Kem cuộn (tiếng Thái: ไอศกรีมผัด hoặc ไอติมผัด),[1] hay còn gọi là kem chiên chảo lạnh,[2] là một món ăn tráng miệng đông lạnh của ẩm thực đường phố Thái Lan,[3][4][5] được làm từ sữa, kem và đường cũng như các thành phần bổ sung khác để tăng hương vị.[6] Hỗn hợp kem lỏng trộn đều sau đó đổ trên một chảo lạnh có mặt phẳng, và được làm lạnh ở nhiệt độ khoảng −25 độ C[3] đến −30 độ C.[4][7][8] Sau khi hoàn tất quá trình xào trộn bằng xẻng dẹt làm đều hỗn hợp kem lỏng, chúng được để lạnh cho đặc trong hình dạng mỏng. Tiếp theo là dùng xẻng cạo lớp kem mỏng, cuộn kem lại và đặt chúng thẳng đứng vào trong một cốc kem,[9] rồi phủ lên trên các cuộn kem nhiều lớp phủ gia vị khác nhau, như đậu phộng, hạnh nhân hay kẹo chip. Phong cách chính của kem cuộn là hình dạng cuộn của nó.
Phong cách mới của món kem này xuất phát từ Đông Nam Á đã lan rộng đến Hoa Kỳ và Canada. Lan rộng từ Montréal đến Brooklyn, Los Angeles đến Atlanta, những tiệm kem nhỏ đông nghẹt người mua.[10] Tại Anh, các hệ thống bán kem cuộn đầu tiên là Frew & Co và Kreemlicious Dessert Bar ở Luân Đôn.[3] Món kem cuộn trở nên phổ biến trên toàn thế giới bắt đầu từ năm 2015.[11]
Điều đáng chú ý của kem cuộn Thái Lan là với những nguyên liệu có sẵn, khách hàng có thể yêu cầu người làm kem tạo ra những chiếc kem có hình dáng trang trí và hương vị theo mong muốn tùy thích.[12] Có đến hàng trăm hương vị và cách trang trí khác nhau được tạo ra. Theo Tele Madrid, cửa hàng Thai Scoops mở ở Madrid, Tây Ban Nha có 30 loại hương vị kết hợp cuộn kem khác nhau và các hương vị biến thể được chọn lựa của chúng vẫn tiếp tục được phát triển.[1]
Nguồn gốc của kem cuộn Thái Lan bắt đầu vào cuối những năm 1990, khi những người bán hàng rong ở các chợ đêm Phuket làm món ăn hoàn toàn bằng tay này.[13][14] Món tráng miệng đông lạnh này bùng phát ở Thái Lan vào năm 2009,[15] dưới cái tên "Kem cuộn Thái"[7] hoặc "kem chiên chảo lạnh".[2] Bắt đầu ở Thái Lan như một món ăn đường phố phổ biến được nhiều người ưa chuộng, kem cuộn nhanh chóng lan sang các nước láng giềng Đông Nam Á.[11]
Từ năm 2015, ở Hoa Kỳ đã phổ biến món tráng miệng này,[10][16][17] kem cuộn được bán với một số lượng lớn tại hàng loạt địa điểm,[12] món được gọi là "I-Tim-Pad",[5][9] "ice pan ice cream", "kem cuộn" ("rolled ice cream") hay "cuộn kem" ("ice cream rolls").[1]
Kem cuộn được giới thiệu ở Philippines vào năm 2015, nhờ một video của một người đàn ông làm món kem cuộn trong 3 phút và video này đã lan truyền rất nhanh trên mạng internet. Trong video, quá trình "xào" và "cuộn" kem được mô tả tỉ mỉ.[15]
Những video tương tự video này đã lan truyền nhanh chóng và các quốc gia khác bắt đầu đón nhận xu hướng này.[1][6]
