW548RQ3W
Thuộc tính
Bề ngoài	chất rắn không màu
Điểm nóng chảy	320 °C (phân hủy)
Điểm sôi
Độ hòa tan trong nước	850 g/L (20 °C)
Các nguy hiểm
MSDS	ICSC 0698
Phân loại của EU	Rất độc (T+) Nguy hại cho môi trường (N)
Chỉ mục EU	034-003-00-3
NFPA 704	0 3 0
Chỉ dẫn R	R23, R28, R31, R43, R51/53 (xem Danh sách nhóm từ R)
Chỉ dẫn S	S1/2, S28, S36/37, S45, S61 (xem Danh sách nhóm từ S)
Các hợp chất liên quan
Hợp chất liên quan	Natri sunfit Natri selenat Natri selenide
Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). Y kiểm chứng (cái gì ^YN ?) Tham khảo hộp thông tin

Natri selenide là một muối, một chất rắn không màu, và là hợp chất seleni tan trong nước thông dụng nhất. Nó có công thức là Na₂SeO₃ và Na₂SeO₃.(H₂O)₅ (CAS#26970-82-1), cụ thể tương ứng là muối khan và muối ngậm nước của nó. Dạng hydrat hóa hay gặp hơn. Cả hai đều có tính chất tương tự nhau trong nhiều mục đích dù khối lượng phân tử khác nhau.

Tổng hợp và các phản ứng cơ bản

Natri selenide thường được điều chế bằng phản ứng của seleni dioxide và natri hydroxide:

SeO₂ + 2 NaOH → Na₂SeO₃ + H₂O

Acid hóa seleni dioxide thu được acid selenơ, có thể tách ra ở nhiệt độ phòng, khác với acid sulfurơ.^[1]

Có quan hệ thân thuộc với natri sulfit, Na₂SeO₃ có dianion SeO²⁻
₃ ở dạng tháp đáy tam giác với tính đối xứng (C_3v). Oxy hóa anion này thu được natri selenat, Na₂SeO₄.

Ứng dụng

Cùng với các muối selenide của bari và kẽm, natri selenide được dùng chủ yếu trong sản xuất thủy tinh trong (không màu). Màu hồng tạo bởi các selenide này triệt tiêu màu xanh của tạp chất sắt.^[2]

Vì seleni là một nguyên tố thiết yếu, natri selenide là một nguyên liệu của một vài thực phẩm bổ sung.

Cục Quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ (FDA) công nhận một chế độ bổ sung seleni trong chế độ ăn của động vật, tuy nhiên dạng thường gặp là cho vật nuôi trong nhà. Dựa vào một bài báo, "không nhiều điều được biết về các hợp chất seleni để chấp thuận cho mục đích sử dụng cho động vật khi những quyết định được thực hiện trở lại vào thập niên 1970... Tại thời điểm hoạt động điều chỉnh được thực hiện, chỉ có muối seleni vô cơ (natri selenide và natri selenat) có thể kiếm được ở mức giá cho phép dùng cho thức ăn động vật." ^[3]

Độ an toàn

Seleni độc ở hàm lượng cao. Liều gây độc mãn tính ở người là khoảng 2,4 đến 3 miligam seleni mỗi ngày.^[4]

Xem thêm

• Selenide (ion)

Chú thích

1. Holleman, A. F.; Wiberg, E. Tạp chí khoa học "Hóa học vô cơ": San Diego, 2001. ISBN 0-12-352651-5.
2. Bernd E. Langner "Selen và hợp chất Selen" trong Từ điển bách khoa Hóa học công nghiệp của Ullmann (xuất bản on-line năm 2000) Wiley-VCH, Weinheim, 2002 doi:10.1002/14356007.a23_525
3. Schrauzer, GN (2001). “Chất bổ sung selen dinh dưỡng: loại sản phẩm, chất lượng, và độ an toàn”. Journal of the American College of Nutrition. 20 (1): 1–4. PMID 11293463.
4. Wilber, C. G. (1980). “Độc tính của selen” (Free full text (see p. 211)). Clinical Toxicology. 17 (2): 171–230. doi:10.3109/15563658008985076. PMID 6998645. Đã định rõ hơn một tham số trong |last1= và |last= (trợ giúp); Đã định rõ hơn một tham số trong |first1= và |first= (trợ giúp)

Liên kết ngoài

• Linus Pauling Institute page on selenium