"Các loại kem dạng cuộn được chuộng lúc này không có chất bảo quản. Đó là một cách làm kem bắt đầu lan sang các quốc gia khác ngoài lục địa châu Á như Hoa Kỳ, Bolivia, Brazil và México, và những quốc gia khác". - Alejandra Pereyra, chủ sở hữu Sweet Rolls, thông cáo với báo chí, trên tạp chí Economix, tháng 12 năm 2017.[14]
Theo IBIS World, nhượng quyền thương hiệu kem Cold Stone Creamery đã phát triển thương hiệu kem cuộn của riêng họ ra toàn thế giới. Đây là một thương hiệu lớn trong ngành công nghiệp kem trị giá 8 tỷ USD tại Hoa Kỳ, cũng theo IBIS World. Cold Stone Creamery đã bán kem cuộn tại hơn 1.000 địa điểm kinh doanh trong hệ thống của họ tại Hoa Kỳ và tại hàng trăm địa điểm khác trên toàn thế giới.[18]
Thiết bị được sử dụng để làm món kem cuộn là một chảo lạnh có mặt phẳng được chạy bằng điện hoặc được làm mát bằng nitơ lỏng, chúng có thể duy trì nhiệt độ −30 độ C.[7] Hỗn hợp kem được đặt bên trên sẽ đạt đến nhiệt độ đông lạnh và đóng băng.[4][6]
Các dụng cụ khác được sử dụng bao gồm: phới, khay, xẻng dẹt (một cặp), bát.[19]
Tỉ lệ, khối lượng và thành phần làm kem có thể thay đổi đôi chút do thói quen và sở thích của người làm và khách hàng một cách linh động. Thành phần khác được thêm vào thường là bánh oreo: 1/2 bánh (có thể thay bánh oreo bằng một số nguyên liệu khác như chanh dây, siro, trà xanh, bột cà phê, phô mai,...).[20]
Ngoài hương vị cơ bản còn có các thành phần bổ sung khác có thể thêm vào, chẳng hạn như trái cây,[21]bánh quy,[15] và bánh brownie.[3]
"Các thành phần và kem lỏng được tích hợp, với một thìa, để trên vỉ lạnh hoạt động ở nhiệt độ lạnh đến -34°. Kem dần dần đông lại tại thời điểm này và quá trình này mất khoảng hai phút. Sau đó cắt và cạo thành cuộn. Sản phẩm cuối cùng cũng có một quá trình làm tốt. Bạn có thể thêm kẹo dẻo, sô cô la hoặc một ít nước sốt. Nó thu hút sự chú ý, đó chính là sự đổi mới".
Bước 1: Đổ sữa nguyên kem, đường, muối và kem tươi vào trong một cái nồi, sử dụng máy đánh trứng để đánh đều cho tan hết đường rồi đặt lên bếp đun nóng hỗn hợp này lên, sau đó để cho hỗn hợp nguội đi.
Bước 2: Đổ hỗn hợp lỏng lên chảo lạnh và cho thêm phần bánh oreo vào rồi dùng hai tay cầm hai cái xẻng dẹt dằm cho thật nhuyễn phần bánh ra.
Bước 3: Tiếp tục sử dụng xẻng dẹt trộn cho thật đều bánh với sữa lên và dàn mỏng ra xung quanh mặt chảo. Cắt kem theo hàng đều nhau và dùng xẻng cuộn từng hàng kem.
Bước 4: Gắp từng cuộn kem cho vào ly và có thể thêm lên trên vài miếng trái cây cắt lát mỏng để làm cho món kem được đa dạng hương vị, hoặc đơn giản hơn có thể cho lên vài lát hạnh nhân rang.
Quá trình để tạo ra món tráng miệng đông lạnh này mất trung bình một phút rưỡi[7] hoặc hai phút.[1][10]
Kem cuộn được đánh giá có thành phần chính sữa trộn với các thành phần sẽ tạo hương vị cho kem, về độ tươi so sánh với các sản phẩm kem công nghiệp, kem cuộn không có chất bảo quản hay hương vị nhân tạo và sử dụng trái cây tự nhiên hơn.[14]
Kem cuộn Thái Lan được xem là món kem có mức chi phí nguyên liệu rất thấp. Lợi nhuận cao không dưới 400−500 % mỗi cốc kem. Mặc dù, phải chú trọng chọn địa điểm kinh doanh.[22]
Kem cuộn bày bán thường xuyên tại các lễ hội đường phố từ thành phố New York đến Nashville, Tennessee. Tại Sweet Charlie, một cửa hàng ở Philadelphia, khách hàng thường xếp hàng và chờ đợi trong hơn hai giờ để có thể thưởng thức món kem cuộn ở đây.[6] Món tráng miệng này được yêu thích phổ biến[23] không chỉ trẻ em mà cả người lớn. Việc đặt hàng được ghi nhận là có thể mất hơn một giờ tại các khu vực đô thị lớn như New York và Boston.[12]
Theo Usman Babar, giám đốc phát triển kinh doanh của cửa hàng Chills 360 ở Deep Ellum, những người tìm kiếm món tráng miệng vào buổi ăn tối chờ tới hai tiếng "khá nhiều mỗi đêm". Mặc dù thực tế rằng kem cuộn là một món kem có quá trình chế biến nhanh.[24]
Chủ sở hữu của Orchid City Fusion Cafe là ông Martin Doan ở Arlington cho biết ông là người đầu tiên mang kem cuộn đến Dallas vào tháng 5 năm 2016. Kể từ đó, khách hàng đã đến chỗ ông từ rất xa để có thể thưởng thức, có khách hàng lái xe từ thành phố Oklahoma, cách đó khoảng 215 dặm, chỉ để đến cửa hàng ông. Khi kem cuộn bắt đầu được biết đến nhiều, những khách hàng sẵn sàng đứng thành hàng dài một tại Carlo's Bakery, Heim BBQ và Shake Shack. Nhiều người tìm món tráng miệng này nhiệt tình sẵn sàng xếp hàng chờ đợi.[24]
Một kênh YouTube phổ biến có tên là Ice Cream Rolls[3] được báo cáo rằng món tráng miệng đông lạnh này đã được phổ biến bắt đầu từ đây. Hàng triệu người xem các video mới nhất của kênh hằng tuần.[6]
Quá trình toàn cầu hóa đã khiến món kem được xuất khẩu sang khu vực Bắc Mỹ và Mỹ Latinh. Theo ông Won Ihmel, tổng giám đốc của Welbex SA, cho biết trong một bài báo năm 2007 trên tờ báo 'La Jornada' thì tại các nước như México và Brazil, có rất nhiều nhượng quyền thương mại để mở rộng thị trường món kem cuộn.[5]
Năm 2017, kem cuộn đã giành chiến thắng giải thưởng Potenciate Gastronómico, một cuộc thi với sự tham gia của 150 đơn vị doanh nghiệp ẩm thực trên khắp Argentina tại Buenos Aires, và đã nhận hơn 300.000 peso tiền thưởng.[25]
Tại các nước như Colombia, Venezuela, Panama và Puerto Rico, có những biến thể tương tự của món kem cuộn như những món kem được gọi là "raspao" hoặc "quả cầu tuyết", bao gồm kem hoặc kem với đá vụn thêm hương vị và màu sắc với siro, sữa đặc hoặc nước ép trái cây tươi.[5]
Louis Kim, người chủ cửa hàng kem Holy Roly Ice Cream ở Los Angeles, mở vào năm 2017 và một cửa hàng thứ hai tại Arcadia, mở vào tháng 6 năm 2018 nói rằng xu hướng kem cuộn sẽ giảm trong vòng một vài năm tới, dù càng ngày càng có nhiều cửa hàng kem cuộn được mở khắp nơi, nhưng xu thế chung là khách hàng sẽ chán với món kem này.[26]